Cosplay – Nghệ thuật hóa thân: Đam mê và định hướng

Trong những năm gần đây, xu hướng cosplay – nghệ thuật hóa thân thành nhân vật truyện tranh, hoạt hình, game – đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa giới trẻ. Từ các sự kiện như Color Fiesta, Akimatsuri, Manga Comic Con Vietnam tại Tp.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng, hình ảnh các bạn trẻ diện trang phục độc đáo, gắn tai mèo, đeo cánh thiên thần, cầm kiếm katana… đã xuất hiện ngày càng nhiều.

Không chỉ đơn thuần là việc mặc trang phục lạ mắt, cosplay còn là cả một quá trình sáng tạo công phu. Từ thiết kế trang phục, may vá, làm đạo cụ, đến tạo dáng, biểu cảm và cả việc nhập vai y như thật. Nhiều bạn trẻ ví von, cosplay chính là ‘sân khấu cuộc đời’ nơi các bạn trẻ như được sống là chính mình ‘mạnh mẽ, phi thường hoặc mộng mơ’ như nhân vật trong truyện.

Cosplay không chỉ hấp dẫn về thị giác mà còn là cách giới trẻ vượt qua định kiến về giới tính, ngoại hình để thể hiện bản thân. Nam có thể hóa thân thành nữ và ngược lại, tự do sáng tạo theo cách riêng.

Cosplay cũng là một cộng đồng sôi động, nơi các bạn trẻ kết nối qua các nhóm như: ‘Cosplay FC Việt Nam’, ‘Coser Việt Nam hội tụ’, cùng chia sẻ đam mê qua workshop, livestream và các buổi diễn nhóm.

Tuy nhiên, đằng sau ánh hào quang ấy là vô vàn thử thách. Cosplay không hề rẻ, mỗi bộ trang phục có thể tốn từ vài trăm đến vài triệu đồng. Đạo cụ, phụ kiện, chi phí đi sự kiện, makeup… tất cả đòi hỏi sự đầu tư cả về tiền bạc và thời gian. Chưa kể đến những áp lực ‘phải đẹp, phải nổi’ từ mạng xã hội khiến không ít bạn trẻ rơi vào cảm giác tự ti nếu không đủ điều kiện theo đuổi đến nơi đến chốn.

Nhiều bạn trẻ đã bước vào con đường chuyên nghiệp, trở thành influencer, KOL, streamer hay stylist. Sự phát triển của các nền tảng số cho phép các bạn trẻ kiếm tiền từ chính đam mê, khi cosplay trở thành ‘món ăn thị giác’ hấp dẫn đối với cộng đồng mạng.

Tuy nhiên, đam mê cần được định hướng. Cosplay, suy cho cùng, là một hình thức nghệ thuật thị giác, nơi cái đẹp, cái kỳ ảo được thổi hồn qua hình hài nhân vật. Nhưng như bất kỳ trào lưu nào, đam mê cũng cần đi kèm định hướng, nhất là với giới trẻ đang trong giai đoạn hình thành nhân cách.

Phụ huynh cần đồng hành, không cấm đoán nhưng cũng không buông lỏng. Cần có sự tỉnh táo từ chính người trẻ và sự đồng hành từ gia đình, nhà trường để biến đam mê thành sự nghiệp nghiêm túc.

Để cosplay là một ngọn gió nâng bước sáng tạo, chứ không trở thành cơn lốc cuốn trôi lý trí, cần có sự tỉnh táo từ chính người trẻ và sự đồng hành từ gia đình, nhà trường. Bởi, chỉ khi được thấu hiểu và định hướng đúng, đam mê mới là hành trình đi đến thành công, chứ không phải con đường dẫn đến những mộng tưởng xa rời thực tế.

Gần đây, nhiều chuyên gia giáo dục đã lên tiếng về việc các tổ chức không phải là cơ sở giáo dục nhưng tự xưng là ‘nhà trường’ gây nhầm lẫn cho người học. Tình trạng này đã đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc cần có quy định chặt chẽ hơn trong việc đặt tên gọi của các tổ chức để tránh làm hỗn loạn danh xưng trường học.

Đại biểu Quốc hội, Tiến sĩ Trịnh Thị Tú Anh – Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng, nhấn mạnh rằng cơ quan quản lý cần có quy định cụ thể để kiểm soát việc đặt tên gọi có gắn chữ ‘trường’. Điều này sẽ giúp tránh tình trạng nhầm lẫn và hỗn loạn trong danh xưng trường học. Tiến sĩ Tú Anh cũng chỉ ra rằng, với số lượng lớn các cơ sở giáo dục đang hoạt động trong nước, việc xuất hiện thêm các tổ chức tự xưng là ‘nhà trường’ sẽ gây khó khăn cho người tìm hiểu và có thể dẫn đến nhầm lẫn.

Cùng quan điểm, Phó Giáo sư Trần Hậu – Ủy viên Hội đồng tư vấn về Khoa học – Giáo dục và Môi trường thuộc Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, nhấn mạnh rằng việc các tổ chức không phải là cơ sở giáo dục tự xưng là ‘nhà trường’ đã gây ảnh hưởng lớn đến uy tín của các trường học chính thống. Ông Hậu khuyên người có nhu cầu tìm hiểu nên kiểm tra và xác thực về pháp nhân của các tổ chức trước khi tham gia để tránh vướng vào các phiền hà về pháp lý sau này.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Võ Kỳ Anh – nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục thể chất, cho rằng giáo dục là một ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Vì thế, các cơ sở giáo dục chính thống phải có quyết định thành lập và giấy phép hoạt động mới được phép sử dụng tên gọi như ‘trường’, ‘học viện’, ‘viện đào tạo’ trong tên gọi chính thức. Bà Kỳ Anh cũng đánh giá cao việc báo chí nêu ra các trường hợp về tổ chức tự xưng ‘nhà trường’ để giúp người dân có cái nhìn tổng quan hơn.

Để tránh việc hỗn loạn danh xưng trường học, các cơ quan quản lý giáo dục cũng nên có sự rà soát và chấn chỉnh với các tổ chức tự xưng ‘nhà trường’. Đồng thời, việc điều chỉnh, bổ sung các quy định để kiểm soát các tổ chức, đơn vị có cách đặt tên rõ ràng và phân định rõ với các cơ sở giáo dục chính thống là điều cần được các cơ quan quản lý lưu tâm. Qua đó, người dân cũng cần có sự cân nhắc kỹ lưỡng khi tham gia các tổ chức và đóng tiền để lấy chứng chỉ.