Sự kiện người mẫu được tạo bởi trí tuệ nhân tạo (AI) xuất hiện trong số tháng 8 của tạp chí Vogue Mỹ đã gây ra một cuộc tranh luận nóng về chuẩn mực cái đẹp và vai trò của con người trong ngành công nghiệp thời trang. Tạp chí Vogue Mỹ, một trong những tạp chí thời trang hàng đầu thế giới, luôn nổi tiếng với những tiêu chuẩn khắt khe trong việc lựa chọn hình ảnh và nội dung.

Số báo tháng 8 với sự góp mặt của nữ diễn viên Anne Hathaway trên trang bìa và đánh dấu sự trở lại của phần hai bộ phim ‘The Devil Wears Prada’ (Yêu nữ thích hàng hiệu 2) đã thu hút sự chú ý của công chúng. Tuy nhiên, loạt ảnh quảng cáo sử dụng người mẫu AI đã bất ngờ trở thành tâm điểm của sự chú ý. Những người mẫu nữ với vẻ đẹp gần như hoàn hảo, làn da mịn màng, mái tóc vàng óng, đôi mắt xanh và vóc dáng chuẩn chỉnh xuất hiện với chú thích nhỏ xác nhận là sản phẩm của trí tuệ nhân tạo.

Chiến dịch quảng cáo này do Seraphinne Vallora, một công ty tiếp thị ứng dụng AI có trụ sở tại London, thực hiện. Các sản phẩm AI của công ty này đã xuất hiện trên nhiều tạp chí lớn như Elle, The Wall Street Journal và Harper’s Bazaar. Việc sử dụng người mẫu ảo đã gây ra nhiều tranh cãi trong cộng đồng, đặc biệt là khi giới người mẫu ngoài đời vẫn đang đấu tranh để khẳng định sự đa dạng về màu da, hình thể và tuổi tác.

Trong khi đó, AI lại tái khẳng định những chuẩn mực sắc đẹp truyền thống, vốn đã nhiều lần bị chỉ trích là phi thực tế. Một số ý kiến lo ngại rằng điều này có thể tạo thêm áp lực lên người tiêu dùng, đặc biệt là giới trẻ, những người vốn dễ bị ảnh hưởng bởi hình ảnh lý tưởng hóa về ngoại hình.

Trước làn sóng chỉ trích, hai nhà sáng lập của Seraphinne Vallora là Valentina Gonzalez và Andreea Petrescu đã lên tiếng bảo vệ hướng đi của mình. Petrescu cho biết: ‘Mọi người nghĩ rằng những hình ảnh này chỉ được tạo ra bởi AI, điều đó không đúng. Chúng tôi có một đội ngũ và chúng tôi vẫn đang thuê người mẫu.’ Theo công ty, một người mẫu thật đã được chụp hình trong studio với các thiết kế của thương hiệu trong suốt một tuần, giúp xác định cách trang phục hiển thị trên mô hình AI.

Gonzalez bổ sung: ‘Chúng tôi cần xem tư thế nào sẽ tôn lên sản phẩm nhất, và nó trông như thế nào khi được một người phụ nữ thực sự mặc lên.’ Petrescu cũng nhấn mạnh tính hiệu quả và linh hoạt mà AI mang lại: giảm thời gian sản xuất, tối ưu chi phí và mở ra thêm nhiều lựa chọn cho khách hàng.

Tuy nhiên, không phải ai trong ngành cũng đồng thuận với cách làm này. Một số ý kiến cho rằng việc tạo ra người mẫu AI, nhất là các hình ảnh người da màu, có thể là cách để doanh nghiệp tận dụng xu hướng đa dạng mà không cần đầu tư thực sự cho người mẫu, nhiếp ảnh gia hay chuyên gia hậu kỳ.

H&M, một trong những thương hiệu có liên quan đến chiến dịch, cho biết trong thông cáo gửi CNN rằng hãng sẽ không thay đổi phương pháp tiếp cận ‘lấy con người làm trung tâm’, đồng thời ‘khám phá cách AI có thể nâng cao quy trình sáng tạo’. Giám đốc sáng tạo Jörgen Andersson khẳng định: ‘Chúng tôi cam kết sẽ tiếp cận vấn đề này một cách có đạo đức, minh bạch và có trách nhiệm.’

Với Sara Ziff, nhà sáng lập tổ chức phi lợi nhuận Model Alliance, đồng thời là người từng làm người mẫu từ năm 14 tuổi – những lo ngại về AI là hoàn toàn có cơ sở. Ziff cho rằng: ‘Tôi không nghĩ việc sử dụng AI là xấu về bản chất, nhưng nó sẽ bị lợi dụng để bóc lột người lao động nếu không có các biện pháp bảo vệ phù hợp.’

Sự kiện người mẫu AI xuất hiện trên Vogue cho thấy một bước tiến công nghệ đáng chú ý, nhưng đồng thời cũng đặt ra nhiều câu hỏi chưa có lời giải về đạo đức, quyền lợi nghề nghiệp và tương lai của ngành công nghiệp thời trang, nơi con người vẫn đang cố gắng khẳng định sự đa dạng và tính cá nhân trong thế giới ngày càng bị số hóa.

Số tháng 8 của tạp chí Vogue vừa được phát hành và đã gây chú ý rộng rãi với sự xuất hiện của nữ diễn viên Anne Hathaway trên trang bìa, cùng với đó là những hình ảnh về phần tiếp theo của bộ phim đình đám về làng thời trang, The Devil Wears Prada. Tuy nhiên, một trong những điểm nhấn đáng chú ý nhất của ấn phẩm này là loạt hình ảnh quảng cáo sử dụng người mẫu do trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra, đại diện cho các thương hiệu lớn.

Người mẫu AI xuất hiện trên tạp chí Vogue là kết quả của sự hợp tác với Seraphinne Vallora, một công ty tiếp thị ứng dụng AI có trụ sở tại London. Trước đó, các tác phẩm của công ty này cũng đã được giới thiệu trên nhiều tạp chí nổi tiếng khác như Elle, The Wall Street Journal và Harper’s Bazaar. Việc sử dụng người mẫu AI đã tạo ra một cuộc tranh luận sôi nổi về tương lai của nghề người mẫu và tác động của công nghệ đối với ngành thời trang.

Một trong những vấn đề được đặt ra là việc sử dụng người mẫu AI có thể làm lu mờ những nỗ lực để đem lại sự đa dạng và bao gồm trong ngành thời trang. Người mẫu ngoài đời thực đang nỗ lực để thể hiện vẻ đẹp đa dạng của nhiều kiểu vóc dáng và màu da, trong khi AI lại có xu hướng trở lại với chuẩn mực cổ điển về vẻ đẹp: tóc vàng, mắt xanh và thân hình hoàn hảo. Điều này đặt ra câu hỏi về việc liệu AI có đang thiết lập một tiêu chuẩn không thực tế về vẻ đẹp cho người tiêu dùng, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ.

Các nhà đồng sáng lập của Seraphinne Vallora, Valentina Gonzalez và Andreea Petrescu, cho rằng sự phản đối đối với chiến dịch sử dụng người mẫu AI là không chính đáng. Họ cho rằng AI không có ý định thay thế người mẫu thật mà là một công cụ giúp các thương hiệu tiếp thị sản phẩm của họ một cách hiệu quả hơn.

Ngày càng có nhiều thương hiệu thời trang nổi tiếng chuyển sang sử dụng AI cho các chiến dịch tiếp thị của họ, với hy vọng mang lại sự đa dạng về vóc dáng và màu da. Tuy nhiên, một số ý kiến chỉ trích rằng việc sử dụng AI để tạo ra người mẫu, đặc biệt là người da màu, có thể là một cách để các công ty cắt giảm chi phí và lấy đi công ăn việc làm của những người mẫu chuyên nghiệp.

Jörgen Andersson, Giám đốc sáng tạo của H&M, cho biết công ty của ông sẽ tiếp tục duy trì phương pháp lấy con người làm trung tâm và chỉ khám phá cách AI có thể nâng cao quy trình sáng tạo của họ. Ông nhấn mạnh rằng công ty cam kết tiếp cận vấn đề này một cách có đạo đức, minh bạch và có trách nhiệm.

Sara Ziff, người sáng lập và giám đốc điều hành của tổ chức phi lợi nhuận Model Alliance, bày tỏ mối quan ngại về việc sử dụng AI trong ngành thời trang. Cô cho rằng các thương hiệu và nhà sáng tạo cần phải cân nhắc kỹ lưỡng cách triển khai và sử dụng AI một cách có trách nhiệm để tránh những tác động tiêu cực không mong muốn.

Trong ngành người mẫu hiện nay, việc chỉ biết đi catwalk không còn đủ để tạo nên một sự nghiệp thành công. Siêu mẫu Thanh Hằng nhận định rằng người mẫu cần có khả năng tiếp nhận, tư duy, xử lý và tạo ra câu chuyện của riêng mình để nâng cao giá trị nghề nghiệp. Nhận định này được đưa ra trong bối cảnh cuộc thi tìm kiếm người mẫu số 1 tại Việt Nam, Vietnam’s Next Top Model, vừa ra mắt mùa 2025 tại TPHCM sau 8 năm vắng bóng.

Cuộc thi năm nay đã chọn lọc 15 thí sinh để vào ‘nhà chung’, bao gồm những gương mặt mới mẻ như Tuyết Mai – vận động viên Taekwondo với tỷ lệ hình thể lý tưởng; Lại Mai Hoa với chiều cao 1m84; Vũ Mỹ Ngân – tốp 15 Hoa hậu Quốc gia Việt Nam 2024; và nhà sáng tạo nội dung Tâm Thanh (Zicky Lee)… Những thí sinh này đã vượt qua hơn 1.000 gương mặt tham gia vòng tìm kiếm, bắt đầu từ đầu tháng 5 đến nay.

Theo siêu mẫu Thanh Hằng, người mẫu không chỉ cần có ngoại hình đẹp mà còn phải có khả năng tư duy và tạo ra những câu chuyện độc đáo của riêng mình. Điều này không chỉ giúp họ nổi bật trong ngành mà còn tạo ra giá trị bền vững cho sự nghiệp. Cuộc thi Vietnam’s Next Top Model mùa 2025 hứa hẹn sẽ mang lại nhiều thử thách thời trang thực tế với tính sáng tạo cao, đầu tư mạnh về hình ảnh, chuyên môn và yếu tố thời trang.

Ngoài ra, bên cạnh dàn giám khảo với những cái tên kỳ cựu như siêu mẫu Thanh Hằng, NTK Đỗ Mạnh Cường, bộ đôi giám đốc sáng tạo Nam Trung và Hà Đỗ, chương trình còn có sự tham gia của nhiều chuyên gia trong lĩnh vực thời trang. Mục tiêu chính của Vietnam’s Next Top Model là đào tạo ra những Top Model (siêu mẫu), Vedette (người mẫu nổi bật), bổ sung cho làng thời trang chuyên nghiệp trong nước.

Người mẫu phải có thái độ sống, bản lĩnh nghề nghiệp và phong cách làm việc chuyên nghiệp. Ngoài Vietnam’s Next Top Model, thời gian gần đây còn có nhiều cuộc thi tìm kiếm, xây dựng người mẫu chuyên nghiệp khác như The Face Việt Nam – Gương mặt thương hiệu, The New Mentor – Người mẫu toàn năng, The Next Gentleman – Quý ông hoàn mỹ…

Những cuộc thi và chương trình này không chỉ là giải trí mà còn là bệ đỡ cần thiết cho nghề người mẫu. Chúng giúp người mẫu Việt có cơ hội cọ xát trên trường quốc tế, như dự án New generation of models do siêu mẫu Xuân Lan tổ chức. Vietnam’s Next Top Model đã góp phần tạo nên những thế hệ người mẫu đình đám, ghi dấu ấn tại các kinh đô thời trang thế giới. Nhiều người mẫu từ đây còn chinh phục cả các đấu trường sắc đẹp.

Tuy nhiên, để thành công trong nghề người mẫu, bản thân người mẫu phải tự nỗ lực học tập, rèn luyện kỹ năng trình diễn, ngoại ngữ giao tiếp, ứng xử chuyên nghiệp… Sự trở lại của những gameshow tìm kiếm người mẫu mang lại nhiều kỳ vọng về việc định vị lại nghề người mẫu. Các chương trình cần tránh đi vào vết xe đổ của một số cuộc thi, gameshow trước đây và thực sự trở thành bệ phóng cho khát khao vươn tới những đỉnh cao mới của người mẫu trẻ.