Hệ thống phòng không tầm ngắn Pantsir của Nga đã khẳng định vị thế của mình trong lĩnh vực phòng thủ không gian, với khả năng đối phó đa dạng các loại mục tiêu từ tên lửa, đạn pháo đến máy bay không người lái (UAV). Mới đây, Tập đoàn quốc phòng Rostec của Nga đã phát triển và bắt đầu cung cấp một loại tên lửa mini mới, mang tên mã TKB-1055, được thiết kế đặc biệt cho hệ thống Pantsir-SMD-E. Điều này nhằm nâng cao hiệu quả chống lại các mối đe dọa từ UAV.

Tên lửa TKB-1055 được giới thiệu lần đầu tại Triển lãm Quốc phòng Thế giới 2024 ở Riyadh, Ả Rập Xê Út, và sau đó xuất hiện tại triển lãm Fleet-2024 ở Kronstadt, Nga. Đây là một loại đạn dẫn đường phòng không tầm ngắn, được tối ưu hóa để tiêu diệt các mục tiêu nhỏ như UAV. Tầm bắn tối đa của TKB-1055 khoảng 7km, thấp hơn so với 20km của tên lửa 57E6-E tiêu chuẩn trên các biến thể Pantsir trước đây.

Điểm nổi bật của TKB-1055 là kích thước nhỏ gọn, cho phép hệ thống Pantsir-SMD-E mang theo số lượng đạn lớn hơn đáng kể, lên đến 48 tên lửa trong một module chiến đấu. So với 12 tên lửa 57E6-E trên các phiên bản cũ, điều này mang lại lợi thế vượt trội về ‘sức chứa đạn’ (magazine depth). Từ đó, giúp hệ thống đối phó hiệu quả với các cuộc tấn công đồng loạt từ nhiều UAV, một kịch bản ngày càng phổ biến trong chiến tranh hiện đại.

Cùng với tên lửa TKB-1055, Rostec đã giới thiệu biến thể mới của hệ thống Pantsir, được gọi là Pantsir-SMD-E, tại diễn đàn quân sự Army-2024 ở Moscow. Biến thể này được thiết kế đặc biệt để bảo vệ các mục tiêu cố định trước các cuộc tấn công bằng UAV, bao gồm cả các đợt tấn công số lượng lớn.

Pantsir-SMD-E được thiết kế như một module chiến đấu độc lập, có thể tích hợp trên nhiều loại khung gầm hoặc lắp đặt cố định. Hệ thống vẫn giữ cấu trúc xoay với hai radar tích hợp: một để phát hiện và theo dõi mục tiêu, một để điều khiển hỏa lực cho các tên lửa dẫn đường bằng lệnh. Các radar mới được nâng cấp từ kinh nghiệm thực chiến tại Syria, giúp cải thiện khả năng theo dõi và tấn công đồng thời nhiều mục tiêu.

Hệ thống Pantsir đã chứng minh hiệu quả trong các cuộc xung đột thực tế, đặc biệt tại Trung Đông, nơi Nga, Syria và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất sử dụng nó để bắn hạ rocket, đạn pháo và UAV. Pantsir-SMD-E, với chữ E biểu thị phiên bản xuất khẩu, được Rostec và KBP nhắm đến cả quân đội Nga và thị trường quốc tế.

Sự phát triển của TKB-1055 và Pantsir-SMD-E phản ánh xu hướng hiện đại trong tác chiến phòng không: tập trung vào các giải pháp kinh tế và hiệu quả để đối phó với UAV giá rẻ, vốn có thể được triển khai số lượng lớn để áp đảo hệ thống phòng thủ.

Ngày 14/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra cảnh báo rằng Mỹ có thể áp thuế lên tới 100% đối với Nga và các đối tác thương mại của nước này nếu không đạt được thỏa thuận về Ukraine trong vòng 50 ngày tới. Tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh tình hình xung đột giữa Nga và Ukraine đang diễn biến phức tạp và leo thang.

Bên cạnh đó, ông Trump cũng cho biết Mỹ và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã đồng ý rằng liên minh quân sự này sẽ mua vũ khí của Mỹ để viện trợ cho Ukraine. Một số hệ thống phòng không Patriot và tên lửa có thể sẽ được chuyển đến Ukraine trong vài ngày tới, theo lời ông Trump. Động thái này được xem là một nỗ lực để hỗ trợ Ukraine trong việc đối phó với Nga.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã có các cuộc điện đàm với ông Trump và Tổng thư ký NATO Mark Rutte, bày tỏ sự cảm ơn và vui mừng trước thông tin này. Ukraine đã lâu mong muốn được hỗ trợ quân sự từ Mỹ và NATO để đối phó với Nga.

Tuy nhiên, ông Leonid Slutsky, chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Duma Quốc gia Nga, cho rằng nếu ông Trump thực sự muốn thúc đẩy tiến trình giải quyết vấn đề Ukraine, thì ông ấy nên tập trung vào việc thúc đẩy chính quyền ông Zelensky, chứ không phải đe dọa Nga bằng các biện pháp trừng phạt thứ cấp. Nga đã nhiều lần tuyên bố sẵn sàng kết thúc xung đột và vẫn để ngỏ các đề xuất trên bàn đàm phán.

Gần đây, chiến sự Nga – Ukraine có dấu hiệu leo thang với các cuộc tấn công quy mô lớn của cả hai bên vào đối phương. Điều này làm tăng lo ngại về tình hình an ninh ở khu vực và thế giới.

Đại diện thường trực của Mỹ tại NATO Matthew Whitaker nhận định rằng các tuyên bố của Tổng thống Trump liên quan đến việc viện trợ vũ khí cho Ukraine và áp thêm các biện pháp hạn chế với Nga sẽ khiến Matxcơva, đặc biệt là Tổng thống Nga Vladimir Putin, phải có phản ứng. Đây có thể là một bước ngoặt quan trọng trong quan hệ giữa Mỹ, NATO và Nga.

Phản ứng về các tuyên bố của ông Trump, thị trường chứng khoán Nga đã tăng điểm mạnh. Chỉ số của sàn giao dịch chứng khoán Matxcơva tăng 2,42% vào lúc 18h20 ngày 14/7 giờ Matxcơva. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy nhà đầu tư đang lạc quan về tình hình.

NATO và Mỹ đang trong quá trình thảo luận và xây dựng kế hoạch hỗ trợ Ukraine. Ông Trump đã khẳng định rằng Mỹ sẽ đứng cùng Ukraine và các đồng minh khác của mình trong việc đối phó với Nga. Tuy nhiên, các biện pháp cụ thể và hiệu quả của chúng vẫn còn cần được xem xét và đánh giá.

Trong bối cảnh căng thẳng toàn cầu gia tăng và các cuộc tấn công bằng tên lửa diễn ra thường xuyên, sự thiếu hụt tên lửa đánh chặn Patriot PAC-3 đã trở thành một “điểm mù” nguy hiểm trong chiến lược phòng thủ của Ukraine và phương Tây. Hệ thống Patriot là một trong số ít các khí tài phòng thủ hiện đại có khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo, loại vũ khí mà Nga liên tục sử dụng để tấn công Ukraine.

Tính đến năm 2025, Ukraine đã tiếp nhận khoảng 8 hệ thống Patriot, một con số đủ để bảo vệ một số khu vực trọng yếu nhưng vẫn chưa thể bao phủ toàn bộ lãnh thổ. Tuy nhiên, nhu cầu toàn cầu tăng cao đã khiến nguồn tên lửa đánh chặn PAC-3 trở nên khan hiếm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng phòng thủ trong hệ thống phòng không của Kiev.

Tên lửa đánh chặn Patriot trở nên đặc biệt quan trọng nhờ khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo với tốc độ cao. Không giống như tên lửa hành trình, tên lửa đạn đạo được phóng bằng động cơ phản lực mạnh, bay lên tầng khí quyển và sau đó lao xuống mục tiêu với vận tốc cực cao, có thể vượt quá 3.200 km/giờ. Mỗi tổ hợp Patriot thông thường đều được cấu hình để đánh chặn máy bay, tên lửa hành trình và cả tên lửa đạn đạo.

Sự khác biệt giữa tên lửa PAC-2 và PAC-3 nằm ở khả năng đánh chặn và công nghệ sử dụng. PAC-2 GEM-T phù hợp để đánh chặn máy bay và tên lửa hành trình, trong khi PAC-3 được thiết kế để đối đầu với tên lửa đạn đạo có tốc độ cao. Tuy nhiên, việc Mỹ cung cấp tên lửa đánh chặn cho Ukraine đang gặp trở ngại do lý do hậu cần và tồn kho.

Sự thiếu hụt hiện nay là hậu quả của hàng chục năm cắt giảm ngân sách quốc phòng ở phương Tây. Lầu Năm Góc hiện chỉ có khoảng 25% lượng tên lửa Patriot cần thiết cho các kế hoạch phòng thủ. Tương lai của Patriot và phòng không Ukraine đang trở nên cấp thiết: làm thế nào để bảo vệ bầu trời trước những đòn đánh tiếp theo của tên lửa Nga và trước khi thế giới quyết định rằng những vũ khí này không còn nằm trong ưu tiên của họ nữa.

Patriot PAC-3 không chỉ là một tên lửa đánh chặn, mà còn là thước đo của cam kết và khả năng đáp ứng chiến lược của phương Tây trong một cuộc chiến tiêu hao. Việc chậm trễ cung cấp khí tài cho Ukraine phản ánh rõ nghịch lý: các nền dân chủ có thể sẵn sàng về chính trị, nhưng lại thiếu hụt về năng lực công nghiệp quân sự thực tế.

Iran đang đẩy mạnh đầu tư vào quốc phòng dài hạn trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Mỹ và Israel. Chính phủ Iran đã thông qua một dự luật nhằm tăng ngân sách quốc phòng lên khoảng 46 tỷ USD cho năm tài khóa 2025. Dự luật này cũng yêu cầu Bộ Dầu mỏ và các tổ chức kế hoạch, ngân sách phải tài trợ toàn bộ ngân sách quốc phòng và giải quyết mọi thiếu hụt tài chính từ các năm trước đối với các chương trình quốc phòng đặc biệt.

Thiếu tướng Mohammad Reza Ashtiani, Phó tổng tham mưu trưởng các lực lượng vũ trang Iran, cho biết nước này đã đầu tư mạnh vào các hệ thống vũ khí tiên tiến, bao gồm máy bay không người lái (UAV), tên lửa tầm xa, chiến tranh mạng và nền tảng chỉ huy, kiểm soát số hóa. Ông nhấn mạnh Iran đã có kinh nghiệm tác chiến và huấn luyện dày dặn, và lực lượng vũ trang nước này không chỉ được trang bị vũ khí tiên tiến mà còn sở hữu tinh thần chiến đấu và khả năng phục hồi tâm lý.

Một trọng tâm quan trọng trong kế hoạch quốc phòng của Iran là tiếp tục mở rộng chương trình tên lửa chiến thuật và UAV. Iran đã sản xuất nhiều dòng UAV tác chiến đa nhiệm và tên lửa, bao gồm Fath-360, với tầm bắn và độ chính xác được cải thiện qua từng phiên bản. Các dòng tên lửa hành trình mới cũng đang được phát triển, phục vụ cả phòng thủ bờ biển lẫn tấn công chiến lược.

Iran cũng đẩy mạnh chiến tranh mạng và tác chiến điện tử, với hàng nghìn hệ thống điều khiển, giám sát, liên lạc và gây nhiễu được phát triển và triển khai. Khả năng tích hợp vệ tinh và UAV để đồng bộ hóa hệ thống chỉ huy, điều hành được xác định là yếu tố then chốt trong chiến lược phòng thủ dài hạn.

Iran tuyên bố đạt mức tự chủ 90-93% trong sản xuất quốc phòng, với các tổ chức như Tổ chức Công nghiệp Quốc phòng (DIO) và IEI đóng vai trò then chốt. Hệ thống sản xuất hiện nay có thể cung ứng từ xe tăng chủ lực Zulfiqar, xe thiết giáp Rakhsh, pháo binh cơ động, cho đến UAV và tên lửa các loại.

Trong lĩnh vực hải quân, Iran chú trọng đầu tư vào các nền tảng nhỏ gọn nhưng có hỏa lực mạnh, bao gồm lớp tàu hộ vệ Shahid Soleimani với khả năng phóng tên lửa và phòng không tầm gần. Iran cũng đưa vào biên chế tàu IRIS Shahid Bagheri, một tàu container cải hoán, trọng tải 41.000 tấn, trang bị hệ thống phóng UAV và radar giám sát tầm xa.

Với việc tăng chi tiêu quốc phòng lên mức chưa từng có, kết hợp cùng cam kết phát triển các lĩnh vực công nghệ then chốt như UAV, tên lửa thông minh, chiến tranh mạng và nền tảng chỉ huy kỹ thuật số, Iran đang chuẩn bị cho một kịch bản xung đột kéo dài. Việc thể chế hóa các cơ chế tài chính, đẩy mạnh sản xuất nội địa và tối ưu hóa công nghệ tác chiến phi đối xứng cho thấy Iran không chỉ hướng đến răn đe chiến lược mà còn đặt nền móng cho sự sẵn sàng dài hạn, bất chấp áp lực trừng phạt và kinh tế.

Nhật Bản, một quốc gia với lịch sử lâu đời về chính sách quốc phòng mang tính phòng thủ, đang trải qua một sự chuyển đổi chiến lược đáng kể trong bối cảnh căng thẳng khu vực gia tăng. Sự thay đổi này đặc biệt liên quan đến các hoạt động quân sự của Trung Quốc và mối đe dọa tên lửa từ Triều Tiên. Dựa vào các nguồn tin TASS, The Aviationist, Defence Blog, Army Recognition, Kyodo News và Asahi Shimbun, bài viết sẽ tập trung vào phân tích công nghệ, tính năng, mục đích chiến lược và tác động của hệ thống tên lửa Type12 cải tiến đối với an ninh khu vực.

Tổng quan về công nghệ tên lửa Type12 cải tiến

Tên lửa Type12 Surface-to-Ship Missile (SSM) là sản phẩm do Mitsubishi Heavy Industries (MHI) phát triển. Ra mắt lần đầu vào năm 2012, Type12 là phiên bản nâng cấp của tên lửa Type88. Phiên bản cải tiến của Type12, được phê duyệt phát triển vào tháng 12/2020, thể hiện bước nhảy vọt về công nghệ và khả năng chiến đấu. Điều này phù hợp với chiến lược quốc phòng mới của Nhật Bản. Phiên bản gốc của Type12 có tầm bắn từ 200-400km. Trong khi đó, phiên bản cải tiến đạt tầm bắn 900km, với mục tiêu tương lai là 1.200-1.500km. Điều này cho phép Nhật Bản tấn công các mục tiêu trên biển và đất liền từ khoảng cách an toàn, đồng thời giảm thiểu nguy cơ bị đối phương phản công.

Tên lửa được thiết kế với hình dạng khí động học mới. Các cánh mở rộng và bề mặt điều khiển giúp cải thiện hiệu suất bay và giảm tiết diện phản xạ radar (RCS). Điều này làm tăng khả năng sống sót của tên lửa trước các hệ thống phòng thủ đối phương. Type12 cải tiến tích hợp hệ thống dẫn đường quán tính (INS) kết hợp với GPS. Radar mảng pha chủ động Ka-band (AESA) và tính năng cập nhật lệnh (Up to Date Command – UDTC) qua liên kết vệ tinh cho phép tên lửa nhận thông tin mục tiêu trong thời gian thực. Hệ thống này đảm bảo độ chính xác cao khi tấn công các mục tiêu di động trên biển hoặc trên đất liền.

Type12 được thiết kế để triển khai trên nhiều nền tảng, bao gồm mặt đất, tàu chiến và máy bay (như F-15J của Lực lượng Phòng vệ trên không Nhật Bản – JASDF). Cách tiếp cận đa nền tảng giúp giảm chi phí phát triển và tăng tính tương thích giữa các lực lượng. Ngoài vai trò chống hạm, Type12 cải tiến có thể tấn công các mục tiêu trên đất liền, điều này phù hợp với chiến lược ‘phản công’ (counterstrike capability) được Nhật Bản thông qua trong các tài liệu chiến lược an ninh quốc gia sửa đổi năm 2022.

Các hệ thống tên lửa tầm xa mới của Nhật Bản

Ngoài Type12, Nhật Bản đang phát triển một loạt hệ thống tên lửa khác nhằm tăng cường khả năng răn đe chiến lược. Một số hệ thống đáng chú ý bao gồm:

– Tên lửa hành trình siêu thanh (Hypersonic Cruise Missile) dự kiến hoàn thành vào năm 2031 với tầm bắn từ 2.000-3.000km.

– Hyper Velocity Gliding Projectile (HVGP): HVGP là tên lửa siêu thanh có khả năng đạt tốc độ trên Mach 5 và thực hiện các động tác cơ động trong khí quyển để tránh hệ thống phòng thủ tên lửa.

– Tên lửa chống hạm/tấn công mặt đất mới của MHI: Với hợp đồng trị giá 32 tỷ yên (219 triệu USD) được ký vào tháng 4/2025, MHI đang phát triển một tên lửa chính xác tầm xa mới.

– Tên lửa phóng từ tàu ngầm dự kiến triển khai vào năm 2027. Hệ thống này sẽ tăng cường khả năng tấn công bí mật từ dưới nước.

Chiến lược triển khai và mục đích

Sự phát triển và triển khai các hệ thống tên lửa này phản ánh sự thay đổi cơ bản trong chính sách quốc phòng của Nhật Bản, từ một tư thế phòng thủ thuần túy sang một chiến lược răn đe chủ động. Việc triển khai Type12 tại các căn cứ ở Kyushu (Camp Kengun, Kumamoto) và các kế hoạch mở rộng đến Okinawa và Oita nhằm bảo vệ các tuyến đường biển chiến lược như eo biển Miyako. Nhật Bản cũng tăng cường liên minh với Mỹ: Nhật Bản đã đặt mua 400 tên lửa hành trình Tomahawk của Mỹ (tầm bắn 1.600km) và các tên lửa JASSM (900km) và Joint Strike Missile (JSM, 500km). Các hệ thống này bổ sung cho Type12 và HVGP, tạo ra một mạng lưới phòng thủ và phản công đa tầng.

Tác động khu vực và quốc tế

Sự phát triển của các hệ thống tên lửa này không chỉ tăng cường khả năng phòng thủ của Nhật Bản mà còn có tác động đáng kể đến cục diện an ninh khu vực. Trung Quốc lo ngại rằng các tên lửa như Type12 và HVGP có thể đe dọa trực tiếp đến bờ biển nước này. Các hệ thống tên lửa mới của Nhật Bản, kết hợp với liên minh quân sự chặt chẽ với Mỹ, có thể làm thay đổi cán cân quyền lực ở khu vực Indo-Pacific.

Không quân Ukraine đã thông báo rằng vào đêm ngày 20 và sáng sớm ngày 21/7, Nga đã thực hiện một cuộc tấn công quy mô lớn vào lãnh thổ Ukraine. Theo đó, Nga đã phóng tổng cộng 450 vũ khí trên không, trong đó có 426 máy bay không người lái (UAV) tấn công và mồi nhử, cùng 24 tên lửa. Đáng chú ý, trong số tên lửa được phóng, có 5 tên lửa đạn đạo Kh-47 M2 Kinzhal, 4 tên lửa hành trình Kalibr, 1 tên lửa hành trình Iskander-K và 14 tên lửa hành trình Kh-101.

Tính đến 9h30 sáng ngày 21/7, Ukraine đã bắn hạ 224 vũ khí trên không của Nga. Mảnh vỡ từ các vũ khí bị bắn hạ đã rơi xuống 12 khu vực. Truyền thông Nga cho biết cuộc tấn công này nhắm vào các mục tiêu chiến lược của Ukraine, bao gồm sân bay quân sự, kho đạn dược và các doanh nghiệp công nghiệp quốc phòng.

Ở thủ đô Kiev, các cuộc không kích đã được ghi nhận ở năm quận. Nhà máy Artem, nơi sản xuất tên lửa, và sân bay Zhulyany, nơi đặt các kho chứa thiết bị của Không quân Ukraine, là mục tiêu chính của cuộc tấn công. Ngoài ra, ở vùng Ivano-Frankivsk, một sân bay của lực lượng vũ trang Ukraine đã bị tấn công, phá hủy máy bay, thiết bị quân sự và nhà chứa máy bay – nơi lưu trữ hàng viện trợ quân sự của phương Tây.

Theo các phóng viên chiến trường, một điểm triển khai tạm thời của lực lượng vũ trang Ukraine ở khu vực Khmelnytskyi và các kho đạn dược ở khu vực Mykolaiv đã bị tấn công. Các vụ nổ cũng được ghi nhận tại các khu vực Kharkiv, Odessa, Vinnytsia, Ternopil, Poltava và Rivne. Bộ Quốc phòng Nga chưa đưa ra bình luận về các thông tin trên.

Trước đó, Bộ Quốc phòng Nga thông báo rằng trong khoảng thời gian từ đêm ngày 20 đến rạng sáng ngày 21/7, lực lượng phòng không Nga đã phá hủy hàng chục máy bay không người lái của Ukraine trên nhiều khu vực. Thị trưởng Moscow Sergey Sobyanin cho biết trên Telegram rằng vào khoảng 6h30 sáng thứ Hai, ít nhất 13 máy bay không người lái đang hướng về thủ đô đã bị chặn lại.

Ông Sobyanin cũng cho biết mảnh vỡ của một trong những chiếc UAV đã rơi xuống mái của một tòa nhà cao tầng ở vùng ngoại ô, gây ra đám cháy nhỏ nhưng không có báo cáo thương vong. Trong khi đó, Thống đốc Vyacheslav Gladkov cho biết hai người đã bị thương trong các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào Belgorod, giáp biên giới với Ukraine.

Hiện tại, tình hình xung đột giữa Nga và Ukraine vẫn đang diễn biến phức tạp. Các cuộc tấn công và phản công liên tục diễn ra, gây ra nhiều thiệt hại về người và của. Cộng đồng quốc tế đang theo dõi sát sao tình hình và kêu gọi hòa bình cho khu vực.

Lục quân Ukraine xác nhận, họ đã trở thành mục tiêu trong một vụ tập kích bằng tên lửa vào ngày 29/7, khiến một số quân nhân thiệt mạng và bị thương. Thông báo của quân đội Ukraine cho biết, vụ tấn công đã gây ra tổn thất về người, với 3 quân nhân thiệt mạng và 18 người bị thương tính đến 21h30 cùng ngày. Tuy nhiên, họ không tiết lộ địa điểm cụ thể của vụ tập kích.

Các blogger quân sự cho rằng, vụ tấn công có thể đã nhắm vào một thao trường tại vùng Chernihiv, gần biên giới phía bắc của Ukraine. Về phần mình, quân đội Ukraine cam kết sẽ tiến hành điều tra kỹ lưỡng và nếu xác định được sai lầm của các quan chức dẫn đến tử vong hoặc thương tích của các binh sĩ, họ sẽ phải chịu trách nhiệm.

Phía Nga chưa đưa ra bình luận về thông tin này. Sự việc này xảy ra trong bối cảnh Ukraine đang áp dụng các biện pháp an ninh tăng cường để bảo vệ quân nhân khỏi các cuộc tấn công tên lửa hoặc không nhằm vào các trung tâm huấn luyện.

Trước đó, vào đêm 28/7, Ukraine tố cáo Nga đã thực hiện một cuộc tấn công vào nhà tù Bilenkivska ở khu vực do Kiev kiểm soát tại tỉnh Zaporizhzhia. Cuộc tấn công này đã phá hủy nhà ăn, trung tâm hành chính và khu cách ly tại cơ sở, làm 25 dân thường thiệt mạng và hơn 75 người bị thương.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cáo buộc Nga cố ý nhắm mục tiêu vào nhà tù, nhưng Moskva đã bác bỏ. Người phát ngôn Điện Kremlin, Dmitry Peskov, khẳng định quân đội Nga không tấn công các mục tiêu dân sự.

Đây không phải lần đầu quân đội Ukraine gặp phải vụ tấn công. Vào tháng 6, một cuộc tấn công của Nga vào một thao trường ở miền trung Ukraine đã khiến 12 quân nhân thiệt mạng và hàng chục người bị thương, dẫn đến việc tư lệnh lục quân Ukraine phải nộp đơn từ chức và bị điều chuyển sang một vị trí khác.

Hiện tại, vẫn chưa có thông tin chi tiết về vụ tập kích vào ngày 29/7 và các điều kiện an ninh cụ thể mà quân đội Ukraine đang áp dụng để ngăn chặn các cuộc tấn công tương tự trong tương lai. Tuy nhiên, rõ ràng là quân đội Ukraine đang phải đối mặt với thách thức lớn trong việc bảo vệ quân nhân và cơ sở của họ khỏi các cuộc tấn công của Nga.

Trong cuộc xung đột kéo dài 12 ngày gần đây giữa Israel và Iran, Mỹ đã triển khai các hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) tới Israel, dẫn đến việc sử dụng gần 25% số tên lửa đánh chặn mà Washington từng mua. Lầu Năm Góc đã vận hành các hệ thống này và thực hiện hơn 150 lần phóng tên lửa để đánh chặn các tên lửa đạn đạo của Iran.

Cuộc chiến này đã chỉ ra một lỗ hổng đáng kể trong nguồn cung cấp tên lửa đánh chặn của Mỹ. Hiện tại, Mỹ có 7 hệ thống THAAD tiên tiến, nhưng trong cuộc xung đột vừa qua, hai hệ thống đã được triển khai đến Israel nhưng vẫn chưa đủ để đáp ứng nhu cầu. Các quan chức Mỹ đang tìm cách mua thêm 37 tên lửa trong năm tài chính tiếp theo, nhưng Lầu Năm Góc đã mua khoảng 650 tên lửa kể từ năm 2010. Mỗi tên lửa đánh chặn THAAD có giá khoảng 13 triệu USD.

Lockheed Martin, nhà sản xuất hệ thống THAAD, cho biết họ có thể sản xuất khoảng 100 tên lửa đánh chặn trong năm nay và đang làm việc với chính phủ Mỹ về các phương án tăng sản lượng cho các đơn đặt hàng mới. Tuy nhiên, việc triển khai hệ thống này đến Trung Đông đã gia tăng căng thẳng năng lực sẵn sàng của Mỹ và báo hiệu nhu cầu ngày càng tăng không chỉ đối với tên lửa đánh chặn mà còn cả các bệ phóng.

Mỹ cũng đang đánh giá hiệu suất của các tên lửa đánh chặn và cách khai hỏa các hệ thống chống tên lửa. Quân đội Mỹ đang xem xét kỹ lưỡng từng vụ phóng để hiểu rõ hơn những gì đã xảy ra. Một sĩ quan Hải quân tham gia vào quá trình này cho biết còn quá sớm để đánh giá các cuộc giao tranh của SM-3.

Trước mối lo ngại về khả năng Iran sẽ lại thực hiện các cuộc tấn công tên lửa, Washington cần phải chuẩn bị sẵn sàng để đối phó với các mối đe dọa này. Mỹ hiện chưa có đủ thông tin để đưa ra các kết luận cuối cùng về hiệu quả của các tên lửa đánh chặn trong cuộc xung đột vừa qua, nhưng rõ ràng là nhu cầu về các hệ thống phòng thủ tên lửa đang tăng cao. Lockheed Martin và các nhà sản xuất khác đang nỗ lực tăng sản lượng để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng.

Chính phủ Mỹ đã chính thức phê chuẩn việc bán hệ thống tên lửa phòng không MIM-23 HAWK cho Ukraine, với giá trị thỏa thuận lên đến 172 triệu đô la. Đây là lần đầu tiên Ukraine mua trực tiếp một hệ thống tên lửa phòng không từ Mỹ, dù hệ thống này không còn mới.

Thỏa thuận mua sắm không chỉ bao gồm hệ thống tên lửa mà còn các dịch vụ và công việc liên quan để đảm bảo khả năng hoạt động hiệu quả của các tổ hợp đang được vận hành. Lưu ý rằng toàn bộ hệ thống MIM-23 HAWK của Mỹ đã ngừng hoạt động và cần được sửa chữa, phục hồi trước khi được bàn giao cho Ukraine.

Công việc sửa chữa và phục hồi hệ thống này sẽ được thực hiện bởi Tập đoàn Sielman của Hy Lạp, trong khi RTX (Raytheon) – nhà phát triển và sản xuất các hệ thống phòng không này, sẽ đóng vai trò thầu phụ. Hy Lạp cũng là đơn vị vận hành MIM-23 HAWK, do đó họ có kinh nghiệm để bảo trì hệ thống này.

Trước đó, vào cuối tháng 4 năm 2024, Tập đoàn Sielman đã nhận được hợp đồng dài hạn để sửa chữa MIM-23 HAWK cho Ukraine, với giá trị là 49,9 triệu đô la và thời hạn thực hiện đến năm 2029. Hợp đồng này dường như liên quan đến việc vào đầu tháng 4 năm 2024, Mỹ đã đồng ý bán cho Ukraine gói dịch vụ và công việc đại tu, phục hồi cũng như hỗ trợ các tổ hợp MIM-23 HAWK.

Hệ thống MIM-23 HAWK Phase III có khả năng tiêu diệt các mục tiêu khí động học ở tầm bắn lên đến 45 – 50 km và độ cao tối đa 20 km. Tên lửa được trang bị hệ thống dẫn đường radar bán chủ động.

Ukraine đã nhận được các tổ hợp này theo hình thức viện trợ từ năm 2022, ban đầu từ Tây Ban Nha, và Kyiv đang vận hành một số lượng đáng kể, mặc dù không được công bố rộng rãi. Tại Mỹ, MIM-23 HAWK đã ngừng hoạt động từ thập niên 1990, nhưng vẫn đang được sử dụng tại hơn 10 quốc gia.

Việc cung cấp hệ thống MIM-23 HAWK cho Ukraine được xem là một bước tăng cường khả năng phòng không của quốc gia này, đặc biệt trong bối cảnh xung đột hiện tại. Hệ thống này sẽ giúp Ukraine nâng cao khả năng bảo vệ không gian bầu trời và đối phó với các mối đe dọa từ trên không.

RTX và Sielman không phải là những nhà cung cấp duy nhất hỗ trợ Ukraine trong lĩnh vực quốc phòng. Nhiều quốc gia và công ty trên toàn thế giới đã tham gia vào các nỗ lực hỗ trợ quân sự cho Ukraine.

văn phòng ghi chú: chưa tham khảo website nào trong bài viết . Hy vọng những thông tin này hữu ích cho bạn.