Trong thập kỷ qua, chính quyền Hà Nội đã không ngừng nỗ lực đề ra và triển khai nhiều chính sách, chiến lược nhằm giảm thiểu và tiến tới loại bỏ hoàn toàn xe máy chạy xăng trong khu vực nội đô vào năm 2030. Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 20, trong đó yêu cầu UBND TP Hà Nội thực hiện các biện pháp quyết liệt để chuyển đổi sang các phương tiện giao thông thay thế, với mục tiêu cụ thể là đến ngày 1/7/2026 sẽ không còn xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong khu vực Vành đai 1.

Mục tiêu dài hạn mà chính quyền Hà Nội hướng tới là từ ngày 1/1/2028, sẽ không còn xe mô tô, xe gắn máy chạy xăng dầu và hạn chế đáng kể xe ô tô cá nhân chạy xăng dầu lưu thông trong khu vực Vành đai 1 và Vành đai 2. Đến năm 2030, thành phố tiếp tục mở rộng phạm vi thực hiện trong đường Vành đai 3. Đây là một phần trong nỗ lực toàn diện của chính quyền Hà Nội nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường, cải thiện chất lượng không khí và nâng cao chất lượng sống cho người dân.

Trước đó, Hà Nội đã có những bước đi quan trọng trong việc hạn chế xe máy, bao gồm việc xây dựng đề án phân vùng hạn chế xe máy và tiến tới dừng hoạt động xe máy ở các quận vào năm 2030. Thành phố cũng đã thông qua nghị quyết về việc thực hiện vùng phát thải thấp (LEZ) và có kế hoạch chuyển đổi sang xe máy điện cho người dân. Việc chuyển đổi này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn góp phần hiện đại hóa phương tiện giao thông tại Hà Nội.

Để đạt được mục tiêu đầy tham vọng này, chính quyền Hà Nội dự kiến sẽ triển khai nhiều chính sách hỗ trợ người dân trong việc chuyển đổi sang các phương tiện giao thông xanh. Trong đó, thành phố sẽ đầu tư vào hệ thống trạm sạc điện cho xe máy và ô tô, đồng thời nâng cao tiêu chuẩn an toàn tại các khu vực sạc tập trung. Bên cạnh đó, Hà Nội cũng sẽ nghiên cứu và áp dụng các cơ chế, chính sách hỗ trợ phù hợp nhất cho người dân, đặc biệt là những người hiện đang sử dụng phương tiện chạy bằng xăng, dầu trong khu vực vành đai trung tâm của Thủ đô.

Những nỗ lực của Hà Nội trong việc hạn chế xe máy chạy xăng và chuyển đổi sang các phương tiện giao thông thân thiện với môi trường hơn được đánh giá cao và có thể đóng góp tích cực vào mục tiêu bảo vệ môi trường và phát triển bền vững của thành phố. Việc thành công trong việc hạn chế và tiến tới loại bỏ xe máy chạy xăng ở nội đô sẽ là một tiền đề quan trọng cho các thành phố lớn khác tại Việt Nam trong việc triển khai các biện pháp tương tự.

Thông tin từ Cổng thông tin điện tử thành phố Hà Nội cho thấy, để triển khai các chính sách và biện pháp cần thiết, thành phố Hà Nội sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành của Chính phủ để hoàn thiện các cơ chế, chính sách hỗ trợ cho việc chuyển đổi phương tiện giao thông, đảm bảo tính khả thi và phù hợp với điều kiện thực tế tại địa phương.

Trước những thách thức và cơ hội mà việc loại bỏ dần xe máy chạy xăng mang lại, chính quyền Hà Nội cùng người dân và doanh nghiệp sẽ phải hợp tác chặt chẽ để hiện thực hóa mục tiêu đầy tham vọng này, góp phần xây dựng một môi trường sống trong lành và bền vững cho Thủ đô.

Khi các thành phố lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh tiến hành hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong nội đô, một câu hỏi cấp thiết được đặt ra là liệu xe PHEV (Plug-in Hybrid Electric Vehicle) có được phép hoạt động hay không. Xe PHEV là loại xe sử dụng công nghệ hybrid có khả năng sạc ngoài, kết hợp giữa động cơ đốt trong và động cơ điện, cho phép xe có thể hoạt động bằng điện trong quãng đường ngắn và sử dụng xăng, dầu cho những chuyến đi đường dài.

Tại Hà Nội, theo Chỉ thị 20/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, từ ngày 1/7/2026, sẽ không còn xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1. Từ ngày 1/1/2028, không còn xe mô tô, xe gắn máy, và hạn chế xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1, Vành đai 2. TP Hồ Chí Minh cũng đang rà soát phương án đề xuất hạn chế xe có mức phát thải cao tại các khu vực có nguy cơ gây ô nhiễm.

Xe PHEV có lợi thế lớn tại các đô thị đông đúc, nơi tốc độ trung bình thấp và tần suất dừng đèn đỏ cao. Xe có thể khai thác tối đa chế độ điện và hầu như không dùng đến xăng. Đa số các mẫu xe PHEV thế hệ mới có mức tiêu hao chỉ từ 0,52-1,1 lít xăng/100km. Tuy nhiên, xe PHEV chỉ đạt được lợi ích tối ưu khi pin được sạc đầy hàng ngày.

Nhiều người đặt câu hỏi, khi Hà Nội và TP Hồ Chí Minh hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong nội đô thì quy định với xe PHEV sẽ như thế nào? Với công nghệ lai, xe PHEV hoàn toàn có thể chỉ sử dụng điện trong nội đô, không gây ô nhiễm; còn đi ra ngoài thành phố có thể sử dụng xăng, dầu. Tuy nhiên, nếu xe PHEV được lưu hành trong nội đô, làm thế nào để biết được xe chỉ sử dụng động cơ điện? Trong khi không phải tất cả xe đều thường xuyên sạc đầy pin. Sẽ có không ít xe vẫn sử dụng động cơ đốt trong với nhiên liệu là xăng, dầu và gây ra ô nhiễm.

Giới chuyên môn cho rằng, cần có những quy định cụ thể để quản lý xe PHEV, đảm bảo xe được sạc đầy pin và sử dụng điện trong nội đô. Điều này sẽ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tận dụng được lợi ích của công nghệ hybrid. Hiện tại, vẫn chưa có quy định cụ thể nào về việc quản lý xe PHEV trong nội đô, và cần có sự nghiên cứu, thảo luận để tìm ra giải pháp phù hợp.

Việc hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong nội đô là một bước đi đúng đắn trong việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường và cải thiện chất lượng không khí. Tuy nhiên, việc quản lý xe PHEV cần được xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo rằng chúng không gây ra ô nhiễm môi trường. Các cơ quan chức năng cần có những quy định cụ thể và biện pháp kiểm soát để đảm bảo xe PHEV được sử dụng đúng cách.

Trong tương lai, xe PHEV có thể trở thành một giải pháp thay thế cho xe sử dụng nhiên liệu hóa thạch, đặc biệt là trong các đô thị đông đúc. Tuy nhiên, để đạt được lợi ích tối ưu, cần có sự kết hợp giữa công nghệ, chính sách và ý thức của người sử dụng. Các nhà sản xuất xe hơi cũng cần cung cấp các giải pháp sạc pin tiện lợi và hiệu quả để khuyến khích người sử dụng sạc pin thường xuyên.

Trước mắt, việc quản lý xe PHEV trong nội đô cần được quan tâm và giải quyết. Các cơ quan chức năng cần có những quy định cụ thể và biện pháp kiểm soát để đảm bảo xe PHEV được sử dụng đúng cách. Đồng thời, người sử dụng cũng cần có ý thức về việc sạc pin và sử dụng điện trong nội đô để giảm thiểu ô nhiễm môi trường.