Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) giai đoạn 2021–2030 là một trong ba chương trình trọng điểm quốc gia, thể hiện sự quan tâm đặc biệt, xuyên suốt của Đảng và Nhà nước đối với khu vực còn nhiều khó khăn, thách thức nhất cả nước. Chương trình không chỉ nhằm rút ngắn khoảng cách phát triển, nâng cao đời sống cho đồng bào DTTS, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc khai thác tiềm năng, phát huy nội lực vùng DTTS&MN – một mắt xích không thể thiếu trong chiến lược tăng trưởng nhanh, bền vững, hướng tới mục tiêu tăng trưởng hai con số của nền kinh tế trong thời gian tới.

Sau gần 5 năm triển khai giai đoạn I (2021–2025), Chương trình đã ghi nhận nhiều kết quả tích cực, tạo tiền đề quan trọng để bứt phá trong giai đoạn II (2026–2030). Theo báo cáo tổng kết của Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia, trong 9 nhóm mục tiêu đặt ra cho giai đoạn 2021–2025, có 6 nhóm hoàn thành và vượt kế hoạch. Nổi bật nhất là mục tiêu giảm nghèo – cốt lõi của Chương trình. Tỷ lệ hộ nghèo vùng đồng bào DTTS giảm bình quân 3,4%/năm, vượt chỉ tiêu đề ra (3%). Thu nhập bình quân của người DTTS đến cuối năm 2025 dự kiến đạt 45,9 triệu đồng/người/năm, tăng gấp 3,3 lần so với năm 2020. Chất lượng nguồn nhân lực được cải thiện rõ rệt: 57,8% lao động DTTS trong độ tuổi được đào tạo nghề phù hợp (vượt mục tiêu 50%). Đồng thời, nhiều giá trị văn hóa truyền thống được bảo tồn; dịch bệnh từng bước được kiểm soát tại các vùng sâu, vùng xa.

Chương trình cũng ghi dấu bằng những con số ấn tượng với hơn 42.500 hộ được hỗ trợ nhà ở, trên 10.500 hộ có đất ở, 13.387 hộ được cấp đất sản xuất. Có 18.145 lượt hộ vay vốn chuyển đổi nghề. Khoán bảo vệ 1,47 triệu ha rừng, tạo sinh kế cho 323.000 hộ. Gần 2.500 mô hình sản xuất cộng đồng và 403 dự án liên kết chuỗi giá trị được triển khai. Có hơn 6.000 công trình giao thông nông thôn, hàng trăm công trình điện và gần 1.800 nhà sinh hoạt cộng đồng được đầu tư xây mới, nâng cấp. Trong lĩnh vực giáo dục – đào tạo, hơn 1.000 cơ sở giáo dục được hỗ trợ thiết bị, 4.700 lớp xóa mù chữ mở ra, 115.000 người học nghề, gần 38.000 lao động được tư vấn, đưa đi làm việc ở nước ngoài. Về văn hóa – y tế, nhiều giá trị truyền thống được bảo tồn; 52 trung tâm y tế huyện và 471 trạm y tế xã được nâng cấp, đào tạo, chuyển giao kỹ thuật hiện đại.

Tuy nhiên, vẫn còn 3 nhóm mục tiêu chưa đạt như kỳ vọng, gồm: hoàn thiện hạ tầng thiết yếu; tỷ lệ xã, thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn còn thấp; tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất và bất cập trong công tác định canh, định cư vẫn chưa được giải quyết triệt để.

Để đạt được mục tiêu trong giai đoạn II (2026–2030), Chương trình sẽ triển khai đồng bộ theo 5 trụ cột chiến lược: Phát triển hạ tầng đồng bộ, ưu tiên giao thông, điện, nước sạch, y tế, giáo dục, hạ tầng du lịch, gắn với quốc phòng – an ninh. Phát triển sinh kế bền vững, nâng cao năng suất, đa dạng mô hình, thúc đẩy sản phẩm OCOP và chuỗi giá trị. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đẩy mạnh giáo dục, đào tạo nghề; chú trọng cán bộ người DTTS, nhất là phụ nữ và thanh niên. Hỗ trợ DTTS rất ít người; thực hiện chính sách đặc thù để thu hẹp khoảng cách phát triển. Truyền thông, giám sát và chuyển đổi số, tăng minh bạch, hiệu quả quản lý, ứng dụng công nghệ trong triển khai.

Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Y Vinh Tơr cho biết, trong thời gian tới, Bộ sẽ tập trung hoàn thiện, sửa đổi và bổ sung các văn bản hướng dẫn thực hiện Chương trình MTQG DTTS&MN theo tinh thần chỉ đạo tại Quyết định số 920/QĐ-TTg ngày 14/5/2025 của Thủ tướng Chính phủ. Cùng với việc tổ chức tổng kết toàn diện giai đoạn I (2021–2025), Bộ sẽ nghiêm túc tiếp thu các ý kiến giám sát của Quốc hội, cử tri và các cơ quan liên quan, từ đó xây dựng, đề xuất các nội dung và cơ chế thực hiện Chương trình giai đoạn II.

Nhiều người quan tâm đến chính sách hỗ trợ cải thiện nhà ở cho những người có công với cách mạng, trong đó có cựu chiến binh Vũ Đình Dũng, đăng kí tạm trú tại TP. Hà Nội. Ông Dũng đang thắc mắc liệu ông có thuộc diện người có công với cách mạng và được mua nhà ở xã hội hay không. Ông là đối tượng được hưởng trợ cấp một lần theo Quyết định số 62/2011/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về chế độ, chính sách đối với những người tham gia chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, làm nhiệm vụ quốc tế ở Campuchia, giúp bạn Lào sau ngày 30/4/1975 đã phục viên, xuất ngũ, thôi việc.

Về vấn đề này, Bộ Xây dựng đã có văn bản hướng dẫn mới đây. Tại khoản 1 Điều 99 Nghị định số 131/2021/NĐ-CP ngày 30/12/2021 của Chính phủ, những đối tượng được hỗ trợ cải thiện nhà ở là các đối tượng được quy định tại các điểm a, b, d, đ, e, g, h, i, k, l, m tại khoản 1 Điều 3 Pháp lệnh và thân nhân liệt sĩ. Cụ thể, các đối tượng người hoạt động cách mạng trước ngày 01 tháng 01 năm 1945; người hoạt động cách mạng từ ngày 01 tháng 01 năm 1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945; liệt sĩ; bà mẹ Việt Nam anh hùng; anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; anh hùng Lao động trong thời kỳ kháng chiến; thương binh; bệnh binh; người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học; người hoạt động cách mạng, kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế bị địch bắt tù, đày; người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế; người có công giúp đỡ cách mạng và thân nhân liệt sĩ.

Như vậy, đối với trường hợp của ông Vũ Đình Dũng, đề nghị ông liên hệ với Bộ Nội vụ để được giải quyết, bởi Bộ Nội vụ là cơ quan thực hiện chức năng, nhiệm vụ về người có công với cách mạng. Cần lưu ý rằng chính sách hỗ trợ cải thiện nhà ở cho người có công với cách mạng thường bao gồm các chương trình như mua nhà ở xã hội, hỗ trợ xây mới hoặc sửa chữa nhà ở. Tuy nhiên, để được hỗ trợ, ông Dũng cần phải đáp ứng các tiêu chí và thủ tục cụ thể theo quy định của pháp luật hiện hành.

Để có thông tin cụ thể và chính xác hơn về trường hợp của mình, ông Dũng có thể liên hệ trực tiếp với Bộ Nội vụ hoặc các cơ quan chức năng có liên quan để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời. Đồng thời, ông cũng có thể tham khảo các văn bản pháp luật liên quan như Nghị định số 131/2021/NĐ-CP và Quyết định số 62/2011/QĐ-TTg để hiểu rõ hơn về các chính sách hỗ trợ hiện nay.

Ngày 1/7, tỉnh Quảng Ngãi chính thức được thành lập trên cơ sở sáp nhập hai tỉnh Quảng Ngãi và Kon Tum. Trước thời điểm lịch sử này, cả hai địa phương đã hoàn thành kế hoạch xóa nhà tạm, nhà dột nát – một vấn đề an sinh xã hội cấp thiết. Hơn 9.000 căn nhà tạm đã được thay thế bằng những mái nhà kiên cố, giúp hàng nghìn hộ dân có chỗ ở ổn định, khơi dậy tinh thần vượt khó và tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững.

Tại Quảng Ngãi cũ, chương trình hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, cận nghèo, người có công và gia đình chính sách đã được hoàn thành sớm hơn 2 tháng so với yêu cầu của Chính phủ. Đến ngày 20/6, toàn tỉnh đã hoàn thành xây mới và sửa chữa 6.331 căn nhà, gồm 4.149 căn xây mới và 2.182 căn sửa chữa, với tổng kinh phí hơn 319 tỷ đồng. Kon Tum cũng đã hoàn thành xây mới và sửa chữa 2.740 căn nhà, đạt 100% chỉ tiêu, với tổng kinh phí thực hiện khoảng 148,8 tỷ đồng. Sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, đoàn thể và người dân đã giúp đẩy nhanh tiến độ và đảm bảo chất lượng của chương trình.

Những mái nhà kiên cố không chỉ là chốn che nắng mưa mà còn là biểu tượng của một khởi đầu đúng hướng, nơi chính quyền đặt người dân ở vị trí trung tâm, bắt đầu từ điều căn bản nhất – an cư để lạc nghiệp. Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi Bùi Thị Quỳnh Vân nhấn mạnh, những mái nhà kiên cố không chỉ là chốn che nắng che mưa, mà còn là nơi ươm mầm hy vọng, nơi bắt đầu cho hành trình thoát nghèo, ổn định cuộc sống và xây dựng tương lai tốt đẹp hơn cho hàng nghìn hộ dân. Điều quan trọng hơn là phải giúp người dân thực sự vươn lên trong cuộc sống.

Việc xóa nhà tạm chỉ là bước đầu, nhưng điều cốt lõi vẫn là nâng cao chất lượng sống cho người dân. Để thực hiện được điều này, tỉnh Quảng Ngãi mới cần tiếp tục huy động nguồn lực và sự hỗ trợ từ cộng đồng để giúp người dân phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống. Qua đó, người dân có thể tiếp cận các dịch vụ cơ bản như y tế, giáo dục và kinh tế để cải thiện chất lượng cuộc sống.

Hiện nay, tỉnh Quảng Ngãi đang tập trung vào việc phát triển kinh tế – xã hội bền vững, trong đó có việc hỗ trợ người dân phát triển kinh tế, tạo thu nhập ổn định. Đồng thời, tỉnh cũng đang đẩy mạnh công tác an sinh xã hội để đảm bảo cuộc sống của người dân ngày càng được cải thiện.

Trong tương lai, tỉnh Quảng Ngãi sẽ tiếp tục là một trong những địa phương có tốc độ phát triển kinh tế – xã hội nhanh và bền vững. Với sự quyết tâm của chính quyền và sự ủng hộ của người dân, tỉnh Quảng Ngãi sẽ vượt qua mọi khó khăn và thách thức để đạt được mục tiêu trở thành một tỉnh có trình độ phát triển kinh tế – xã hội cao.

Xã Ninh Quới đang tích cực triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà ở cho các gia đình chính sách và thân nhân người có công với cách mạng, phát huy truyền thống đạo lý ‘Uống nước nhớ nguồn’. Tại ấp Ninh Phước, căn nhà của bà Trịnh Ngọc Ánh, đối tượng con liệt sĩ, đang bước vào giai đoạn hoàn thiện.

Căn nhà mới khang trang được xây dựng với số tiền hỗ trợ 60 triệu đồng từ Chương trình xoá nhà tạm, nhà dột nát và Ðề án hỗ trợ người có công về nhà ở của tỉnh. Bà Ánh xúc động chia sẻ: ‘Nhà cửa trước đây tạm bợ, mưa dột, nắng nóng hầm hập. Nay được Nhà nước hỗ trợ, tôi mừng lắm. Giờ có nhà ở ổn định rồi, tôi ráng lo làm ăn, chăn nuôi để cải thiện cuộc sống’.

Tuổi trẻ xã Ninh Quới đã phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện, đồng hành cùng chương trình xây dựng nhà ở cho gia đình chính sách. Ðội hình hỗ trợ được thành lập với gần 30 đoàn viên, thanh niên. Các bạn không ngại nắng mưa, nhiệt tình tham gia, hỗ trợ ngày công cho các hộ chính sách gặp khó khăn.

Bà Phạm Thị Ðèo, con liệt sĩ, cũng được hỗ trợ xây dựng căn nhà mới. Bà nghẹn ngào chia sẻ: ‘Tôi rất mừng khi được hỗ trợ 60 triệu đồng để xây mới căn nhà. Ðặc biệt, các cháu ÐVTN đã đến giúp đỡ ngày công, tôi cảm thấy ấm lòng’.

Chị Ðào Thị Ngà, Phó Chủ tịch Uỷ ban MFTQ Việt Nam xã, quyền Bí thư Xã đoàn, cho biết: ‘Phát huy vai trò của tuổi trẻ, ÐVTN xã tích cực đóng góp công sức để hỗ trợ các gia đình chính sách, vừa giúp đẩy nhanh tiến độ xây dựng, vừa tiết kiệm chi phí. Ðó cũng là cách chúng tôi thể hiện lòng biết ơn sâu sắc với các gia đình chính sách, người có công với cách mạng’.

Theo UBND xã Ninh Quới, toàn xã có 267 hộ gia đình người có công và thân nhân liệt sĩ có nhu cầu hỗ trợ nhà ở. Nhờ nguồn kinh phí từ chương trình của tỉnh giai đoạn 2023-2025, đến nay địa phương đã xây dựng hoàn thành 202 căn, 65 căn còn lại đang được đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu hoàn thành trước ngày 24/7/2025.

Ông Lê Văn Ðẳng, Phó Chủ tịch UBND xã, cho biết: ‘Ðảng uỷ, UBND xã đã thành lập các tổ thẩm định, kiểm tra tiến độ thi công, bảo đảm đúng các tiêu chí xây dựng ‘3 cứng’. Ðồng thời, phân công cán bộ, đảng viên phụ trách từng hộ dân, giới thiệu người dân đến các cơ sở cung cấp vật liệu uy tín để chọn mua; thành lập các tổ xung kích hỗ trợ các hộ gặp khó khăn’.

Những ngôi nhà nghĩa tình ở Ninh Quới đã và đang được xây dựng mang ý nghĩa tri ân sâu sắc, giúp gia đình chính sách cảm thấy ấm lòng trước sự quan tâm của Ðảng, Nhà nước và sự sẻ chia của cộng đồng.