Nhiều học sinh hiện nay đang phải đối mặt với những thách thức về tâm lý và sức khỏe tâm thần. Không chỉ môi trường gia đình không hạnh phúc mà áp lực kỳ vọng quá cao từ cha mẹ cũng là nguyên nhân sâu xa dẫn đến tình trạng này. Trong những gia đình không may mắn, trẻ em thường phải chứng kiến cảnh cha mẹ ly hôn, những mâu thuẫn không được giải quyết hoặc thậm chí là những lời nói xấu về nhau trước mặt con cái. Tất cả những điều này đều góp phần tạo ra tâm lý u uất, buồn bã và thậm chí là nổi loạn ở trẻ.

Một trường hợp đáng chú ý là học sinh M., người đã trải qua sự ly hôn của cha mẹ và bị cấm liên lạc với cha. Hệ lụy của việc này là M. cảm thấy buồn và muốn ở cùng cha. Tương tự, nhiều học sinh khác cũng trải qua tình trạng tương tự, khiến họ cảm thấy không an toàn và không biết chia sẻ cùng ai. Những tình huống này cho thấy sự thiếu thốn về tình cảm và sự hỗ trợ tâm lý trong gia đình đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của trẻ.

Bên cạnh đó, áp lực kỳ vọng từ cha mẹ cũng là một nguyên nhân quan trọng dẫn đến các vấn đề tâm lý ở học sinh. Học sinh N., một nam sinh thông minh và học giỏi, thường xuyên cảm thấy căng thẳng và lo lắng trước mỗi kỳ kiểm tra vì sợ không đạt được điểm tối đa. Điều này đã khiến N. cảm thấy bất an, ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất lẫn tinh thần, như mất ngủ và chán ăn.

Những trường hợp như M. và N. cho thấy rằng gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành tâm lý và sức khỏe tâm thần của trẻ. Cha mẹ cần nhận ra rằng trẻ em không chỉ cần sự chăm sóc về vật chất mà còn cần sự quan tâm và hỗ trợ về tâm lý và tình cảm. Việc tạo ra một môi trường gia đình hạnh phúc, nơi trẻ cảm thấy được yêu thương và ủng hộ, là điều kiện tiên quyết giúp trẻ phát triển toàn diện.

Để giúp trẻ phát triển tốt, cha mẹ cần tạo ra một môi trường gia đình hạnh phúc và vững chắc. Những hành động đơn giản như một nụ cười, một cái ôm chặt của cha mẹ có thể truyền đến cho con một sức mạnh tinh thần và một tâm lý vững vàng để vượt qua mọi trở ngại và thử thách trong cuộc sống. Quan trọng hơn hết, cha mẹ cần là chỗ dựa tinh thần cho con, để khi cuộc sống có những chông chênh, trẻ biết dựa vào đâu.

Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng việc cho trẻ em dưới 13 tuổi sử dụng smartphone và mạng xã hội có thể gây hại cho sức khỏe tâm lý của chúng. Các tác động tiêu cực này bao gồm giảm khả năng điều chỉnh cảm xúc, tạo cảm giác tự ti, tách rời khỏi thực tế và thậm chí có thể dẫn đến ý nghĩ tự tử.

Theo nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Phát triển Con người và Năng lực, trẻ em càng tiếp xúc với smartphone và mạng xã hội sớm, sức khỏe tâm lý và trạng thái hạnh phúc của trẻ sẽ bị giảm sút. Điều đáng chú ý là sự tác động đến tâm lý khi sử dụng smartphone và mạng xã hội từ quá sớm sẽ ảnh hưởng đến bé gái nhiều hơn so với các bé trai.

Nghiên cứu này được thực hiện bởi Sapien Labs, một tổ chức phi lợi nhuận chuyên nghiên cứu những tác động của cuộc sống hiện đại đến sức khỏe não bộ và tâm trí con người. Các nhà nghiên cứu của Sapien Labs đã tiến hành một khảo sát với 2 triệu người tại 163 quốc gia. Kết quả cho thấy cần có hành động khẩn cấp để hạn chế trẻ em dưới 13 tuổi tiếp cận và sử dụng smartphone, cũng như quy định rõ ràng về môi trường số mà trẻ tiếp xúc.

Tiến sĩ tâm lý Tara Thiagarajan, tác giả chính của nghiên cứu, kêu gọi các bậc phụ huynh trên toàn cầu nên ngăn trẻ dưới 13 tuổi sử dụng smartphone và mạng xã hội, như một biện pháp để bảo vệ trẻ em. Ngoài ra, giáo sư giáo dục học Caroline Fitzpatrick và nhóm các nhà khoa học và tâm lý học Canada cũng chỉ ra rằng việc sử dụng smartphone, máy tính bảng ở trẻ nhỏ có thể gây ra rối loạn khả năng kiểm soát cơn giận dữ và sự thất vọng, dẫn đến tăng các cơn bùng nổ cảm xúc ở trẻ nhỏ.

Nhiều chuyên gia và tỷ phú nổi tiếng như Bill Gates, nhà sáng lập Microsoft, cũng đã từng chia sẻ quan điểm cá nhân khi cho rằng độ tuổi phù hợp nhất để trẻ em sử dụng smartphone là năm 13 tuổi. Ông cũng đã áp dụng điều này cho 3 đứa con của mình.

Một trong những tác động xấu đến tâm lý của trẻ khi sử dụng smartphone là tiếp cận với mạng xã hội từ quá sớm. Điều này có thể dẫn đến các nguy cơ trẻ tiếp xúc các nội dung độc hại, bị bắt nạt trực tuyến hoặc có những mối quan hệ không lành mạnh. Các chuyên gia tâm lý khuyên các bậc phụ huynh nên để trẻ em tránh xa mạng xã hội, ít nhất đến năm 16 tuổi.

Để thực hiện điều này, cần có sự quan tâm từ các bậc phụ huynh, những người sẵn sàng hướng trẻ đến những niềm đam mê và sở thích khác bên ngoài màn hình điện thoại. Nếu sau khi đọc bài viết này, nhiều phụ huynh nhận ra mình đã để cho con sử dụng smartphone, tiếp xúc với mạng xã hội từ quá sớm và cảm thấy lo lắng về điều đó, thì nên thay đổi điều này càng sớm càng tốt.

Các nhà tâm lý học cho biết thêm trong trường hợp phụ huynh muốn để trẻ tiếp xúc với smartphone và máy tính bảng, hãy giới hạn thời gian cụ thể cho chúng sử dụng, chẳng hạn 20 phút sử dụng smartphone hoặc 15 phút sử dụng máy tính bảng mỗi ngày. Ngoài ra, không nên để trẻ tự sử dụng các thiết bị này mà luôn có người lớn ngồi bên để giám sát và cùng trẻ khám phá những nội dung hữu ích.