An toàn thực phẩm (ATTP) đang trở thành một vấn đề nóng tại Việt Nam, và tỉnh Đồng Nai, với vị thế là trung tâm sản xuất nông nghiệp và chăn nuôi hàng đầu cả nước, đang đối mặt với nhiều thách thức trong kiểm soát ATTP. PGS.TS Kha Chấn Tuyền, Trưởng khoa Công nghệ hóa học và Thực phẩm, Trường Đại học Nông Lâm Thành phố Hồ Chí Minh, đã có một cuộc trò chuyện với báo chí về vấn đề này.
Ông Kha Chấn Tuyền chia sẻ, trong những năm gần đây, công tác đảm bảo ATTP tại Việt Nam đã có nhiều chuyển biến tích cực. Nhận thức của người tiêu dùng và doanh nghiệp đang được nâng cao rõ rệt. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức đáng lo ngại, đặc biệt là tại các chợ truyền thống và cơ sở chế biến nhỏ lẻ.
Tại Đồng Nai, với đặc điểm là trung tâm chăn nuôi, trồng trọt và chế biến thực phẩm lớn của cả nước, đang đối mặt với nhiều nguy cơ mất ATTP đáng lo ngại. Những nguy cơ nổi bật có thể chia thành 5 nhóm chính, bao gồm: nguy cơ từ giết mổ và chế biến nhỏ lẻ, tồn dư hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật và kháng sinh, hệ thống chuỗi lạnh và vận chuyển chưa đáp ứng yêu cầu bảo quản thực phẩm an toàn, thực phẩm chế biến sẵn từ các cơ sở nhỏ lẻ tiềm ẩn nguy cơ cao, và thiếu liên kết chuỗi và hệ thống truy xuất nguồn gốc.
Về tác động lâu dài đến sức khỏe cộng đồng, PGS.TS Kha Chấn Tuyền cho rằng nếu tình trạng mất ATTP không được kiểm soát hiệu quả, hệ lụy đối với sức khỏe cộng đồng sẽ rất nghiêm trọng và kéo dài. Ông đề xuất cần xây dựng chuỗi thực phẩm an toàn, từ đó hình thành văn hóa tiêu dùng thực phẩm an toàn, vì sức khỏe cộng đồng và sự phát triển dài hạn của địa phương.
PGS.TS Kha Chấn Tuyền cũng đánh giá cao tiềm năng hợp tác giữa “3 nhà”: khoa học – doanh nghiệp – địa phương trong việc xây dựng chuỗi thực phẩm an toàn từ nông trại đến bàn ăn. Ông cho rằng Đồng Nai có đủ nền tảng để trở thành hình mẫu quốc gia về chuỗi thực phẩm an toàn và đề xuất địa phương cần triển khai giải pháp đồng bộ, lấy hợp tác, chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực làm trụ cột.
Để giảm thiểu nguy cơ mất ATTP, các cơ quan chức năng tại Đồng Nai cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm về ATTP. Đồng thời, cần có các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp và người dân trong việc xây dựng và thực hiện các quy trình sản xuất, chế biến thực phẩm an toàn.
Ngoài ra, người tiêu dùng cũng cần có ý thức về ATTP bằng cách lựa chọn thực phẩm từ các nguồn uy tín, kiểm tra kỹ lưỡng trước khi mua và sử dụng. Việc hình thành văn hóa tiêu dùng thực phẩm an toàn sẽ góp phần quan trọng vào việc đảm bảo sức khỏe cộng đồng và sự phát triển bền vững của địa phương.
Có thể thấy, việc đảm bảo ATTP là một nhiệm vụ quan trọng và cần được thực hiện một cách quyết liệt. Với sự hợp tác và nỗ lực của các bên liên quan, Đồng Nai có thể xây dựng được chuỗi thực phẩm an toàn và trở thành hình mẫu quốc gia về ATTP.
