Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang phát triển mạnh mẽ, các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ (DNNVSN) tại Việt Nam đang đóng một vai trò quan trọng trong việc kiến tạo một hệ sinh thái thời trang bền vững. Dựa trên di sản văn hóa và tinh thần sáng tạo của cộng đồng, họ đang góp phần tạo nên một bức tranh sáng tạo mới, thể hiện sự đa dạng và phong phú của nền thời trang Việt Nam.

Tại Việt Nam, nền kinh tế sáng tạo đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ. Với chỉ thị số 30/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, ban hành tháng 8/2024, ưu tiên đầu tư vào nguồn nhân lực và công nghệ cho các ngành công nghiệp văn hóa, như thời trang, thủ công mỹ nghệ và thiết kế. Điều này cho thấy sự quan tâm và hỗ trợ của Chính phủ đối với sự phát triển của các ngành công nghiệp sáng tạo.

Các DNNVSN thường được xếp trong nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ, nhưng họ chiếm khoảng 80% tổng số doanh nghiệp ngành dệt may tại Việt Nam và tạo công ăn việc làm cho hơn ba triệu lao động. Họ hoạt động theo mô hình gia đình hoặc nhóm nhỏ, không sở hữu nhà xưởng quy mô lớn hay ngân sách tiếp thị đáng kể. Mặc dù vậy, các DNNVSN vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và phát triển ngành dệt may của Việt Nam.

Một nghiên cứu gần đây của PGS Donna Cleveland và Nghiên cứu sinh Lâm Hồng Lan thuộc Khoa Truyền thông và Thiết kế, RMIT Việt Nam, đã chỉ ra rằng các DNNVSN đang âm thầm kiến tạo điều mà nhóm nghiên cứu gọi là “vòng tròn thịnh vượng”. Trong đó, bốn trụ cột: kinh tế, văn hóa, môi trường và xã hội không chỉ phát triển song hành mà còn đan xen, kết nối sâu sắc. Các doanh nghiệp như Linht Handicraft, Kilomet109, Môi Điên, KHAAR và Dòng Dòng đã thể hiện cách mà DNNVSN có thể duy trì được quy mô sản xuất nhỏ, gắn liền với cộng đồng, trong khi vẫn thúc đẩy đổi mới sáng tạo mang tính bền vững và đậm đà bản sắc văn hóa.

Tuy nhiên, nghiên cứu cũng nêu bật những rào cản mang tính hệ thống mà các DNNVSN trong lĩnh vực thời trang tại Việt Nam đang phải đối mặt. Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc mở rộng quy mô do hạn chế về vốn và cơ sở hạ tầng. Điều này đòi hỏi sự hỗ trợ từ Chính phủ và các tổ chức liên quan để giúp các DNNVSN vượt qua những thách thức này.

Để xây dựng một nền kinh tế sáng tạo thịnh vượng, nhóm nghiên cứu đã đề xuất ba định hướng chính sách nhằm hỗ trợ DNNVSN một cách hiệu quả và bền vững. Đó là tăng cường giáo dục thời trang, đầu tư vào không gian công cộng và cải cách hành chính và tài chính. Nếu được tạo điều kiện và chính sách hỗ trợ phù hợp, DNNVSN hoàn toàn có thể đóng vai trò nòng cốt trong việc hình thành một nền kinh tế sáng tạo đậm đà bản sắc văn hóa tại Việt Nam.

Các DNNVSN phản ánh một xu thế toàn cầu hướng tới sự bền vững và cho thấy tiềm năng của các xưởng may nhỏ, cộng đồng dân tộc thiểu số và những nhà thiết kế trẻ đầy tâm huyết đang cùng nhau xây dựng một hệ sinh thái thời trang mới. Với sự hỗ trợ và tạo điều kiện từ Chính phủ và các tổ chức liên quan, DNNVSN có thể tiếp tục phát triển và đóng góp vào sự thịnh vượng của nền kinh tế Việt Nam.

Ở thành phố Utrecht, Hà Lan, một dự án kiến trúc độc đáo vừa được hoàn thành, mang tên Rừng Thẳng đứng Wonderwoods. Dự án này do kiến trúc sư Stefano Boeri người Ý thực hiện, với mục tiêu biến một tòa nhà cao 104m thành một mô hình rừng thẳng đứng ở đô thị hiện đại. Wonderwoods là một phần của kế hoạch cải tạo đô thị cho Beurskwartier, khu vực đi bộ mới liền kề ga trung tâm thành phố Utrecht.

Dự án này bao gồm hơn 200 căn hộ và khoảng 15.000m2 diện tích văn phòng, với tổng cộng 360 cây lớn và 50.000 cây nhỏ thuộc 30 loài bản địa, tương đương 1 hécta diện tích. Rừng Thẳng đứng Wonderwoods không chỉ là một không gian sống và văn phòng, mà còn là một khu vực xanh chung cho phép người dân lui tới. Dự án này nhằm đẩy mạnh việc tích hợp kiến trúc xanh vào kết cấu đô thị hiện đại và theo hướng dễ tiếp cận cho mọi người.

Theo kiến trúc sư Stefano Boeri, mục tiêu của dự án là tạo ra một mô hình rừng thẳng đứng đầu tiên trên thế giới, với các chức năng như vườn công cộng, nhà ở và dịch vụ văn phòng. Dự án này cũng nhằm cải thiện chất lượng sống đô thị, giảm thiểu tác động môi trường và tạo ra một không gian xanh đa dạng sinh học. Với thiết kế độc đáo và mục tiêu đầy tham vọng, Rừng Thẳng đứng Wonderwoods đã trở thành một biểu tượng của sự kết hợp giữa kiến trúc và thiên nhiên sống.

Dự án này cũng đã lan truyền cảm hứng cho hàng loạt dự án tái sinh đô thị trải khắp châu Á và châu Âu. Kiến trúc sư Boeri đã tạo nên một thiết kế tiên phong trong việc kiến tạo không gian sống xanh. Ông đã tạo ra một mô hình thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa kiến trúc và thiên nhiên sống, và kỳ vọng công trình ở Utrecht sẽ góp phần thúc đẩy quá trình phủ xanh đô thị rộng hơn trong tương lai.

Bên cạnh lợi ích về môi trường, sống giữa không gian xanh còn mang lại những tác động tích cực đến sức khỏe tinh thần. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng việc được bao quanh bởi cây cối và thiên nhiên có thể giúp giảm căng thẳng, cải thiện tâm trạng và giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính. Rừng Thẳng đứng Wonderwoods không chỉ là một dự án kiến trúc độc đáo, mà còn là một biểu tượng của sự kết hợp giữa con người và thiên nhiên.

Dự án này đã chứng minh rằng việc tích hợp kiến trúc xanh vào kết cấu đô thị hiện đại không chỉ mang lại lợi ích về môi trường, mà còn mang lại những tác động tích cực đến sức khỏe tinh thần và chất lượng sống của con người. Thông qua dự án này, kiến trúc sư Stefano Boeri hy vọng sẽ truyền cảm hứng cho các kiến trúc sư và nhà thiết kế khác để tạo ra những không gian sống xanh và bền vững hơn trong tương lai.

Hiện tại, dự án Rừng Thẳng đứng Wonderwoods đã trở thành một điểm đến nổi tiếng tại thành phố Utrecht, Hà Lan. Du khách có thể tham quan dự án này và trải nghiệm không gian sống xanh độc đáo. Thông tin thêm về dự án có thể được tìm thấy tại trang web chính thức của dự án.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang ngày càng trở nên nghiêm trọng, việc tìm kiếm các giải pháp để giảm thiểu tác động môi trường đã trở thành một nhiệm vụ cấp thiết. Một trong những công cụ quan trọng trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu là tín chỉ carbon. Tuy nhiên, giá trị của tín chỉ carbon không chỉ giới hạn ở việc giảm phát thải khí nhà kính mà còn gắn liền với những giá trị lịch sử, văn hóa, nhân văn, tâm linh và sinh kế của các cộng đồng địa phương.

Tại Việt Nam, nhiều mô hình bảo tồn rừng và nông nghiệp bền vững đã được triển khai và mang lại hiệu quả tích cực trong việc giảm phát thải và bảo vệ môi trường. Một trong những mô hình đáng chú ý là khu rừng đầu nguồn sông Ngàn Phố, được phục dựng bởi TS. Trần Thị Lành sau hơn 20 năm. Bà Lành không nhận mình là người trồng rừng mà cho rằng rừng được phục dựng thông qua việc thuyết phục cộng đồng địa phương tham gia bảo vệ và phục dựng rừng. Mô hình này không chỉ giúp hồi sinh cánh rừng mà còn giúp bảo tồn các giá trị văn hóa và tâm linh của cộng đồng dân tộc thiểu số.

Một mô hình khác cũng đáng chú ý là mô hình lúa – tôm tại bán đảo Cà Mau, được triển khai bởi Kỹ sư Hồ Quang Cua. Mô hình này giúp tăng thu nhập cho nông dân đồng thời giảm thiểu tác động môi trường thông qua việc áp dụng các phương pháp canh tác bền vững. Đây là minh chứng cho việc phát triển nông nghiệp bền vững có thể mang lại lợi ích kinh tế và môi trường.

Tín chỉ carbon được xem là một cơ hội lớn để các mô hình bảo tồn và nông nghiệp bền vững được nhân rộng. Tuy nhiên, để phát triển thị trường tín chỉ carbon hiệu quả, cần có sự hỗ trợ của Chính phủ và các tổ chức quốc tế. Việc xây dựng một thị trường tín chỉ carbon minh bạch và hiệu quả sẽ giúp các dự án bảo tồn và nông nghiệp bền vững tiếp cận được nguồn tài chính cần thiết để mở rộng hoạt động.

Các chuyên gia cũng cho rằng tín chỉ carbon cần có thương hiệu để tăng giá trị và thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư. Thương hiệu này có thể được xây dựng thông qua việc kể lại những câu chuyện về các dự án giảm phát thải và bảo tồn môi trường tại Việt Nam. Những câu chuyện này không chỉ làm nổi bật giá trị của tín chỉ carbon mà còn góp phần nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của bảo vệ môi trường.

Với những giá trị đi kèm, tín chỉ carbon không chỉ là một công cụ giảm thiểu tác động môi trường mà còn là một cơ hội để Việt Nam phát triển bền vững và bảo vệ môi trường cho thế hệ tương lai. Việc kết hợp giữa bảo tồn môi trường và phát triển kinh tế sẽ giúp đất nước bước vào một kỷ nguyên phát triển mới, nơi mà con người và thiên nhiên tồn tại trong sự hài hòa.

Thông tin từ các chuyên gia và các dự án thực tế cho thấy rằng tín chỉ carbon có tiềm năng lớn trong việc hỗ trợ các dự án bảo tồn và nông nghiệp bền vững tại Việt Nam. Với sự hỗ trợ từ Chính phủ, các tổ chức quốc tế và sự tham gia tích cực của cộng đồng địa phương, tín chỉ carbon hứa hẹn sẽ trở thành một phần quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững của đất nước.