Trong bối cảnh thế giới đang chứng kiến sự gia tăng căng thẳng địa chính trị, đặc biệt là ở Ukraine và Trung Đông, nhu cầu đối với tên lửa đánh chặn Patriot PAC-3 đã tăng lên đáng kể. Hệ thống phòng không Patriot, do Mỹ sản xuất, được coi là một trong số ít các hệ thống có khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo – loại vũ khí đang được sử dụng rộng rãi ở Ukraine và trong các cuộc xung đột khác. Tuy nhiên, nguồn cung tên lửa đánh chặn Patriot PAC-3 hiện đang ở mức thấp kỷ lục.

Tính đến năm 2025, Ukraine đã nhận được khoảng 8 tổ hợp Patriot, nhưng điều này vẫn không đủ để bảo vệ một phần nhỏ lãnh thổ của họ. Nhu cầu toàn cầu đối với loại tên lửa này đang tăng nhanh, làm giảm nguồn cung cho Ukraine. Tên lửa đạn đạo, với tốc độ cao và quỹ đạo khó đoán, khiến chúng trở nên rất khó đánh chặn. Một số mẫu tên lửa đạn đạo mới của Nga còn có khả năng thay đổi hành trình, càng làm cho nỗ lực ngăn chặn trở nên khó khăn hơn.

Hệ thống Patriot có hai loại tên lửa chủ yếu: PAC-2 GEM-T và PAC-3. Trong đó, PAC-3 được thiết kế để đối phó với các mối đe dọa tốc độ cao như tên lửa đạn đạo, với khả năng phá hủy mục tiêu bằng cú va chạm trực tiếp. Tập đoàn Lockheed Martin, nhà sản xuất tên lửa cho hệ thống Patriot, khẳng định PAC-3 là ‘đạn tên lửa phòng không tiên tiến nhất thế giới’ hiện nay.

Tuy nhiên, tốc độ sản xuất và bổ sung tên lửa đánh chặn của Mỹ cho Ukraine đang diễn ra chậm chạp. Các chuyên gia nhận định rằng phương Tây đã cắt giảm ngân sách quốc phòng trong nhiều thập kỷ, dẫn đến dây chuyền sản xuất vũ khí không thể đáp ứng tình hình hiện tại. Mỹ hiện chỉ còn khoảng 25% số lượng tên lửa đánh chặn Patriot cần thiết để đáp ứng kế hoạch của Lầu Năm Góc.

Trong bối cảnh này, Ukraine đang nỗ lực tìm kiếm nguồn cung cấp tên lửa đánh chặn Patriot PAC-3 để tăng cường năng lực phòng thủ của mình. Tuy nhiên, việc thiếu hụt tên lửa đánh chặn đang trở thành một thách thức lớn cho Ukraine và các đồng minh của họ. Để giải quyết vấn đề này, các nước phương Tây cần tăng cường sản xuất và cung cấp tên lửa đánh chặn Patriot PAC-3 cho Ukraine, đồng thời tìm kiếm các giải pháp dài hạn để đảm bảo an ninh cho khu vực.

Hiện tại, Lockheed Martin đang nỗ lực tăng cường sản xuất tên lửa PAC-3, nhưng quá trình này cần thời gian. Trong khi đó, Ukraine và các đồng minh của họ cần phải tìm cách tận dụng tối đa các nguồn lực hiện có để đối phó với các mối đe dọa an ninh đang gia tăng.

Đức đã chính thức chuyển giao cho Ukraine 3 hệ thống phòng không Patriot cùng với 5 tên lửa tương ứng, thông tin này được tiết lộ bởi tờ Washington Post của Mỹ. Bộ trưởng Quốc phòng Đức, Boris Pistorius, đã xác nhận thông tin này trong một cuộc họp với các đồng minh của Ukraine, tuy nhiên ông không cung cấp thêm chi tiết cụ thể.

Hiện tại, Berlin đang trong quá trình đàm phán để gửi thêm một hệ thống Patriot nữa cho Kiev và dự kiến sẽ nhận lại thiết bị thay thế từ Mỹ. Ngoài ra, có khả năng các hệ thống Patriot bổ sung cho Ukraine sẽ được cung cấp bởi các quốc gia ngoài khối NATO. Bộ Quốc phòng Thụy Sĩ đã xác nhận rằng họ đã đặt mua 5 hệ thống Patriot, nhưng thời gian bàn giao có thể bị trì hoãn do Mỹ đang ưu tiên hỗ trợ Ukraine.

Trong bối cảnh xung đột giữa Nga và Ukraine đã kéo dài hơn 3 năm, Ukraine tiếp tục thúc đẩy việc sở hữu vũ khí tấn công tầm xa để thực hiện các cuộc tập kích vào sâu lãnh thổ Nga. Mặc dù Đức đã khẳng định không cung cấp tên lửa hành trình Taurus cho Ukraine, một số nhà ngoại giao NATO không loại trừ khả năng Mỹ sẽ cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine.

Ở một diễn biến khác, Ukraine vừa tiến hành một cuộc tập kích lớn vào vùng lãnh thổ Nga. Theo RT, Ukraine đã phóng loạt máy bay không người lái vào vùng Leningrad của Nga vào ngày 27-7. Thống đốc vùng Leningrad, Aleksandr Drozdenko, cho biết cuộc tập kích bằng UAV ‘quy mô lớn chưa từng có’ từ Ukraine vào vùng này đã bị lực lượng phòng không của Nga đẩy lùi phần lớn.

Tổng cộng 51 UAV của Ukraine đã bị bắn hạ, và một số đã rơi xuống các tòa nhà dân cư, gây ra hỏa hoạn. Bộ Quốc phòng Nga cũng tuyên bố gần 100 máy bay không người lái của Ukraine đã bị chặn trên không phận Nga vào ngày 27-7.

Thông tin về việc Đức chuyển giao hệ thống phòng không Patriot cho Ukraine cho thấy sự tiếp tục hỗ trợ của các nước đối với Ukraine trong bối cảnh xung đột hiện nay. Việc Ukraine tiến hành cuộc tập kích vào vùng lãnh thổ Nga làm nổi bật lên sự căng thẳng và leo thang trong quan hệ giữa Nga và Ukraine.

Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius thông báo rằng nước này sẽ cung cấp hai hệ thống Patriot cho Ukraine, tuy nhiên chỉ khi có thể thay thế chúng trong vòng 6-8 tháng. Điều này đảm bảo năng lực tác chiến và hoạt động huấn luyện của quân đội Đức không bị ảnh hưởng. Nếu thiếu các hệ thống Patriot, lực lượng vũ trang Đức sẽ không thể duy trì hoạt động huấn luyện và sẽ đánh mất năng lực đào tạo trong vòng 1-2 năm.

Ông Pistorius cũng cho biết Đức đang tìm kiếm giải pháp cho phép xác định quốc gia châu Âu nào sở hữu hệ thống Patriot có thể chuyển cho Ukraine. Đây không phải là điều vô vọng, nhưng điều kiện tiên quyết là các nước sở hữu chúng phải sẵn sàng bàn giao để những quốc gia khác mua lại rồi viện trợ cho Ukraine. Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Store ngày 21/7 cũng khẳng định nước này sẵn sàng chia sẻ chi phí để Đức chuyển Patriot cho Ukraine, cho biết đây là giải pháp tức thời nhất mà Oslo có thể đưa ra.

Đức sẽ chuyển cho Ukraine hai trong 9 tổ hợp Patriot còn lại trong biên chế, sau đó Mỹ sẽ cung cấp các hệ thống thay thế. Tuy nhiên, Đức và Mỹ vẫn chưa đạt được thỏa thuận về nguồn cung. Patriot là hệ thống vũ khí đắt nhất mà Mỹ và đồng minh viện trợ cho Ukraine. Mỗi tổ hợp có giá gần 1,1 tỷ USD, trong đó tên lửa có chi phí 690 triệu USD và các thành phần khác tốn khoảng 400 triệu USD.

Các hệ thống Patriot của Ukraine được trang bị tên lửa PAC-3 MSE hiện đại nhất do Mỹ sản xuất, có tầm bắn tối đa 120 km đối với máy bay và 60 km đối với tên lửa đạn đạo. Tuy nhiên, tỷ lệ đánh chặn của Patriot ở Ukraine đang ngày càng suy giảm do tình trạng cạn kiệt tên lửa và bệ phóng, trong khi nhiều khẩu đội cũng bị Nga tập kích và phá hủy.

Đại tá Yuri Ignat, thư ký báo chí Bộ tư lệnh không quân Ukraine, thừa nhận Nga liên tục nâng cấp tên lửa đạn đạo Iskander-M và khiến hệ thống Patriot “không đạt hiệu quả như mong muốn”.

Trong bối cảnh căng thẳng giữa Ukraine và Nga leo thang, các quốc gia phương Tây đang nỗ lực hỗ trợ Ukraine bằng cách cung cấp các hệ thống vũ khí hiện đại, bao gồm cả hệ thống Patriot. Hy vọng rằng việc cung cấp này sẽ giúp Ukraine tăng cường năng lực phòng thủ và bảo vệ lãnh thổ của mình.