Chuyển đổi số trong khu vực công tại Việt Nam đang gặp phải nhiều thách thức và rào cản. Theo ông Nguyễn Hữu Thái Hòa, Phó Viện trưởng Viện Trí Việt IVM – VUSTA, Chủ tịch VDIC, Trung tâm Thông tin Truyền thông số Việt Nam của Hội Truyền Thông Số, việc chuyển đổi số chỉ được nhìn nhận như một nhiệm vụ công nghệ đơn thuần mà không gắn với cải cách thể chế, quản trị và đo lường hiệu quả sử dụng nguồn lực công thì rất khó tạo ra đột phá thực chất.

Một trong những rào cản lớn nhất là hạ tầng công nghệ tại các cơ quan Nhà nước còn rất lạc hậu, thiếu đồng bộ và khó tích hợp. Nhiều nơi vẫn sử dụng hệ thống lưu trữ dữ liệu rời rạc, không tương thích, gây cản trở việc kết nối, chia sẻ thông tin giữa các bộ, ngành, địa phương. Ông Hòa cũng chỉ ra rằng không có một kiến trúc công nghệ thống nhất, việc kết nối dữ liệu dân cư, thuế, y tế, tài chính… trở thành bài toán nan giải, dù các hệ thống đó đã được đầu tư lớn trong nhiều năm.

Tổng mức đầu tư cho các chương trình chuyển đổi số khu vực công bao gồm hạ tầng dữ liệu dân cư, căn cước công dân gắn chip, Cổng dịch vụ công quốc gia, nền tảng số ngành dọc… đã vượt hàng nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy sự phân bổ ngân sách thiếu đồng đều giữa trung ương và địa phương, khiến các cấp cơ sở khó có khả năng triển khai đồng bộ.

Ông Hòa cũng nhấn mạnh rằng chuyển đổi số khu vực công còn đối mặt với bài toán nhân lực công nghệ cao. Các chuyên gia giỏi về trí tuệ nhân tạo, an ninh mạng, phân tích dữ liệu thường lựa chọn khu vực tư nhân hoặc các công ty công nghệ lớn do chính sách lương thưởng vượt trội. Trong khi đó, cán bộ, công chức tại nhiều cơ quan hành chính, đặc biệt ở tuyến huyện, xã thiếu kỹ năng số, thiếu cả động lực và tâm thế thích nghi với công nghệ mới.

Một thách thức khác là nguy cơ tấn công mạng ngày càng lớn khi dữ liệu nhạy cảm như thông tin công dân, tài chính, y tế… được số hóa và lưu trữ tập trung, nhưng lại thiếu lớp bảo vệ pháp lý và công nghệ tương xứng. Hệ thống pháp luật về bảo mật dữ liệu, an toàn thông tin, lưu trữ số… vẫn chưa bắt kịp tốc độ phát triển của công nghệ, gây ra khoảng trống trong việc xử lý sự cố và đảm bảo niềm tin số cho người dân.

Để tháo gỡ những nút thắt hiện nay, ông Hòa nêu 4 đề xuất: tăng ngân sách đầu tư hạ tầng số, phát triển nguồn nhân lực số cho khu vực công, khuyến khích doanh nghiệp công nghệ tham gia cung cấp giải pháp số cho khu vực công và xây dựng trung tâm giám sát an ninh mạng quốc gia, đồng thời ban hành khung pháp lý chặt chẽ về bảo mật dữ liệu, quyền riêng tư và lưu trữ số. [Website Chính phủ] cần tiếp tục quan tâm và có các chính sách hỗ trợ để thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong khu vực công tại Việt Nam.

Chính phủ Việt Nam vừa ban hành một quyết định quan trọng nhằm đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số trong các cơ quan Đảng và Nhà nước. Quyết định này tập trung vào việc xây dựng hạ tầng kết nối để đảm bảo việc chia sẻ và đồng bộ hóa dữ liệu giữa các cơ quan, từ đó tăng cường hiệu quả trong hoạt động và cải thiện chất lượng dịch vụ công.

Quyết định nêu rõ mục tiêu chính là tạo điều kiện thuận lợi cho việc chia sẻ và đồng bộ hóa dữ liệu giữa các cơ quan Đảng và Nhà nước thông qua các nền tảng chia sẻ dùng chung. Điều này không chỉ giúp đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi số mà còn góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan, tổ chức.

Một trong những nội dung quan trọng của quyết định là yêu cầu kỹ thuật đối với hạ tầng kết nối Mạng truyền số liệu chuyên dùng. Để đảm bảo sự kết nối thông suốt và hiệu quả, các yêu cầu kỹ thuật bao gồm việc đầu tư và phát triển hạ tầng theo hướng hiện đại, tiên tiến và thống nhất. Cụ thể, các hệ thống phải được kết nối với tối thiểu hai kênh truyền cáp quang theo hai hướng vật lý khác nhau với thiết bị kết nối có giao diện bảo đảm băng thông rộng và tốc độ cao.

Bên cạnh đó, quyết định cũng đặt ra yêu cầu nghiêm ngặt về bảo đảm an toàn thông tin mạng và bảo vệ bí mật nhà nước trong hoạt động liên thông và đồng bộ dữ liệu. Các hệ thống thông tin và trung tâm dữ liệu tham gia vào quá trình này phải được phê duyệt cấp độ an toàn hệ thống thông tin và triển khai đầy đủ các biện pháp bảo đảm an toàn thông tin theo quy định.

Hoạt động liên thông và đồng bộ dữ liệu cũng phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về bảo vệ bí mật nhà nước và cơ yếu. Dữ liệu thuộc bí mật nhà nước khi được liên thông và đồng bộ phải được phân loại, mã hóa bằng giải pháp bảo mật cơ yếu theo đúng cấp độ bí mật. Điều này nhằm đảm bảo rằng thông tin nhạy cảm được bảo vệ tuyệt đối trong quá trình truyền và lưu trữ.

Tóm lại, quyết định này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy hoạt động chuyển đổi số của các cơ quan Đảng và Nhà nước. Việc liên thông và đồng bộ hóa dữ liệu sẽ giúp tăng cường hiệu quả trong hoạt động của các cơ quan và cải thiện việc cung cấp dịch vụ công cho người dân. Đây là một nỗ lực nhằm hiện đại hóa hạ tầng công nghệ thông tin và nâng cao chất lượng dịch vụ công, phục vụ tốt hơn cho sự phát triển của đất nước.