Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Chỉ thị số 20/CT-TTg về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường. Chỉ thị này đưa ra hàng loạt yêu cầu nhằm cải thiện tình trạng ô nhiễm môi trường, đặc biệt là tại các khu vực đô thị lớn như Hà Nội.

Theo đó, Thủ tướng yêu cầu Hà Nội triển khai các giải pháp để tổ chức, cá nhân chuyển đổi phương tiện, bảo đảm đến ngày 1/7/2026 không còn xe máy, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong khu vực Vành đai 1. Đối với khu vực Vành đai 2, việc cấm xe môtô, xe gắn máy sẽ thực hiện từ 1/1/2028, đồng thời hạn chế xe ôtô cá nhân dùng xăng dầu.

Vành đai 2 Hà Nội là tuyến giao thông nội đô khép kín của Hà Nội dài 43,6km, chạy qua các điểm: Vĩnh Tuy-Minh Khai-Đại La-Ngã Tư Vọng-đường Trường Chinh-Ngã Tư Sở-đường Láng-Cầu Giấy-Bưởi-Nhật Tân-Vĩnh Ngọc-Đông Hội-cầu chui Gia Lâm-khu công nghiệp Hanel-Vĩnh Tuy. Hai cầu vượt sông Hồng trên Vành đai 2 là Vĩnh Tuy và Nhật Tân, một cầu vượt sông Đuống là Đông Trù.

Trước đó, dự án xây dựng tuyến đường bộ trên cao dọc đường Vành đai 2, đoạn từ cầu Vĩnh Tuy đến Ngã Tư Sở được thông xe đầu năm 2023. Dự án có chiều dài 5,08km, tuyến đường có mặt cắt ngang đường trên cao 19m và phần đi bằng (dưới thấp) từ 53,5-63,5m. Việc đưa vào khai thác tuyến đường Vành đai 2 trên cao khắc phục cơ bản tình trạng ùn tắc giao thông trên tuyến.

Hiện Vành đai 2 chỉ còn đoạn Ngã Tư Sở-Cầu Giấy (đi trùng với đường Láng hiện nay) dài gần 4km chưa được mở rộng và xây dựng đường trên cao. Đây là tuyến đường bao quanh khu vực nội đô mở rộng, kết nối các quận cũ của Hà Nội trước khi sắp xếp lại đơn vị hành chính như: Hai Bà Trưng, Đống Đa, Ba Đình, Cầu Giấy, Thanh Xuân và Long Biên.

Tuyến đường được đầu tư mạnh với các dự án mở rộng, nổi bật là tuyến đường trên cao từ cầu Vĩnh Tuy đến Ngã Tư Sở giúp giảm tải các nút giao lớn. Vành đai 2 là ranh giới chuyển tiếp giữa nội đô và vùng ven, thúc đẩy sự phát triển các khu đô thị mới và tạo động lực cho quá trình đô thị hóa.

Vành đai 1 Hà Nội gồm các tuyến đường, phố Trần Khát Chân (ngã ba Trần Khát Chân-Nguyễn Khoái)-Đại Cồ Việt-Xã Đàn-Ô Chợ Dừa-Đê La Thành-Hoàng Cầu-Đê La Thành-Cầu Giấy-đường Bưởi-Lạc Long Quân-Âu Cơ-Nghi Tàm-Yên Phụ-Trần Nhật Duật-Trần Quang Khải-Trần Khánh Dư-Nguyễn Khoái-Trần Khát Chân.

Dự án Vành đai 1 chưa được khép kín do vẫn còn đoạn từ Hoàng Cầu tới Voi Phục đang thi công. Đoạn Hoàng Cầu-Voi Phục dài hơn 2,2km, mặt cắt ngang 50m, điểm đầu giao với đường Cát Linh-La Thành-Yên Lãng tại Hoàng Cầu (quận Đống Đa cũ), điểm cuối tại nút giao Voi Phục (quận Ba Đình cũ).

Vì vậy, khi hoàn thành đoạn tuyến Hoàng Cầu-Voi Phục, đây sẽ là vành đai đầu tiên của Hà Nội được khép kín. Lộ trình đến ngày 1/7/2026 không có xe môtô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1; từ ngày 1/1/2028 không có xe môtô, xe gắn máy, hạn chế xe ôtô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1, Vành đai 2; từ năm 2030 tiếp tục mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3.

Chuyển đổi sang xe điện hoặc các phương tiện giao thông thay thế đang trở thành xu hướng tất yếu nhằm bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng không khí. Tuy nhiên, quá trình này cần được thực hiện một cách linh hoạt và đảm bảo sự thuận tiện cho người dân, đặc biệt tại Việt Nam, nơi xe máy đóng vai trò là phương tiện chính và có ý nghĩa kinh tế lớn.

Để khuyến khích sử dụng xe điện, cần có một giải pháp đồng bộ bao gồm việc cung cấp các phương tiện thay thế, tổ chức lại giao thông và chính sách hỗ trợ tài chính. Một bước quan trọng là nâng cấp hệ thống phương tiện công cộng như xe buýt. Việc phát triển hạ tầng giao thông công cộng như tàu điện sẽ góp phần giảm thiểu ùn tắc và ô nhiễm. Xe buýt điện nên được sử dụng để thay thế xe buýt truyền thống, và các tuyến đường nên được ưu tiên cho phương tiện công cộng.

Ngoài ra, hạ tầng cho người đi xe đạp và đi bộ cũng cần được quan tâm. Các tuyến đường dành riêng cho xe đạp và người đi bộ cần được xây dựng và bảo trì để đảm bảo an toàn và thuận tiện. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu ùn tắc mà còn cải thiện sức khỏe của cộng đồng.

Về chính sách hỗ trợ, cần có các biện pháp để làm cho xe điện trở thành lựa chọn hấp dẫn hơn so với xe máy xăng. Điều này có thể đạt được thông qua việc giảm giá thành của xe điện, phát triển hệ thống trạm sạc rộng khắp và cung cấp ưu đãi về phí đỗ, nơi đỗ. Chính sách hỗ trợ tài chính và ưu đãi thuế cũng cần được xem xét để khuyến khích người dân chuyển đổi sang sử dụng xe điện.

Cuối cùng, vấn đề an toàn và xử lý pin xe điện sau hết hạn cần được giải quyết triệt để. Việc đảm bảo an toàn cho người sử dụng xe điện và giải quyết vấn đề tái chế pin sẽ giúp tạo sự tin tưởng cho người dùng.

Việc chuyển đổi sang phương tiện thân thiện với môi trường hơn là một quá trình dài hạn cần sự tham gia của cả chính quyền và người dân. Với một giải pháp đồng bộ và chính sách hỗ trợ phù hợp, chúng ta có thể hướng tới một môi trường giao thông sạch sẽ và an toàn hơn cho tương lai.

Chính quyền Hà Nội đang tiến hành nghiên cứu và lên kế hoạch cấm xe máy sử dụng nhiên liệu xăng trong khu vực đường vành đai 1, dự kiến bắt đầu từ ngày 1/7/2026, như một phần của chỉ thị số 20 do Thủ tướng Chính phủ ban hành. Theo kế hoạch này, từ ngày 1/1/2028, thành phố sẽ không cho phép xe mô tô, xe gắn máy hoạt động trong đường vành đai 1 và vành đai 2. Đồng thời, sẽ hạn chế xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong khu vực này. Đến năm 2030, Hà Nội sẽ tiếp tục mở rộng thực hiện chính sách này trên toàn bộ đường vành đai 3.

Đây là một bước tiến quan trọng hướng tới mục tiêu bảo vệ môi trường và giảm thiểu ô nhiễm không khí. Tuy nhiên, để hiện thực hóa chủ trương này một cách hiệu quả, cần có những giải pháp đồng bộ và toàn diện. Trước hết, cần tiếp tục đầu tư mở rộng các tuyến đường, phố và đặc biệt là phát triển hệ thống giao thông công cộng đảm bảo tính đúng giờ, đúng tuyến và thuận tiện cho người dân.

Một yếu tố quan trọng khác là đẩy mạnh việc sử dụng xe buýt điện và triển khai hệ thống xe trung chuyển từ các khu vực ngoại ô vào trung tâm thành phố. Điều này không chỉ giúp giảm tải giao thông mà còn hỗ trợ tích cực cho việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Bên cạnh đó, thành phố cần bố trí ngân sách và huy động các nguồn lực xã hội để hỗ trợ người dân chuyển đổi sang sử dụng phương tiện đi lại sử dụng năng lượng sạch.

Chính sách hỗ trợ là rất cần thiết, bao gồm trợ giá và hỗ trợ vay mua xe điện cho các hộ nghèo và người lao động. Việc khuyến khích người dân đổi xe máy cũ lấy xe điện mới cũng cần được đẩy mạnh, bên cạnh việc hỗ trợ các nhà sản xuất và người tiêu dùng trong quá trình chuyển đổi sang phương tiện thân thiện với môi trường.

Một yếu tố quan trọng khác cần được chú trọng là việc phủ rộng hệ thống trạm sạc điện. Việc xây dựng và hoàn thiện hạ tầng trạm sạc sẽ giúp giảm bớt lo ngại của người dân về việc sử dụng xe điện, từ đó khuyến khích việc sử dụng phương tiện này.

Cần phải có lộ trình phù hợp để đảm bảo thực hiện thành công chủ trương ‘xanh hóa’ đội xe. Đây là hướng đi đúng đắn nhưng cần được thực hiện một cách linh hoạt để không gây xáo trộn lớn trong cuộc sống của người dân. Việc Hà Nội tiên phong trong việc phát triển giao thông xanh không chỉ đem lại lợi ích môi trường cho thành phố mà còn đóng vai trò là hình mẫu, cổ vũ và khuyến khích các tỉnh thành khác thực hiện chuyển đổi phương tiện sử dụng năng lượng sạch.

Thành phố Hồ Chí Minh đang tích cực triển khai các giải pháp nhằm phát triển giao thông xanh, hướng tới giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Trong một diễn biến mới đây, Sở Xây dựng thành phố đã tổ chức buổi họp báo để cung cấp thông tin về các đề án chuyển đổi xanh trong lĩnh vực giao thông vận tải đang được nghiên cứu và xây dựng.

Một trong những đề án nổi bật được Viện Nghiên cứu phát triển thành phố thực hiện là đề án chuyển đổi xe máy từ sử dụng xăng sang điện cho tài xế xe ôm công nghệ và giao hàng tại thành phố. Đề án này không chỉ tập trung vào việc thay thế loại nhiên liệu sử dụng mà còn bao gồm việc đề xuất các giai đoạn chuyển đổi, xây dựng các chính sách hỗ trợ cho tài xế và người dân khi mua xe máy điện, cũng như xác định rõ lộ trình triển khai thực hiện.

Đề án chuyển đổi xe máy sang sử dụng điện được xem là một bước tiến quan trọng trong việc giảm thiểu ô nhiễm không khí và tiếng ồn tại các đô thị lớn như thành phố Hồ Chí Minh. Với việc triển khai đề án này, thành phố kỳ vọng sẽ giảm đáng kể lượng khí thải carbon và các chất gây ô nhiễm khác từ các phương tiện giao thông, từ đó cải thiện chất lượng môi trường sống cho cư dân.

Các chính sách hỗ trợ cho tài xế xe ôm công nghệ và người dân khi chuyển đổi sang sử dụng xe máy điện dự kiến sẽ bao gồm hỗ trợ tài chính, giảm thuế, cũng như đầu tư vào cơ sở hạ tầng sạc điện. Ngoài ra, đề án cũng sẽ xem xét các giải pháp để khuyến khích người dân chuyển đổi sang sử dụng xe máy điện, chẳng hạn như cung cấp thông tin về lợi ích của xe máy điện, tổ chức các chương trình tuyên truyền và hỗ trợ kỹ thuật.

Việc triển khai đề án chuyển đổi xe máy sang điện tại thành phố Hồ Chí Minh không chỉ góp phần vào mục tiêu quốc gia về giảm biến đổi khí hậu mà còn phù hợp với xu hướng phát triển bền vững của các thành phố lớn trên thế giới. Thành phố đang tích cực phối hợp với các chuyên gia, tổ chức quốc tế và doanh nghiệp để hoàn thiện các đề án cụ thể, đảm bảo tính khả thi và hiệu quả cao khi triển khai.

Trong thời gian tới, Sở Xây dựng và các đơn vị liên quan sẽ tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu, hoàn thiện các đề án và chính sách hỗ trợ để sớm triển khai các giải pháp giao thông xanh trên diện rộng. Điều này không chỉ mang lại lợi ích cho môi trường mà còn góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân thành phố.

TP.HCM đang tích cực triển khai các đề án để chuyển đổi sang các loại hình giao thông bền vững hơn, giảm thiểu ô nhiễm không khí do phát thải từ phương tiện giao thông. Với vai trò là đầu tàu kinh tế và đô thị đông dân nhất, thành phố đang đối mặt với những thách thức môi trường và áp lực từ biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng.

Để giải quyết những thách thức này, TP.HCM quyết liệt đẩy mạnh xu hướng chuyển đổi xanh, xem đây là một chiến lược then chốt để phát triển bền vững, nâng cao chất lượng sống cho người dân và hiện thực hóa các cam kết quốc gia. Mới đây, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM đã đề xuất chuyển đổi 400.000 xe máy xăng sang xe máy điện cho tài xế công nghệ trong tháng 7/2025. Dự kiến, chính sách hỗ trợ và khuyến khích sẽ được áp dụng từ ngày 1/1/2026 nếu đề án được các cấp thông qua.

Theo đó, các tài xế công nghệ sẽ được hỗ trợ lãi suất 2%/năm khi vay vốn để thực hiện các dự án xanh. Bên cạnh đó, TP.HCM cũng đang triển khai Nghị quyết số 98 của Quốc hội về cơ chế đặc thù. Sở Xây dựng đã xây dựng Đề án kiểm soát khí thải phương tiện giao thông với 2 giai đoạn cụ thể. Mục tiêu đến năm 2030 là 100% xe buýt của TP.HCM sử dụng điện, năng lượng xanh.

Để hiện thực hóa mục tiêu tổng quát trên, đề án đưa ra bốn giai đoạn với các mục tiêu định lượng và gắn với lộ trình thời gian cụ thể, nhằm tạo cơ sở để đo lường, đánh giá tiến độ và hiệu quả trong giai đoạn triển khai. Các nước trên thế giới cũng đã thực hiện chuyển đổi sang xe điện, như Trung Quốc, Na Uy. Tại Trung Quốc, thành phố Thâm Quyến là một ví dụ điển hình về chính sách hỗ trợ chuyển đổi xe điện hai bánh ở cấp đô thị.

Còn tại Na Uy, chính phủ đã đưa ra loạt chính sách ưu đãi mạnh mẽ và toàn diện để khuyến khích người dân sử dụng xe điện. Trong khi đó, Sở Xây dựng TP.HCM đang phối hợp các đơn vị liên quan hoàn chỉnh dự thảo Nghị quyết, bổ sung đánh giá tác động sau khi TP.HCM sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, để triển khai đồng bộ trên toàn địa bàn TP.HCM mới.

Dự kiến, báo cáo UBND TP.HCM và trình HĐND TP.HCM trong quý IV/2025. Việc chuyển đổi sang xe điện và các loại hình giao thông bền vững hơn không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm không khí mà còn góp phần xây dựng một môi trường sống xanh và bền vững cho người dân TP.HCM.

Một số chuyên gia đánh giá rằng việc chuyển đổi sang xe điện là một bước đi đúng đắn và cần thiết để bảo vệ môi trường và đảm bảo sự phát triển bền vững của thành phố. Tuy nhiên, cũng cần phải có các chính sách hỗ trợ và khuyến khích phù hợp để giúp người dân và doanh nghiệp chuyển đổi sang các loại hình giao thông mới.

Việc TP.HCM quyết liệt đẩy mạnh chuyển đổi xanh và áp dụng các chính sách hỗ trợ đang mở ra một tương lai xanh và bền vững cho thành phố. Với sự vào cuộc của các cấp chính quyền và sự tham gia của người dân, doanh nghiệp, TP.HCM hoàn toàn có thể đạt được mục tiêu trở thành một thành phố xanh và bền vững trong tương lai.