Trong xã hội hiện đại, ngày càng có nhiều người chứng minh rằng thành công không nhất thiết phải gắn liền với bằng cấp đại học. Một trong những ví dụ tiêu biểu là câu chuyện của Thanh Tâm, 27 tuổi, người đã trở thành giám đốc một công ty cung ứng hàng Hàn Quốc, đồng thời sở hữu nhà hàng và góp vốn vào nhiều doanh nghiệp khác. Tâm không hề học đại học, nhưng đã tự học tiếng Hàn và dạy tiếng Việt cho người nước ngoài để luyện tập ngôn ngữ và tìm hiểu văn hóa.

Tâm chia sẻ rằng chính quá trình tự học và rèn luyện kỷ luật đã giúp cô đạt được thành tựu như ngày hôm nay. Cô cũng nhấn mạnh rằng việc không có bằng cấp đã giúp cô giữ được sự khiêm tốn và biết ơn, những phẩm chất đáng quý trong cả cuộc sống lẫn công việc. Dù đã thành công ở tuổi trẻ, Tâm vẫn bày tỏ sự tiếc nuối vì không được học đại học, nơi cô có thể tiếp cận tri thức một cách hệ thống và có cái nhìn toàn diện hơn về thế giới.

Không chỉ Thanh Tâm, anh Trần Quang Vinh, 37 tuổi, sống tại San Francisco, Mỹ, cũng là một minh chứng cho việc không học đại học vẫn có thể đạt được thành công. Vinh đã tự học công nghệ từ khi còn nhỏ và được các công ty hàng đầu như Google và Facebook mời về làm việc. Hiện tại, anh là lãnh đạo đội thiết kế trí tuệ nhân tạo cho Meta, một trong những công ty công nghệ hàng đầu thế giới.

Những trường hợp như Vinh và Tâm không phải là hiếm trong xã hội hiện đại. Theo số liệu từ công ty nghiên cứu Wealth-X, gần 30% tỷ phú thế giới không có bằng cử nhân. PGS.TS Nguyễn Thị Tố Quyên, Khoa Xã hội học và Phát triển, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, cho rằng mọi người không nên hiểu sai rằng có thể thành công không cần học hành. Các tỷ phú hay những người thành công chỉ không có bằng cấp, nhưng họ không ngừng học tập qua các kênh khác nhau.

Chuyên gia hướng nghiệp Nguyễn Việt Linh tại Hà Nội có quan điểm rằng, ngoại trừ một số lĩnh vực đặc thù, nhiều doanh nghiệp hiện nay ưu tiên kỹ năng hơn là bằng cấp chính quy. Ngay cả trong tư duy tuyển dụng quốc tế, cũng không phân biệt giới tính, độ tuổi hay bằng cấp. Bằng chứng là số tin tuyển dụng không yêu cầu bằng cấp tại Anh đã tăng 90% trong năm 2021-2022, và tại Mỹ, 20% tin tuyển dụng không đòi hỏi bằng đại học.

Theo số liệu từ LinkedIn, 75% chuyên gia tuyển dụng cho rằng kỹ năng thực tế là tiêu chí quan trọng nhất khi tuyển dụng nhân viên. Điều này cho thấy rằng, trong một thị trường lao động ngày càng phát triển, học đại học không phải là con đường duy nhất dẫn đến thành công. Học đại học không quan trọng bằng việc có đam mê và tận tâm với công việc mình đang làm.

Ngô Đình Tuấn, 32 tuổi, quê Thanh Hóa, đã bỏ học đại học để theo đuổi đam mê với nông nghiệp. Hiện tại, anh có doanh thu khoảng một tỷ đồng mỗi năm từ hoạt động nông nghiệp của mình. Câu chuyện của Tuấn một lần nữa khẳng định rằng, với đam mê, nỗ lực và tinh thần học tập suốt đời, không gì là không thể.

Các chuyên gia và doanh nhân đều đồng thuận rằng, dù trong hoàn cảnh nào, tinh thần học tập suốt đời vẫn là chìa khóa dẫn đến thành công. PGS.TS Nguyễn Thị Tố Quyên nhấn mạnh rằng trong thời đại số, người học có thể tiếp cận tri thức qua nhiều kênh như sách vở, mạng xã hội, đồng nghiệp và những người xung quanh. Quan trọng là giữ được tinh thần học tập suốt đời và không ngừng phát triển bản thân.

Ông Hoàng Nam Tiến, Phó chủ tịch Hội đồng trường Đại học FPT, đã ra đi vào ngày 31/7, để lại nhiều tiếc nuối trong cộng đồng giáo dục và giới trẻ. Trước khi ra đi, ông đã để lại nhiều dấu ấn với những phát ngôn truyền cảm hứng về giáo dục, nhân sự và phát triển con người.

Một trong những thông điệp quan trọng mà ông Hoàng Nam Tiến muốn truyền tải là tầm quan trọng của học tập suốt đời. Theo ông, trong thời đại hiện nay, kiến thức chúng ta tiếp thu có thể lạc hậu nhanh chóng, vì vậy con người phải học liên tục để tồn tại và phát triển. Ông nhấn mạnh rằng khả năng tự học và học tập suốt đời là yếu tố căn bản để đảm bảo phát triển bền vững và liên tục trong cuộc đời.

Ông Hoàng Nam Tiến cũng đề xuất việc học tập nên được thực hiện theo mô hình 5 chiều: học từ thầy cô, sếp, những người có kinh nghiệm; học từ những người đồng hành, bạn bè; học từ những người trẻ; học từ trí tuệ nhân tạo; và tự học tập suốt đời. Ngoài ra, ông cũng nhấn mạnh rằng cần phải thay đổi tư duy và bộ kỹ năng, bổ sung những kỹ năng mới để thích ứng với thời đại.

Trong kỷ nguyên số, ông Hoàng Nam Tiến cho rằng bằng cấp không còn là tiêu chí quan trọng nhất. Thay vào đó, năng lực, trình độ và thái độ làm việc của nhân sự mới là điều quan trọng. Ông khuyên người trẻ nên có lối sống khác biệt, làm những điều có giá trị và nổi bật để không bị hòa tan trong đám đông.

Ông cũng chia sẻ rằng học giỏi và làm giỏi là hai việc khác nhau. Để học giỏi, con người cần có trí nhớ tốt, chăm chỉ và thông minh. Tuy nhiên, để làm giỏi, cần có khả năng thích ứng linh hoạt, kỹ năng quan hệ xã hội và khả năng làm việc nhóm.

Cuối cùng, ông Hoàng Nam Tiến nhấn mạnh rằng đừng chỉ lấy giỏi Văn, Toán để đánh giá người trẻ. Mỗi người có một năng lực và điểm xuất sắc riêng, và cần được đánh giá dựa trên những tiêu chí đa dạng.