Bộ Nội vụ vừa có hướng dẫn về chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức được điều chuyển công tác đến đơn vị hành chính thuộc vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn. Hướng dẫn này được đưa ra trong bối cảnh sắp xếp đơn vị hành chính và điều chỉnh các chế độ, chính sách phù hợp với tình hình mới.

Cụ thể, trường hợp của ông Lê Văn Trọng, công chức tại một huyện cũ trước sáp nhập, được cấp có thẩm quyền phân công, bố trí công tác tại xã đặc biệt khó khăn từ ngày 1/7. Ông Trọng hiện đang hưởng hệ số phụ cấp khu vực là 0,4 và thắc mắc về chế độ, chính sách mà ông sẽ được hưởng khi điều chuyển công tác tại xã đặc biệt khó khăn.

Về vấn đề này, Bộ Nội vụ cho biết, tại khoản 4 Điều 11 Nghị quyết số 76, Ủy ban thường vụ Quốc hội nêu rõ: Giữ nguyên chế độ chính sách tiền lương và phụ cấp chức vụ (nếu có) hiện hưởng của cán bộ, công chức, viên chức chịu ảnh hưởng của việc sắp xếp đơn vị hành chính mà vẫn là cán bộ, công chức, viên chức tại các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị trong thời gian 6 tháng kể từ khi có văn bản bố trí công tác. Sau thời gian này, thực hiện chế độ, chính sách và phụ cấp chức vụ theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, Điều 13 Nghị quyết số 76 quy định trường hợp người dân, cán bộ, công chức viên chức, người lao động, người hưởng lương trong lực lượng vũ trang trên địa bàn đơn vị hành chính sắp xếp tiếp tục hưởng chế độ, chính sách đặc thù áp dụng theo vùng, theo khu vực hoặc theo đơn vị hành chính như trước khi sắp xếp cho đến khi có quyết định mới của cấp có thẩm quyền.

Ngoài ra, giữ nguyên phạm vi, đối tượng và nội dung của các chế độ, chính sách theo quy định của Trung ương và địa phương áp dụng đối với đơn vị hành chính như trước khi sắp xếp cho đến khi có quyết định khác của cấp có thẩm quyền. Trường hợp có thay đổi tên gọi của đơn vị hành chính sau sắp xếp thì sử dụng tên gọi mới của đơn vị hành chính để tiếp tục tổ chức thực hiện các chế độ, chính sách đặc thù.

Theo đó, nếu ông Trọng được điều chuyển công tác đến đơn vị hành chính thuộc vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn như huyện đảo Trường Sa, Hoàng Sa, DK1; các xã khu vực III thuộc vùng dân tộc thiểu số và miền núi, xã đảo đặc biệt khó khăn theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ; các thôn, buôn, xóm, bản, làng, phum, sóc, ấp… đặc biệt khó khăn theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, thì được hưởng chế độ theo Nghị định số 76.

Cụ thể, các khoản phụ cấp bao gồm: phụ cấp thu hút; phụ cấp công tác lâu năm ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn mức 0,5-1,0, tùy theo theo thời gian thực tế làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn; trợ cấp lần đầu khi nhận công tác ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn bằng 10 tháng lương cơ sở tại thời điểm nhận công tác; trợ cấp 12 tháng lương cơ sở cho hộ gia đình, tiền tàu xe, cước hành lý cho các thành viên trong gia đình… nếu có gia đình cùng đến công tác.

Bên cạnh đó, cán bộ, công chức còn được hưởng trợ cấp tiền mua và vận chuyển nước ngọt và sạch; trợ cấp một lần khi chuyển công tác ra khỏi vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn hoặc khi nghỉ hưu (có từ đủ 10 năm công tác trở lên); thanh toán tiền tàu xe khi đi và về thăm gia đình khi nghỉ hàng năm, nghỉ ngày lễ, tết, nghỉ việc riêng; trợ cấp tham quan, học tập, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ; phụ cấp ưu đãi theo nghề; phụ cấp lưu động và phụ cấp dạy tiếng dân tộc thiểu số đối với nhà giáo, viên chức quản lý giáo dục.

Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình vừa ký Quyết định số 1569 ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện các nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã năm 2025. Kế hoạch này nhằm xác định cụ thể các nội dung công việc, thời hạn, tiến độ hoàn thành và trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức liên quan trong việc triển khai thực hiện các nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính năm 2025.

Theo đó, UBND cấp tỉnh cần rà soát, xác định chính xác diện tích tự nhiên của các đơn vị hành chính cấp xã mới hình thành sau sắp xếp và công bố công khai trước ngày 30/9. Các bộ, ngành được yêu cầu thường xuyên theo dõi, đôn đốc, kịp thời hướng dẫn theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình sắp xếp đơn vị hành chính.

UBND 23 tỉnh, thành phố mới hình thành sau sắp xếp được giao ban hành kế hoạch triển khai thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã năm 2025. 11 tỉnh, thành phố còn lại không thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh cũng cần ban hành kế hoạch triển khai thực hiện Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã năm 2025.

Cụ thể, lãnh đạo Chính phủ yêu cầu cấp tỉnh căn cứ Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Đề án của Chính phủ về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã năm 2025 của địa phương mình, chịu trách nhiệm rà soát, khẳng định chính xác số liệu về diện tích tự nhiên của các đơn vị hành cấp xã. Số liệu này phải được tổng hợp và gửi báo cáo về Bộ Nội vụ trước ngày 30/8.

Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổng hợp, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng xem xét, thông qua và công bố số liệu về diện tích tự nhiên của các đơn vị hành chính cấp xã của các địa phương trước ngày 30/9. UBND cấp tỉnh cũng được giao tổ chức triển khai công tác đo đạc, xác định phạm vi ranh giới của đơn vị hành chính các cấp trên thực địa của địa phương mình để lập hồ sơ, bản đồ địa giới đơn vị hành chính các cấp, gửi về Bộ Nội vụ và Bộ Nông nghiệp và Môi trường trước ngày 30/9.

Bộ Nội vụ và Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tổ chức thẩm định và nghiệm thu Hồ sơ địa giới đơn vị hành chính các cấp của địa phương trước ngày 31/12/2026. Trường hợp số liệu về diện tích tự nhiên của đơn vị hành chính cấp tỉnh khác với số liệu ghi trong Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ giao Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng UBND của đơn vị hành chính cấp tỉnh đó báo cáo Chính phủ xem xét, ban hành nghị quyết cập nhật điều chỉnh số liệu diện tích tự nhiên và công bố công số liệu này.

Việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính đã dẫn đến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc ghi địa chỉ trên nhãn hàng hóa. Theo Nghị định 43/2017 về ghi nhãn hàng hóa, nội dung trên nhãn bắt buộc phải thể hiện các thông tin như tên hàng hóa, tên và địa chỉ của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về hàng hóa và xuất xứ hàng hóa. Tuy nhiên, với việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính, địa chỉ đăng ký của nhiều doanh nghiệp đã thay đổi theo địa giới mới, trong khi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh (GCNĐKKD) chưa kịp điều chỉnh.

Bà Lý Kim Chi, Chủ tịch Hội Lương thực Thực phẩm TP.HCM (FFA), cho biết ngành đang đứng trước một yêu cầu cấp bách khi sắp tới ngày 1-1-2026, tất cả bao bì thực phẩm lưu thông trên thị trường đều phải thể hiện đầy đủ thông tin về thành phần dinh dưỡng. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong việc lựa chọn ghi địa chỉ cũ hay mới trên nhãn hàng hóa, vì chưa được cấp đổi GCNĐKKD sau khi sáp nhập các đơn vị hành chính.

Cùng gặp khó khăn trên, bà Chu Thị Vân Anh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bia – Rượu – Nước giải khát Việt Nam, cho hay doanh nghiệp không rõ nên tiếp tục sử dụng địa chỉ theo GCNĐKKD hiện hành (chưa kịp điều chỉnh) hay phải áp dụng ngay địa chỉ theo đơn vị hành chính mới.

Để giải quyết vấn đề này, FFA kiến nghị Sở An toàn Thực phẩm TP.HCM sớm ban hành văn bản hướng dẫn ghi nhãn trong giai đoạn chuyển tiếp, cho phép doanh nghiệp in ấn và sử dụng địa chỉ mới trên bao bì sản phẩm kể từ sau ngày 15-7-2025. Đồng thời, kiến nghị cho phép doanh nghiệp tiếp tục sử dụng bao bì in theo địa chỉ cũ trong một khoảng thời gian hợp lý sau khi được cấp GCNĐKKD mới để tránh lãng phí.

Hiệp hội Bia – Rượu – Nước giải khát Việt Nam cũng đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ, Văn phòng Chính phủ cho phép doanh nghiệp tiếp tục sử dụng thông tin địa chỉ như đã ghi trên GCNĐKKD hiện hành cho đến khi hoàn tất thủ tục điều chỉnh.

TS Huỳnh Thanh Điền, chuyên gia kinh tế, nhận định rằng việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã mới diễn ra chưa tới một tháng, nếu cùng một lúc hàng triệu người dân và doanh nghiệp phải thực hiện thay đổi giấy tờ thì không cơ quan công quyền nào có thể giải quyết nổi. Vì vậy, cần có ngay văn bản hướng dẫn hay quy định “chuyển tiếp” để doanh nghiệp có thể làm việc với đối tác nước ngoài và là điều rất quan trọng với cả người dân lẫn doanh nghiệp.

Ngoài ra, các doanh nghiệp còn gặp thêm rất nhiều bất cập liên quan đến việc cập nhật địa chỉ mới trên các chứng nhận quốc tế như USDA, HALAL, FSSC, BRC… Các tổ chức chứng nhận quốc tế này yêu cầu bắt buộc phải có văn bản xác nhận chính thức từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền của Việt Nam để công nhận địa chỉ mới.

Sau hai tuần triển khai bộ máy chính quyền địa phương hai cấp, nhiều cán bộ, công chức đã đặt ra câu hỏi liên quan đến Nghị định 178 về chính sách, chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Một vấn đề được quan tâm đặc biệt là việc cán bộ công chức cấp xã nghỉ hưu trước tuổi theo Nghị định 178 và Nghị định 67 sau đó được bầu làm bí thư chi bộ thì có phải trả lại tiền hay không?

Về vấn đề này, Bộ Nội vụ đã có lời giải đáp. Cụ thể, căn cứ quy định tại Nghị định 178 (được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 67), cán bộ, công chức cấp xã đã nghỉ hưu trước tuổi và sau đó được bầu làm bí thư chi bộ thôn, tổ dân phố thì không phải hoàn trả lại tiền trợ cấp đã nhận. Điều này mang lại sự yên tâm cho những người này trong việc tiếp tục thực hiện nhiệm vụ mà không phải lo lắng về việc hoàn trả chế độ đã được giải quyết.

Bên cạnh đó, Bộ Nội vụ cũng trả lời một số câu hỏi khác liên quan đến việc triển khai Nghị định 178. Về việc tính lương hiện hưởng để làm chế độ theo Nghị định 178 cho cán bộ, công chức làm công tác cơ yếu tại huyện ủy, Bộ Nội vụ cho biết rằng, tại khoản 6 Điều 5 Nghị định số 178 (được sửa đổi, bổ sung tại khoản 3 Điều 1 Nghị định số 67) đã quy định tiền lương tháng hiện hưởng để tính hưởng chính sách, chế độ bao gồm các khoản phụ cấp. Các loại phụ cấp gồm: Phụ cấp chức vụ lãnh đạo; phụ cấp thâm niên vượt khung; phụ cấp thâm niên nghề; phụ cấp công vụ; phụ cấp ưu đãi theo nghề; phụ cấp trách nhiệm theo nghề; phụ cấp đảng đoàn thể chính trị – xã hội; phụ cấp đặc thù đối với lực lượng vũ trang.

Về vấn đề công chức điều động về xã đặc biệt khó khăn sau sáp nhập có được hưởng phụ cấp mới hay không, Bộ Nội vụ cho hay, tại Điều 13 Nghị quyết số 76 của Ủy ban thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính năm 2025 đã quy định: Người dân, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, người hưởng lương trong lực lượng vũ trang trên địa bàn đơn vị hành chính sau sắp xếp tiếp tục hưởng chế độ, chính sách đặc thù áp dụng theo vùng, theo khu vực hoặc theo đơn vị hành chính như trước khi thực hiện sắp xếp cho đến khi có quyết định khác của cấp có thẩm quyền.

Như vậy, những cán bộ, công chức và người lao động trên địa bàn đơn vị hành chính sau sắp xếp sẽ tiếp tục được hưởng các chế độ, chính sách đặc thù hiện tại cho đến khi có quyết định mới từ cấp có thẩm quyền. Điều này giúp đảm bảo sự ổn định và không làm gián đoạn các chế độ, chính sách đã được áp dụng trước đây.

Trong bối cảnh sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, các cán bộ, công chức và người lao động đang quan tâm đến các chính sách, chế độ mà họ sẽ được hưởng. Những giải đáp từ Bộ Nội vụ không chỉ giúp làm rõ các quy định hiện hành mà còn mang lại sự yên tâm cho những người đang thực hiện nhiệm vụ trong bối cảnh sắp xếp đơn vị hành chính.