Người trẻ ngày càng có xu hướng tránh xa các món ăn truyền thống như phở, bún chả…, trong khi các chuỗi ăn uống ngoại quốc lại thu hút đông đảo giới trẻ. Hiện tượng này đang trở nên phổ biến ở các thành phố lớn. Một câu hỏi được đặt ra là: Nguyên nhân nào dẫn đến sự chênh lệch này?
Gần đây, tôi có dịp đến một tiệm phở quen trên con phố nhỏ, nơi đã tồn tại gần 30 năm. Quán nổi tiếng với nước dùng ninh xương trong 8 tiếng và miếng nạm gầu ăn một lần là ghiền. Tuy nhiên, sau nhiều lần ngồi ăn, tôi nhận ra một điều kỳ lạ: hầu hết khách ra vào đều ngoài 40. Trong khi đó, các quán trà sữa, quán thức ăn nhanh, gà rán, lẩu băng chuyền… lại chật kín sinh viên, nhân viên văn phòng trẻ hơn.
Sự chênh lệch này đặt ra một câu hỏi tưởng chừng nhỏ nhưng không đơn giản: Vì sao người trẻ ngày càng ít ăn phở, bún chả…? Một trong những lý do chính là đời sống đô thị, với guồng quay nhanh và sự tiện lợi làm chuẩn mực, khiến bữa sáng trở thành một phần của cuộc đua thời gian. Từ góc độ người bán, nhiều quán phở cũng không còn mặn mà với giới trẻ. Một bác chủ quán nói: ‘Tụi nhỏ lâu thật lâu mới đến ăn, giờ người già mới chịu ngồi lại ăn phở’.
Phở, theo cách vận hành của nhiều hàng quán hiện nay, mặc định là món ăn của thế hệ đi trước. Nhưng điều đáng nói hơn là sự đứt gãy. Phở không chỉ là món ăn, nó còn là biểu tượng. Nếu phở muốn tồn tại không chỉ như một biểu tượng hoài niệm, thì chính những người làm phở nói riêng và các món ăn truyền thống khác cần nhìn nhận lại cách đối thoại với thế hệ mới.
Thay đổi cách tiếp cận và làm mới các món ăn truyền thống để phù hợp với khẩu vị và phong cách sống của người trẻ có thể là một giải pháp. Việc cải tiến và cập nhật các món ăn để đáp ứng nhu cầu của thế hệ mới sẽ giúp các món ăn truyền thống như phở, bún chả… tiếp tục được yêu thích và phát triển.
Đôi khi, việc kết hợp giữa truyền thống và hiện đại cũng có thể tạo ra những điều thú vị. Ví dụ, các quán phở có thể thử nghiệm với các loại topping mới, hoặc thay đổi cách trình bày để làm cho món ăn trở nên thu hút hơn đối với người trẻ.
Tuy nhiên, quan trọng nhất là phải giữ gìn được bản chất và chất lượng của món ăn. Nếu không, các món ăn truyền thống sẽ mất đi giá trị và sự đặc biệt của mình.
Giữa lúc các chuỗi ăn uống ngoại quốc đang chiếm lĩnh thị trường, các món ăn truyền thống của Việt Nam cần phải tìm cách để tỏa sáng và tạo dựng chỗ đứng riêng của mình. Để làm được điều này, những người làm phở và các món ăn truyền thống khác cần phải có sự sáng tạo và đổi mới trong cách tiếp cận, cũng như đảm bảo chất lượng và giá trị của món ăn.