Khánh Hòa đang nổi lên như một điểm đến tiềm năng cho du lịch MICE (Meetings, Incentives, Conferences, Exhibitions – du lịch kết hợp hội họp, khen thưởng, hội nghị, triển lãm) với cơ sở hạ tầng du lịch phát triển, giao thông thuận lợi và sản phẩm phong phú. Để khai thác thế mạnh này, ngành Du lịch tỉnh cần tập trung vào phát triển du lịch MICE nhằm hướng du lịch đến sự phát triển bền vững.

Năm 2024, tỉnh Khánh Hòa đã đạt được những kết quả ấn tượng trong ngành du lịch, với hơn 10,6 triệu lượt khách, trong đó có 4,5 triệu lượt khách quốc tế, và tổng doanh thu du lịch lên đến 52.300 tỷ đồng. Thành công này được xây dựng trên nền tảng vững chắc của mô hình du lịch biển, đảo truyền thống “3S” (sun, sea, sand – nắng vàng, biển xanh, cát trắng). Tuy nhiên, mô hình “3S” này có sự tương đồng với nhiều điểm đến khác trong khu vực và trên thế giới, dẫn đến sự cạnh tranh về giá thay vì về giá trị.

Để thực sự bứt phá và đảm bảo tăng trưởng du lịch bền vững, Khánh Hòa cần khai thác tiềm năng, thế mạnh phát triển du lịch MICE. Phân khúc khách MICE có những đặc thù khác biệt, với thời gian lưu trú dài hơn và mức chi tiêu trung bình cao gấp nhiều lần so với du khách thông thường. Các sự kiện MICE có khả năng diễn ra quanh năm, giúp khắc phục tính mùa vụ cố hữu của du lịch nghỉ dưỡng, lấp đầy công suất phòng và dịch vụ vào mùa thấp điểm, tạo ra dòng doanh thu ổn định và bền vững.

Việc phát triển MICE không chỉ mang lại lợi ích kinh tế trực tiếp mà còn đóng vai trò như chất xúc tác cho toàn bộ kinh tế địa phương. Du lịch MICE thúc đẩy sự phát triển của chuỗi cung ứng dịch vụ cao cấp, từ hậu cần, công nghệ, sự kiện, phiên dịch cho đến ẩm thực và truyền thông, tạo ra những việc làm đòi hỏi kỹ năng cao.

Kinh nghiệm quốc tế từ các trung tâm MICE hàng đầu như Singapore và Seoul đã cho thấy rằng, để phát triển du lịch MICE, cần tập trung vào 3 trụ cột chính: hạ tầng cứng, năng lực mềm và thể chế, vai trò kiến tạo của chính quyền. Về hạ tầng cứng, tỉnh cần quy hoạch và kêu gọi đầu tư trung tâm hội nghị và triển lãm quốc tế quy mô lớn, hiện đại. Song song đó, nâng cấp sân bay quốc tế Cam Ranh để mở thêm các đường bay thẳng kết nối với các trung tâm kinh tế toàn cầu.

Về năng lực mềm, bao gồm nguồn nhân lực và công nghệ, tỉnh cần phối hợp với các cơ sở đào tạo để xây dựng đội ngũ nhân sự chuyên nghiệp, thành thạo nghiệp vụ tổ chức sự kiện và có khả năng ngoại ngữ tốt. Cuối cùng và cũng là quan trọng nhất là thể chế và vai trò kiến tạo của chính quyền. Tỉnh phải xây dựng chiến lược MICE dài hạn, thiết lập quỹ xúc tiến chuyên biệt và ban hành các cơ chế ưu đãi đủ hấp dẫn để thu hút các nhà tổ chức sự kiện quốc tế.

Chuyển đổi từ mô hình “3S” sang một trung tâm MICE tầm cỡ là hành trình đầy thách thức, đòi hỏi tầm nhìn chiến lược, sự quyết tâm chính trị và sự đồng lòng của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và người dân. Hiện nay chính là thời điểm vàng để tỉnh chủ động kiến tạo một chương phát triển mới, hướng tới sự tăng trưởng có chiều sâu, chất lượng và bền vững hơn.

Nhiều địa phương sau khi thực hiện sáp nhập đang gặp khó khăn trong việc áp dụng văn bản cũ và chậm ban hành văn bản mới, gây ra sự gián đoạn trong hoạt động quản lý và ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân. Tình trạng này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải nhìn nhận đầy đủ những hệ lụy pháp lý và tìm ra giải pháp để bảo đảm tính thống nhất và ổn định của hệ thống pháp luật tại chính quyền địa phương.

Trong quá trình đổi mới và hiện đại hóa nền hành chính quốc gia, chủ trương sắp xếp và tinh gọn tổ chức bộ máy nhà nước là một trong những nội dung trọng tâm được Đảng và Nhà nước xác định xuyên suốt qua nhiều nhiệm kỳ. Từ Nghị quyết Trung ương 6 (khóa XII) đến Nghị quyết số 18-NQ/TW, Nghị quyết số 19-NQ/TW và gần đây nhất là Nghị quyết số 60-NQ/TW ngày 12/4/2025 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, tinh thần cải cách và sắp xếp đơn vị hành chính được khẳng định là cần thiết để xây dựng nền hành chính nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, hướng đến mô hình chính quyền địa phương hiện đại, có khả năng quản trị tốt và phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy tình trạng ‘khoảng trống pháp lý’ và ‘lúng túng thể chế’ đã và đang xuất hiện tại không ít địa phương. Tốc độ sắp xếp tổ chức bộ máy đang đi nhanh hơn so với tiến độ chuẩn bị thể chế đi kèm, đặc biệt là việc xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) phục vụ cho hoạt động của chính quyền địa phương sau sáp nhập.

Quá trình sáp nhập đơn vị hành chính, nếu không đi kèm với sự chuẩn bị kỹ lưỡng về thể chế, sẽ tất yếu dẫn đến sự chồng chéo, mâu thuẫn hoặc thiếu hụt văn bản điều chỉnh, từ đó tạo ra những hệ lụy pháp lý nghiêm trọng. Trong thực tiễn triển khai tại nhiều địa phương, tình trạng ban hành VBQPPL không kịp tiến độ tổ chức lại bộ máy đang trở thành điểm nghẽn, cản trở việc ổn định hoạt động của chính quyền mới.

Để khắc phục tình trạng này, cần tuân thủ các nguyên tắc bảo đảm thống nhất, ổn định hệ thống pháp luật khi tổ chức lại đơn vị hành chính. Trước hết, cần bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành. Việc sửa đổi, thay thế hoặc ban hành mới VBQPPL tại địa phương sau khi sáp nhập phải được rà soát kỹ lưỡng về mặt căn cứ pháp lý, bảo đảm không mâu thuẫn hoặc chồng chéo với luật và các văn bản của Trung ương.

Thứ hai, cần bảo đảm tính kế thừa hợp lý. Việc sáp nhập đơn vị hành chính không có nghĩa là phủ nhận hoàn toàn giá trị của hệ thống văn bản tại các đơn vị cũ. Ngược lại, nhiều văn bản đã được xây dựng công phu, đã được kiểm nghiệm trong thực tiễn và đang phát huy hiệu quả, cần được kế thừa, hiệu chỉnh, chứ không nên xóa bỏ hoàn toàn.

Thứ ba, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm trong quá trình xây dựng pháp luật. Trong mọi hoạt động quản trị nhà nước, việc lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm không chỉ là một khẩu hiệu hành chính, mà phải được thể hiện rõ trong nội dung và quy trình xây dựng văn bản pháp luật.

Để hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật sau sáp nhập, cần thực hiện một số giải pháp cụ thể. Trước hết, cần tổ chức một cuộc tổng rà soát hệ thống VBQPPL đang áp dụng tại các đơn vị hành chính liên quan. Trên cơ sở rà soát, chính quyền cấp huyện cần lập danh mục phân loại các văn bản theo ba nhóm: (i) văn bản tiếp tục áp dụng không cần sửa đổi; (ii) văn bản cần sửa đổi, bổ sung; (iii) văn bản cần bãi bỏ.

Thứ hai, cần xây dựng bộ tiêu chí đánh giá chất lượng thể chế sau sáp nhập. Chất lượng thể chế không thể đo bằng số lượng văn bản ban hành mà cần có các tiêu chí rõ ràng về hiệu lực, hiệu quả, tính hợp pháp, tính khả thi và tính minh bạch.

Thứ ba, cần củng cố đội ngũ làm công tác pháp chế ở địa phương. Một trong những điểm yếu cố hữu của chính quyền địa phương là năng lực pháp chế chưa được quan tâm đúng mức. Sau sáp nhập, điều này càng trở nên nghiêm trọng khi địa bàn quản lý rộng hơn, số lượng đầu mối công việc tăng lên, nhưng đội ngũ làm công tác pháp chế vẫn còn mỏng, thiếu chuyên môn hoặc kiêm nhiệm.

Cuối cùng, cần áp dụng công nghệ thông tin trong hệ thống hóa và quản lý văn bản pháp luật địa phương. Việc quản lý văn bản thủ công đang là một rào cản lớn khiến các địa phương chậm trễ trong rà soát và điều chỉnh hệ thống VBQPPL.