Trong bối cảnh hiện nay, thương mại điện tử đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống kinh tế – xã hội của Việt Nam. Việc áp dụng công nghệ kỹ thuật số vào hoạt động thương mại đã tạo ra sự chuyển biến lớn trong cách thức mua sắm và kinh doanh. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích mà thương mại điện tử mang lại, sự phát triển nhanh chóng của ngành này cũng kéo theo nhiều thách thức, đặc biệt là vấn đề môi trường.

Một trong những vấn đề môi trường đáng quan tâm nhất trong lĩnh vực thương mại điện tử là rác thải từ đóng gói và vận chuyển. Sự gia tăng nhanh chóng của các đơn hàng trực tuyến đã dẫn đến việc sử dụng大量 bao bì và vật liệu đóng gói, gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Theo các báo cáo, phần lớn rác thải từ đóng gói và vận chuyển đến từ các vật liệu như giấy, carton, nhựa và các chất liệu không phân hủy sinh học khác.

Nhằm giải quyết vấn đề này, dự án Luật Thương mại điện tử đã đề xuất chính sách về thúc đẩy thương mại điện tử xanh và bền vững. Mục tiêu của chính sách này là giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường từ hoạt động thương mại điện tử, đồng thời khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng các giải pháp thân thiện với môi trường. Các giải pháp được đề xuất bao gồm việc sử dụng vật liệu đóng gói tái chế, giảm thiểu bao bì, tăng cường tái sử dụng và tái chế.

Để thực hiện chính sách này, các doanh nghiệp thương mại điện tử cần phải tích cực tham gia và hỗ trợ. Một số giải pháp mà các doanh nghiệp có thể áp dụng là sử dụng bao bì có thể tái chế, giảm thiểu việc sử dụng nhựa và các chất liệu không phân hủy sinh học khác. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng có thể đầu tư vào các công nghệ mới để giảm thiểu lãng phí và tăng cường hiệu quả trong hoạt động vận chuyển.

Chính phủ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy thương mại điện tử xanh và bền vững. Dự án Luật Thương mại điện tử đã đề xuất một số giải pháp hỗ trợ, bao gồm việc ban hành các quy định và tiêu chuẩn về môi trường cho các doanh nghiệp thương mại điện tử, cung cấp các chính sách hỗ trợ và khuyến khích cho các doanh nghiệp áp dụng các giải pháp thân thiện với môi trường.

Có thể thấy, việc thúc đẩy thương mại điện tử xanh và bền vững là một công việc cần thiết để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường từ hoạt động thương mại điện tử. Với sự tham gia và hỗ trợ của các doanh nghiệp, chính phủ và các tổ chức xã hội, chúng ta có thể xây dựng một môi trường kinh doanh bền vững và thân thiện với môi trường.

Thông tin thêm về dự án Luật Thương mại điện tử có thể được tìm thấy tại trang web của Chính phủ Việt Nam. Đồng thời, các thông tin về các giải pháp thương mại điện tử xanh và bền vững cũng có thể được tìm thấy tại trang web của Chương trình Môi trường Liên hợp quốc.

Dự thảo Luật Thương mại điện tử đang nhận được sự quan tâm rộng rãi từ các nhà bán hàng, nhà sản xuất, và các sàn thương mại điện tử. Một trong những điểm đáng chú ý của dự thảo luật này là yêu cầu nhà bán hàng phải có trách nhiệm rõ ràng hơn với sản phẩm của mình, không còn đơn thuần là đăng bán tùy ý như trước đây.

Ông Nguyễn Hữu Tuấn, Giám đốc Trung tâm Phát triển thương mại điện tử và Công nghệ số, Bộ Công Thương, cho biết dự thảo luật này sẽ giúp minh bạch thông tin người bán và hạn chế khả năng một cá nhân tạo nhiều tài khoản kinh doanh. Người bán sẽ phải cung cấp thêm nhiều thông tin chi tiết hơn về sản phẩm, bao gồm cả tiêu chuẩn và quy chuẩn liên quan đến hàng hóa. Điều này sẽ giúp hạn chế sự tồn tại của hàng xách tay hoặc các sản phẩm công nghệ chưa được phép lưu hành.

Đối với sàn thương mại điện tử, các chủ sàn sẽ được yêu cầu siết thông tin, chất lượng, và nguồn gốc xuất xứ hàng hóa, cũng như có công cụ để kiểm soát hàng hóa trước khi hiển thị trên sàn. Sàn sẽ có trách nhiệm liên đới đối với các vi phạm pháp luật về chất lượng sản phẩm xảy ra trên sàn. Ông Tuấn nhấn mạnh rằng người bán hàng cần thay đổi tư duy và chiến lược kinh doanh, tự chuyên nghiệp hóa và minh bạch thông tin để có thể tiếp tục kinh doanh.

Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số sẽ tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn để đảm bảo nhà bán hàng, những người làm tiếp thị liên kết, bán hàng livestream đều hiểu và tuân thủ pháp luật. Điều này sẽ giúp nâng cao kiến thức và kỹ năng của người bán hàng, đồng thời tạo ra một môi trường kinh doanh trực tuyến lành mạnh và an toàn.

Tại tọa đàm ‘Niềm Tin Số: Tương Lai của Thương Mại Điện Tử’, ông Nguyễn Minh Tiến, Giám đốc Trung tâm xúc tiến thương mại Nông Nghiệp và Môi Trường, Bộ Nông Nghiệp và Môi Trường, cho biết đặc thù hàng hóa nông sản khi bán trên sàn thương mại điện tử là rất khó để xác định nguồn gốc xuất xứ và câu chuyện đằng sau sản phẩm. Trung tâm đã hợp tác với TikTok Việt Nam để đưa đặc sản nông sản lên nền tảng số, bước đầu tạo hiệu ứng lan tỏa tích cực.

Ông Tiến nhấn mạnh việc bán hàng hiện nay cần gắn với ‘bán câu chuyện’ thay vì chỉ bán giá rẻ để hút khách. Ông cũng nhấn mạnh việc đẩy mạnh giám sát các vùng nguyên liệu, cấp mã số vùng trồng, vùng nuôi và mã số cơ sở sản xuất kinh doanh. Điều này sẽ giúp tăng cường sự minh bạch và uy tín của sản phẩm, đồng thời giúp người tiêu dùng có thể yên tâm khi mua sắm trên các sàn thương mại điện tử.

TikTok Shop Mall được ra mắt từ cuối năm 2023 và được định vị là một trong những tính năng chủ lực, được phát triển nhằm đáp ứng xu hướng tiêu dùng đề cao sự minh bạch và uy tín. Với những nỗ lực này, các sàn thương mại điện tử và người bán hàng có thể tạo dựng niềm tin với người tiêu dùng, đồng thời góp phần xây dựng một môi trường kinh doanh trực tuyến lành mạnh và phát triển bền vững.