Đức sẽ chuyển giao hai tổ hợp đánh chặn Patriot cho Ukraine trong thời gian tới, với các bệ phóng dự kiến được bàn giao trong vài ngày tới và phần còn lại sẽ được chuyển giao trong vòng 2-3 tháng. Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius đã thông báo về quyết định này vào ngày 1 tháng 8. Ông nhấn mạnh rằng quyết định này không ảnh hưởng đến đóng góp của Đức cho năng lực phòng thủ của NATO.

Ukraine đã nhận được hỗ trợ từ Mỹ và các đồng minh Tây Âu về hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot từ tháng 4/2023 và đã chứng minh khả năng của hệ thống này trong việc chặn tên lửa siêu vượt âm của Nga. Tuy nhiên, các chuyên gia quân sự cho rằng, ngay cả khi Ukraine nhận được 17 tổ hợp tên lửa Patriot đầy đủ, họ vẫn sẽ đối mặt với thách thức trong việc chống đỡ các cuộc tập kích của Nga.

Các nhà phân tích cho rằng khả năng của Patriot trong việc hỗ trợ Ukraine phụ thuộc vào việc chúng được đưa đến Ukraine nhanh chóng và các nguồn bổ sung đạn tên lửa sau đó. Chiến thuật của Nga là gây áp lực lên Ukraine để tiêu tốn toàn bộ kho dự trữ phòng không hiện có và trở nên dễ bị tổn thương trước các đợt tập kích. Phương án khả thi nhất là các nước châu Âu gửi số tên lửa Patriot mà họ đang có cho Ukraine, rồi đợi nguồn cung mới từ Mỹ để bù đắp cho kho dự trữ trong nước.

Tuy nhiên, khả năng của Mỹ và đồng minh trong việc cung cấp hệ thống phòng không cho Ukraine trước các đòn tập kích ngày càng tăng của Nga không chỉ bị giới hạn bởi chi phí, mà còn là bởi năng lực sản xuất của phương Tây. Tập đoàn quốc phòng Mỹ Lockheed Martin đã sản xuất 500 quả đạn tên lửa đánh chặn PAC-3 cho hệ thống Patriot vào năm ngoái và dự kiến tăng sản lượng lên 650 quả vào năm 2027.

Giới quan sát cho rằng một cách để đáp ứng nhu cầu của Ukraine về Patriot là mua trực tiếp từ nhà sản xuất Lockheed Martin. Các nhà phân tích ở Kiev tin tưởng những tổ hợp Patriot mới có thể triển khai ở các thành phố lớn và giúp giảm thiểu mức độ thiệt hại từ tên lửa Nga. Tuy nhiên, họ cho rằng bấy nhiêu là chưa đủ và Ukraine cần nhiều hơn để đối phó với các mối đe dọa từ Nga.

Hiện tại, Ukraine đang nỗ lực tăng cường năng lực phòng thủ để đối mặt với các mối đe dọa từ Nga. Việc nhận được các tổ hợp Patriot mới sẽ giúp Ukraine nâng cao khả năng bảo vệ lãnh thổ và dân thường. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức phía trước, và Ukraine cần tiếp tục nhận được sự hỗ trợ từ cộng đồng quốc tế để đảm bảo an ninh và ổn định trong khu vực.

Ngày 14/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra cảnh báo rằng Mỹ có thể áp thuế lên tới 100% đối với Nga và các đối tác thương mại của nước này nếu không đạt được thỏa thuận về Ukraine trong vòng 50 ngày tới. Tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh tình hình xung đột giữa Nga và Ukraine đang diễn biến phức tạp và leo thang.

Bên cạnh đó, ông Trump cũng cho biết Mỹ và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã đồng ý rằng liên minh quân sự này sẽ mua vũ khí của Mỹ để viện trợ cho Ukraine. Một số hệ thống phòng không Patriot và tên lửa có thể sẽ được chuyển đến Ukraine trong vài ngày tới, theo lời ông Trump. Động thái này được xem là một nỗ lực để hỗ trợ Ukraine trong việc đối phó với Nga.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã có các cuộc điện đàm với ông Trump và Tổng thư ký NATO Mark Rutte, bày tỏ sự cảm ơn và vui mừng trước thông tin này. Ukraine đã lâu mong muốn được hỗ trợ quân sự từ Mỹ và NATO để đối phó với Nga.

Tuy nhiên, ông Leonid Slutsky, chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Duma Quốc gia Nga, cho rằng nếu ông Trump thực sự muốn thúc đẩy tiến trình giải quyết vấn đề Ukraine, thì ông ấy nên tập trung vào việc thúc đẩy chính quyền ông Zelensky, chứ không phải đe dọa Nga bằng các biện pháp trừng phạt thứ cấp. Nga đã nhiều lần tuyên bố sẵn sàng kết thúc xung đột và vẫn để ngỏ các đề xuất trên bàn đàm phán.

Gần đây, chiến sự Nga – Ukraine có dấu hiệu leo thang với các cuộc tấn công quy mô lớn của cả hai bên vào đối phương. Điều này làm tăng lo ngại về tình hình an ninh ở khu vực và thế giới.

Đại diện thường trực của Mỹ tại NATO Matthew Whitaker nhận định rằng các tuyên bố của Tổng thống Trump liên quan đến việc viện trợ vũ khí cho Ukraine và áp thêm các biện pháp hạn chế với Nga sẽ khiến Matxcơva, đặc biệt là Tổng thống Nga Vladimir Putin, phải có phản ứng. Đây có thể là một bước ngoặt quan trọng trong quan hệ giữa Mỹ, NATO và Nga.

Phản ứng về các tuyên bố của ông Trump, thị trường chứng khoán Nga đã tăng điểm mạnh. Chỉ số của sàn giao dịch chứng khoán Matxcơva tăng 2,42% vào lúc 18h20 ngày 14/7 giờ Matxcơva. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy nhà đầu tư đang lạc quan về tình hình.

NATO và Mỹ đang trong quá trình thảo luận và xây dựng kế hoạch hỗ trợ Ukraine. Ông Trump đã khẳng định rằng Mỹ sẽ đứng cùng Ukraine và các đồng minh khác của mình trong việc đối phó với Nga. Tuy nhiên, các biện pháp cụ thể và hiệu quả của chúng vẫn còn cần được xem xét và đánh giá.

Bộ trưởng Quốc phòng Đức, ông Boris Pistorius, vừa tuyên bố rằng nước này có kế hoạch cung cấp thêm hai hệ thống phòng không Patriot cho Ukraine. Tuy nhiên, điều này phụ thuộc vào việc sớm bổ sung thiết bị thay thế để đảm bảo khả năng tác chiến và hoạt động huấn luyện của quân đội Đức. Ông Pistorius nhấn mạnh rằng việc bảo vệ năng lực đào tạo của lực lượng vũ trang trong vòng 1-2 năm tới là ưu tiên hàng đầu, và nếu không có Patriot, họ sẽ không thể duy trì được năng lực này.

Đức đang tích cực phối hợp với các quốc gia châu Âu khác để xác định bên nào đang sở hữu hệ thống Patriot và có thể chuyển giao cho Ukraine. Các quốc gia này sẽ bán lại thiết bị để những nước khác viện trợ cho Kiev. Tuy nhiên, ông Pistorius cũng thừa nhận rằng điều kiện tiên quyết là các nước sở hữu Patriot phải đồng ý bàn giao.

Thủ tướng Na Uy, Jonas Gahr Store, đã thể hiện sự ủng hộ và tuyên bố rằng Na Uy sẵn sàng chia sẻ chi phí với Đức trong quá trình chuyển giao, cho rằng đây là giải pháp tức thời nhất có thể đưa ra ở thời điểm hiện tại.

Thủ tướng Đức, Friedrich Merz, nêu rõ rằng trong số 9 hệ thống Patriot mà quân đội Đức hiện sở hữu, sẽ có 2 tổ hợp được chuyển cho Ukraine. Việc này được thực hiện với kỳ vọng Mỹ sẽ cung cấp các hệ thống thay thế. Tuy nhiên, hiện tại Đức vẫn chưa mua được thiết bị mới và vẫn đang thảo luận với Mỹ về nguồn cung.

Hệ thống Patriot là vũ khí có giá trị lớn nhất mà Mỹ và các đồng minh đã viện trợ cho Ukraine. Mỗi tổ hợp có giá gần 1,1 tỷ USD. Ukraine đang vận hành các tổ hợp Patriot được trang bị tên lửa PAC-3 MSE hiện đại do Mỹ sản xuất, với khả năng bắn hạ máy bay trong phạm vi 120km và tên lửa đạn đạo trong tầm 60km.

Theo truyền thông Mỹ, Ukraine đang có ít nhất 8 hệ thống Patriot, trong đó 6 tổ hợp đang hoạt động và 2 tổ hợp khác đang trong quá trình sửa chữa. Ukraine nhiều lần đánh giá cao hiệu quả của Patriot, coi đây là vũ khí duy nhất có khả năng đánh chặn tên lửa siêu vượt âm Kinzhal và tên lửa đạn đạo Iskander-M của Nga.

Tuy nhiên, hiệu quả của Patriot tại Ukraine đang giảm dần do lượng tên lửa và bệ phóng ngày càng cạn kiệt, trong khi một số khẩu đội đã bị Nga phá hủy trong các cuộc tập kích. Đại tá Yuri Ignat, Thư ký báo chí Bộ Tư lệnh không quân Ukraine, thừa nhận rằng việc Nga liên tục nâng cấp tên lửa đạn đạo Iskander-M đã khiến Patriot không đạt hiệu quả như mong muốn.

Reuters và DPA đã cung cấp thông tin cho bài viết này.