Cách làm tương thô ố独特 của đồng bào Thái đen Sơn La

Linh — Sun, 05 Oct 2025 18:05:35 +0000

Tương Thô ố – Món Ăn Độc Đáo Của Người Thái Đen Ở Sơn La

Tương Thô ố, còn được biết đến với tên gọi Thúa ố hoặc tương thối, là một đặc sản độc đáo của cộng đồng người Thái đen tại Sơn La. Món ăn này đặc biệt phổ biến tại xã Chiềng Sung, huyện Mai Sơn cũ. Trong tiếng Thái, từ “thúa” ám chỉ hạt đậu, còn “ố” có nghĩa là ủ. Quá trình tạo ra Tương Thô ố bắt đầu từ hạt đậu tương luộc được ủ lên men, sau đó giã nhuyễn với các gia vị để tạo nên một loại nước chấm sền sệt và đặc sánh.

Chị Lò Thị Lưu, chủ một cơ sở sản xuất Tương Thô ố tại bản Chiềng Đen, xã Chiềng Sung, tỉnh Sơn La, chia sẻ rằng để tạo ra món tương ngon, việc chọn lựa hạt đậu chất lượng là rất quan trọng. Hạt đậu phải được phơi kỹ, có màu trắng ngà, độ chắc mẩy, bóng đẹp, hình dạng tròn đều và không bị mốc, nứt hay héo. Những nguyên liệu đầu vào đạt chất lượng sẽ giúp tăng hương vị thơm ngon cho món tương.

Quá trình làm Tương Thô ố đòi hỏi sự tỉ mỉ và kinh nghiệm. Hạt đậu tương sau khi được lựa chọn kỹ càng sẽ được rửa sạch và hầm nhừ trong khoảng 10-12 tiếng, sau đó vớt ra và để ráo nước. Tiếp theo, đậu tương sẽ được ủ bằng lá chuối, đựng trong các vật dụng có độ thông thoáng, và đặt trên gác bếp hoặc nơi gần bếp để đậu lên men.

Sau khoảng 3-4 ngày ủ, đậu tương sẽ được đem giã nhuyễn cùng với tỏi, bột ớt, muối… Đây là công đoạn đòi hỏi kinh nghiệm của người làm để tránh làm tương bị hỏng hoặc mốc. Sau khi giã nhuyễn, tương sẽ được trộn với rượu và nước đun sôi để nguội, sau đó chia vào chai, lọ hoặc chum để bảo quản và sử dụng dần.

Tương Thô ố có thể được thưởng thức ngay sau khi giã, nhưng ngon nhất là ủ thêm khoảng 1 tuần nữa để các gia vị quyện vào nhau, dậy mùi đặc trưng. Món ăn này có mùi thum thủm nhẹ, nhưng khi quen rồi sẽ rất ngon.

Ở Sơn La, Tương Thô ố được sử dụng phổ biến trong các bữa cơm hàng ngày của người dân địa phương. Món ăn này có thể kết hợp với các món luộc, thịt luộc, hoặc dùng làm gia vị ướp thịt nướng, trộn trứng rồi đem chưng… đều ngon. Tương Thô ố cần bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh để ruồi nhặng bám vào. Tương để càng lâu càng ngon. Món ăn này giống như một loại đồ chấm đa năng của người Thái, ăn kèm rau rừng hay đậu phụ rất ngon.

Văn hóa Thái độc đáo ở Thuận Châu

Linh — Sat, 09 Aug 2025 21:24:31 +0000

Thuận Châu – Điểm đến văn hóa phong phú của người Thái đen

Với hơn 85% dân số là người Thái, Thuận Châu là một trong những địa phương có nền văn hóa phong phú và đa dạng của dân tộc Thái đen. Nơi đây từng được biết đến với tên gọi Mường Muổi, là nơi cư trú lâu đời của đồng bào dân tộc Thái đen. Văn hóa dân gian, đặc biệt là dân ca Thái, đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người dân nơi đây.

Những câu hát, điệu múa dân gian không chỉ làm phong phú đời sống văn hóa, mà còn là sợi dây gắn kết cộng đồng, lan tỏa tình yêu quê hương bản mường trong từng lời ca, tiếng hát. Ở Thuận Châu, hầu hết mỗi cộng đồng, làng bản đều có đội văn nghệ riêng, với những giọng hát dân ca ngọt ngào, đằm thắm.

Ông Lò Thanh Xuân, một nghệ nhân dân gian ở bản Lè, đã sáng tác ra hàng trăm bài thơ và dân ca Thái, được sử dụng rộng rãi khắp vùng Thuận Châu. Ông chia sẻ về nguồn cảm hứng và hành trình gắn bó với dân ca, từ việc được bố truyền dạy những áng thơ viết bằng chữ Thái, giúp ông nuôi dưỡng tình yêu sâu sắc với trường ca Thái cổ. https://thanhhoa.gov.vn/

Toàn xã Thuận Châu hiện có trên 150 đội văn nghệ ở 75 tổ, bản, mỗi đội có từ 8-15 thành viên ở các lứa tuổi, chủ yếu là nông dân, hội viên phụ nữ, thanh niên, người cao tuổi… Họ tham gia lao động sản xuất vào ban ngày, và tập trung tại nhà văn hóa vào tối để tập luyện những tiết mục văn nghệ truyền thống.

Tại bản Pán, không khí văn hóa sôi nổi và sự gắn bó của người dân với các làn điệu dân ca, điệu múa truyền thống là điều dễ dàng cảm nhận được. Chị Lường Thị Thảo, đội văn nghệ thanh niên bản Pán, chia sẻ: Cô tham gia đội văn nghệ từ khi còn học THCS, và càng thấy yêu hơn những điệu múa xòe, khắp Thái của dân tộc mình.

Xã Thuận Châu đã xác định xây dựng đời sống văn hóa cơ sở là nền tảng cho phát triển bền vững, và đã quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, thiết chế văn hóa, phục vụ các hoạt động tập luyện, biểu diễn văn nghệ của bà con nhân dân. Hiện nay, 100% các bản, tiểu khu đều có nhà văn hóa; hỗ trợ các đội văn nghệ cơ sở mua loa, trang phục, đạo cụ.

Ông Đỗ Ngọc Quang, Phó Chủ tịch UBND xã Thuận Châu, cho biết: Xã Thuận Châu được thành lập trên cơ sở sáp nhập thị trấn Thuận Châu và các xã Chiềng Ly, Chiềng Pấc, Tông Lệnh, Thôm Mòn, trở thành một trong những địa phương có phong trào văn hóa văn nghệ rất mạnh, với nhiều đội văn nghệ cơ sở hoạt động sôi nổi. https://moitruongthue.vn/

Với sự vào cuộc tích cực của cấp ủy, chính quyền và ý thức giữ gìn văn hóa trong từng người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ, phong trào văn hóa, văn nghệ ở Thuận Châu đang thực sự trở thành động lực tinh thần quan trọng, tạo nên bản sắc riêng có, góp phần xây dựng nông thôn mới giàu bản sắc và phát triển du lịch cộng đồng bền vững.

Người Thái đen – Doisongsuckhoe.com

Cách làm tương thô ố独特 của đồng bào Thái đen Sơn La

Văn hóa Thái độc đáo ở Thuận Châu