Trong thập kỷ qua, chính quyền Hà Nội đã không ngừng nỗ lực đề ra và triển khai nhiều chính sách, chiến lược nhằm giảm thiểu và tiến tới loại bỏ hoàn toàn xe máy chạy xăng trong khu vực nội đô vào năm 2030. Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 20, trong đó yêu cầu UBND TP Hà Nội thực hiện các biện pháp quyết liệt để chuyển đổi sang các phương tiện giao thông thay thế, với mục tiêu cụ thể là đến ngày 1/7/2026 sẽ không còn xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong khu vực Vành đai 1.

Mục tiêu dài hạn mà chính quyền Hà Nội hướng tới là từ ngày 1/1/2028, sẽ không còn xe mô tô, xe gắn máy chạy xăng dầu và hạn chế đáng kể xe ô tô cá nhân chạy xăng dầu lưu thông trong khu vực Vành đai 1 và Vành đai 2. Đến năm 2030, thành phố tiếp tục mở rộng phạm vi thực hiện trong đường Vành đai 3. Đây là một phần trong nỗ lực toàn diện của chính quyền Hà Nội nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường, cải thiện chất lượng không khí và nâng cao chất lượng sống cho người dân.

Trước đó, Hà Nội đã có những bước đi quan trọng trong việc hạn chế xe máy, bao gồm việc xây dựng đề án phân vùng hạn chế xe máy và tiến tới dừng hoạt động xe máy ở các quận vào năm 2030. Thành phố cũng đã thông qua nghị quyết về việc thực hiện vùng phát thải thấp (LEZ) và có kế hoạch chuyển đổi sang xe máy điện cho người dân. Việc chuyển đổi này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn góp phần hiện đại hóa phương tiện giao thông tại Hà Nội.

Để đạt được mục tiêu đầy tham vọng này, chính quyền Hà Nội dự kiến sẽ triển khai nhiều chính sách hỗ trợ người dân trong việc chuyển đổi sang các phương tiện giao thông xanh. Trong đó, thành phố sẽ đầu tư vào hệ thống trạm sạc điện cho xe máy và ô tô, đồng thời nâng cao tiêu chuẩn an toàn tại các khu vực sạc tập trung. Bên cạnh đó, Hà Nội cũng sẽ nghiên cứu và áp dụng các cơ chế, chính sách hỗ trợ phù hợp nhất cho người dân, đặc biệt là những người hiện đang sử dụng phương tiện chạy bằng xăng, dầu trong khu vực vành đai trung tâm của Thủ đô.

Những nỗ lực của Hà Nội trong việc hạn chế xe máy chạy xăng và chuyển đổi sang các phương tiện giao thông thân thiện với môi trường hơn được đánh giá cao và có thể đóng góp tích cực vào mục tiêu bảo vệ môi trường và phát triển bền vững của thành phố. Việc thành công trong việc hạn chế và tiến tới loại bỏ xe máy chạy xăng ở nội đô sẽ là một tiền đề quan trọng cho các thành phố lớn khác tại Việt Nam trong việc triển khai các biện pháp tương tự.

Thông tin từ Cổng thông tin điện tử thành phố Hà Nội cho thấy, để triển khai các chính sách và biện pháp cần thiết, thành phố Hà Nội sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành của Chính phủ để hoàn thiện các cơ chế, chính sách hỗ trợ cho việc chuyển đổi phương tiện giao thông, đảm bảo tính khả thi và phù hợp với điều kiện thực tế tại địa phương.

Trước những thách thức và cơ hội mà việc loại bỏ dần xe máy chạy xăng mang lại, chính quyền Hà Nội cùng người dân và doanh nghiệp sẽ phải hợp tác chặt chẽ để hiện thực hóa mục tiêu đầy tham vọng này, góp phần xây dựng một môi trường sống trong lành và bền vững cho Thủ đô.

Thành phố Hồ Chí Minh đang xúc tiến kế hoạch chuyển đổi 400.000 xe máy công nghệ từ sử dụng nhiên liệu xăng sang điện, với mục tiêu giảm thiểu ô nhiễm không khí và khí nhà kính. Dự kiến, từ tháng 1/2026, thành phố sẽ ngừng ký hợp đồng đối với xe ôm công nghệ và giao hàng chạy xăng, hướng tới mục tiêu điện hóa 100% xe máy kinh doanh vận tải tại thành phố vào tháng 12/2029.

Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM (HIDS) đã hoàn thiện dự thảo đề án chuyển đổi và dự kiến trình lên UBND TP.HCM vào giữa tuần này. Đề án này đặt ra mục tiêu chuyển đổi toàn bộ xe máy từ xăng sang điện cho tất cả tài xế công nghệ và nhân viên giao hàng. Qua đó, thành phố kỳ vọng giảm 100% lượng khí thải gây ô nhiễm và khí nhà kính từ nhóm phương tiện này vào năm 2029.

Khoảng 400.000 tài xế xe máy chạy xăng đang phục vụ chở khách/giao hàng qua nền tảng công nghệ tại TP.HCM sẽ được chuyển đổi. Nhóm nghiên cứu cho rằng xe máy kinh doanh vận tải có tần suất di chuyển cao, đồng thời là tác nhân gây ô nhiễm không khí do phát thải khí nhà kính và bụi mịn cao. Việc các phương tiện này dễ xác định và kết nối với các nền tảng số cũng là lý do ưu tiên chuyển đổi năng lượng xanh với nhóm phương tiện này.

Việc chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện sẽ giúp tài xế tiết kiệm đáng kể chi phí nhiên liệu và bảo trì. Theo tính toán, điện rẻ hơn xăng khoảng 80% trên mỗi km vận hành và xe máy điện cũng có ít chi tiết bảo dưỡng hơn so với xe xăng. Trung bình, mỗi tài xế có thể tiết kiệm 1 đến 1,3 triệu đồng mỗi tháng khi chuyển từ xe xăng sang xe điện.

Lộ trình chuyển đổi sẽ được chia thành 4 giai đoạn, bắt đầu từ việc phấn đấu đạt 120.000 (30%) xe xăng chuyển sang xe điện vào tháng 12/2025 và tăng dần lên 50%, 80% và cuối cùng là 100% vào tháng 12/2029. Trước mắt, nhóm nghiên cứu đề xuất ngừng ký hợp đồng mới đối với xe máy xăng tham gia dịch vụ từ tháng 1/2026 và cấm hoàn toàn xe xăng chạy dịch vụ vận tải và giao hàng trên địa bàn từ tháng 12/2029.

Tuy nhiên, việc chuyển đổi cũng đối mặt với nhiều thách thức như chi phí mua xe điện cao hơn khả năng tài chính của tài xế, hạ tầng trạm sạc còn sơ khai và bài toán xử lý xe máy xăng đã qua sử dụng. Để thực thi chính sách thành công, nhóm nghiên cứu đề xuất các giải pháp toàn diện bao gồm hoàn thiện khung pháp lý, xây dựng lộ trình bắt buộc, phát triển hạ tầng trạm sạc, cung cấp hỗ trợ tài chính cho tài xế và xây dựng cơ chế tín chỉ carbon.

Gần đây, thông tin về kế hoạch cấm xe máy chạy bằng xăng tại Hà Nội từ năm tới đã thu hút sự quan tâm rộng rãi từ cộng đồng. Nhiều người, trong đó có đồng chí A, thể hiện sự hào hứng và kỳ vọng rằng biện pháp này sẽ giúp giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường tại thủ đô. Tuy nhiên, khi các vấn đề liên quan đến thực hiện kế hoạch này được đặt ra, nhiều thách thức và mối quan ngại cũng bắt đầu lộ diện.

Một trong những thách thức đầu tiên được đặt ra là việc xây dựng hệ thống sạc điện rộng lớn để phục vụ cho nhu cầu của người dân khi chuyển sang sử dụng xe điện. Việc tìm kiếm địa điểm để xây dựng các khu sạc điện này không phải là một nhiệm vụ đơn giản, đặc biệt là trong bối cảnh không gian đô thị Hà Nội đã chật kín. Đồng chí A và nhiều người khác cũng tỏ ra không chắc chắn về cách giải quyết vấn đề này, khi mà diện tích đất dành cho giao thông và các tiện ích công cộng tại Hà Nội đang ngày càng bị thu hẹp.

Ngoài ra, việc sử dụng phương tiện công cộng cũng là một vấn đề được đặt ra khi nói đến việc cấm xe máy chạy bằng xăng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy hệ thống giao thông công cộng tại Hà Nội hiện nay chưa đáp ứng đủ nhu cầu của người dân, cả về tần suất, phạm vi dịch vụ lẫn chất lượng. Điều này đặt ra thách thức lớn về việc người dân sẽ di chuyển như thế nào nếu không còn sử dụng xe máy.

Theo các số liệu thống kê, trung bình mỗi gia đình ở Hà Nội sở hữu một số lượng xe gắn máy đáng kể. Việc cấm xe máy chạy bằng xăng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống hàng ngày của họ, đặc biệt là những người phụ thuộc vào phương tiện này để đi làm, đi học. Bên cạnh đó, hàng triệu người lao động từ các tỉnh thành khác đang làm việc tại Hà Nội bằng cách chạy xe dịch vụ cũng sẽ bị ảnh hưởng. Câu hỏi đặt ra là liệu họ có thể chuyển sang sử dụng xe điện và các điều kiện cần thiết để hỗ trợ họ trong việc này là gì.

An toàn của xe điện cũng là một vấn đề được quan tâm. Những rủi ro về cháy nổ và tình trạng thiếu điện khi hàng ngàn, hàng triệu xe sạc điện cùng lúc có thể dẫn đến tình trạng quá tải của hệ thống điện, gây ra các vấn đề nghiêm trọng về an toàn và ổn định của lưới điện. Đây là những vấn đề cần được nghiên cứu và giải quyết kỹ lưỡng trước khi thực hiện cấm xe máy chạy bằng xăng.

Cuối cùng, nhấn mạnh rằng mặc dù tình hình ô nhiễm môi trường ở Hà Nội rất nghiêm trọng và cần được giải quyết cấp thiết, nhưng việc cấm xe máy chạy bằng xăng cần phải được thực hiện một cách có lộ trình và chuẩn bị kỹ lưỡng. Một kế hoạch tổng thể và chi tiết cần được xây dựng để đảm bảo rằng biện pháp này sẽ không gây ra các vấn đề mới cho người dân, đồng thời phải có các giải pháp thay thế phù hợp và khả thi. Chỉ khi có sự chuẩn bị tốt và sự đồng thuận của cộng đồng, việc cấm xe máy chạy bằng xăng mới có thể đạt được mục tiêu giảm thiểu ô nhiễm môi trường một cách hiệu quả.