Quảng Ninh – Một tỉnh thuộc vùng Đông Bắc của Việt Nam, nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ và di sản văn hóa phong phú. Mới đây, quần thể di tích và danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc đã chính thức được Ủy ban Di sản Thế giới (UNESCO) công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới. Đây là Di sản Thế giới thứ hai mà tỉnh Quảng Ninh đồng sở hữu, sau vịnh Hạ Long – quần thể Cát Bà. Việc sở hữu hai Di sản thế giới mang lại lợi ích lớn cho tỉnh trong phát triển kinh tế, xã hội, nhưng cũng đặt ra những thách thức trong bảo tồn và phát huy giá trị di sản.

Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Việt Dũng cho biết, việc tỉnh Quảng Ninh đồng sở hữu hai Di sản thế giới là vịnh Hạ Long-quần thể Cát Bà cùng Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử-Vĩnh Nghiêm-Côn Sơn, Kiếp Bạc là một niềm vinh dự lớn, đồng thời cũng là một cơ hội chiến lược để phát triển kinh tế-xã hội bền vững. Những di sản được UNESCO vinh danh mở ra các cơ hội phát triển về du lịch, dịch vụ, văn hóa, góp phần thu hút dòng khách du lịch chất lượng cao và mở ra khả năng hợp tác quốc tế về đầu tư, nghiên cứu, giáo dục và bảo tồn.

Quảng Ninh xác định phát triển “kinh tế di sản” là một hướng đi chiến lược trong phát triển kinh tế-xã hội bền vững. Tỉnh sẽ triển khai các nhóm giải pháp cụ thể như: Hoàn thiện thể chế quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di sản trên nguyên tắc bảo tồn nguyên trạng, giữ vững tính xác thực, gắn với phát triển hài hòa và có kiểm soát. Quảng Ninh sẽ đầu tư hạ tầng kết nối vùng di sản theo hướng “mềm hóa”, đảm bảo hài hòa cảnh quan, sinh thái, văn hóa và trải nghiệm.

Tuy nhiên, tỉnh Quảng Ninh cũng đối mặt với những thách thức trong việc quản lý Di sản Thế giới, nhất là di sản liên vùng, liên tỉnh. Thách thức lớn nhất nằm ở ba khía cạnh, bao gồm di sản dạng chuỗi, liên vùng-liên tỉnh đòi hỏi một cơ chế điều phối liên ngành, liên địa phương, vượt qua giới hạn hành chính để bảo tồn một cách đồng bộ. Áp lực phát triển kinh tế-du lịch có thể dẫn đến nguy cơ xâm hại hoặc “thương mại hóa” di sản nếu không kiểm soát tốt. Tỉnh Quảng Ninh sẽ tập trung nâng cao nhận thức cộng đồng, nhất là người dân sống trong vùng di sản – yếu tố then chốt.

Để phát huy giá trị di sản và phát triển kinh tế-xã hội bền vững, tỉnh Quảng Ninh sẽ tiếp tục tăng cường hợp tác quốc tế, nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản. Đồng thời, tỉnh sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục về tầm quan trọng của di sản, nâng cao nhận thức của cộng đồng về bảo tồn và phát huy giá trị di sản.

Trước những thách thức và cơ hội đang tới, tỉnh Quảng Ninh cam kết sẽ quản lý và bảo tồn di sản một cách hiệu quả, đảm bảo phát triển kinh tế-xã hội bền vững và giữ gìn được giá trị văn hóa, lịch sử của di sản cho thế hệ tương lai.

UNESCO đã vinh danh Quảng Ninh với hai Di sản Thế giới, đó là vinh dự không chỉ của tỉnh Quảng Ninh mà còn là của cả nước Việt Nam.

Thành phố Huế, một địa phương giàu di sản văn hóa với 8 di sản thế giới và hơn 1.000 di tích lịch sử, đang đẩy mạnh chuyển đổi số trong ngành du lịch. Mục tiêu của thành phố là tạo điều kiện thuận lợi và gia tăng trải nghiệm cho khách du lịch tại mỗi điểm đến, góp phần thu hút lượng khách đến với Huế ngày càng tăng.

Một trong những nỗ lực đáng chú ý của thành phố Huế là triển khai ứng dụng Hộ chiếu du lịch Huế – Hue City Passport. Ứng dụng này cho phép du khách quét mã QR để cài đặt App, đăng ký thông tin cá nhân và tham gia. Với tính tiện lợi, bản đồ định vị GPS và tính tương tác cao, du khách có thể theo dõi quá trình tham quan và trải nghiệm tại các điểm đến theo lộ trình và chủ đề gợi ý.

Sở Du lịch thành phố Huế cùng các đơn vị liên quan cũng triển khai số hóa tài nguyên du lịch như di sản, ẩm thực và các điểm đến du lịch. Hiện tại, hệ thống cơ sở dữ liệu số ngành du lịch Huế đang được cập nhật, bao gồm cơ sở lưu trú, công ty lữ hành và hướng dẫn viên du lịch. Hệ thống thông tin số tích hợp về khách du lịch, khu và điểm du lịch, cơ sở dịch vụ du lịch trên địa bàn cũng đang được hình thành.

Không chỉ vậy, tại các điểm tham quan của Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế, dịch vụ bán vé điện tử và tích hợp hệ thống nhận diện trí tuệ nhân tạo (AI) đã được triển khai. Quần thể Di tích Cố đô Huế cũng đã triển khai 96 Trạm tương tác thông minh – TapQuest tại 96 điểm di tích. Du khách có thể dễ dàng tiếp cận thông tin về từng địa điểm thông qua đa dạng hình thức như hình ảnh, video, mô hình 3D và văn bản.

Đại Nội Huế cũng đã triển khai ứng dụng App di tích Huế, hỗ trợ chỉ đường cho du khách. Đối với du khách nước ngoài, ứng dụng này có thể chuyển đổi sang các ngôn ngữ như Anh, Nhật, Pháp và Trung Quốc.

Các chuyên gia cho rằng, để xây dựng du lịch thông minh một cách bền vững, thành phố Huế cần tiếp tục mở rộng hệ sinh thái số bằng cách tăng cường liên kết liên vùng và hình thành hành lang du lịch thông minh giữa Huế – Đà Nẵng. Việc ứng dụng AI và dữ liệu lớn (Big Data) trong phân tích hành vi du khách cũng là yếu tố quan trọng.

Bên cạnh đó, thành phố Huế đang đẩy mạnh chuyển đổi số để bảo tồn giá trị di sản. Hàng trăm cổ vật quý triều Nguyễn đã được gắn chip NFC và định danh duy nhất bằng công nghệ Nomion của Phygital Labs. Khách tham quan có thể dùng smartphone tương tác với chip NFC và truy cập thông tin lịch sử, nguồn gốc và ý nghĩa văn hóa của cổ vật.

Tuy nhiên, trong quá trình bảo tồn và phát huy giá trị di sản, thành phố Huế cũng đang đối mặt với thách thức như việc tháo dỡ các lô cốt, hầm trú ẩn và vọng gác cũ tại di tích Kinh thành Huế. Việc tháo dỡ 31 công trình quốc phòng, trong đó có 26 công trình là lô cốt, 2 vọng gác, 2 hầm ẩn nấp và 1 trận địa phòng không, đang được tiến hành để trả lại giá trị nguyên trạng yếu tố gốc của di tích Kinh thành Huế.

Quảng Ninh đang tích cực chuẩn bị để tổ chức một loạt các hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch nhằm bảo tồn và phát huy giá trị của di sản thế giới Yên Tử. Phường Yên Tử, thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh sẽ là nơi diễn ra nhiều hoạt động thú vị để chào mừng Đại hội Đảng các cấp và sự kiện di tích, danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc.

Từ nay đến hết năm 2025, phường Yên Tử sẽ phối hợp với các sở, ngành liên quan tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch nhằm bảo tồn, phát huy và lan tỏa giá trị di sản thế giới Yên Tử. Một trong những hoạt động nổi bật nhất là lễ hội ‘Yên Tử – Sắc thu Thiền định’ dự kiến diễn ra vào cuối tháng 9/2025.

Trước đó, từ ngày 15/7 đến đầu tháng 9/2025, phường Yên Tử sẽ tổ chức hoạt động chào mừng Đại hội Đảng các cấp, sự kiện di tích và danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) ghi danh là Di sản văn hóa thế giới. Hoạt động này bao gồm phát động cuộc thi sáng tạo biểu trưng (logo) của phường; công bố điểm du lịch Khe Song – Thác Bạc; ra mắt sản phẩm số hóa du lịch; tham quan thực tế ảo VR360 khu di tích lịch sử đền, chùa Hang Son, hang núi Hổ – hang núi Xếp Bằng gắn với các hoạt động kích cầu du lịch năm 2025; tổ chức Giải chạy Ultra trial Yên Tử ‘Khám phá di sản – Lan tỏa tinh hoa’.

Từ tháng 9-12/2025, các hoạt động trọng tâm trong dịp lễ hội ‘Yên Tử – Sắc thu thiền định’ sẽ diễn ra. Đó là các hoạt động như: Sáng tác nghệ thuật về Yên Tử mùa thu; các cuộc thi ảnh ‘Mùa thu Yên Tử’; thi biểu diễn thơ; nhạc về Yên Tử; trưng bày tác phẩm nghệ thuật về Yên Tử; hội thi làm đèn lồng; rước đèn lồng gắn với Tết Trung thu; chương trình nghệ thuật cổ truyền; dân tộc người Dao Thanh Y; giao lưu lửa trại; rước đèn Trung thu; kết hợp với rước; thả đèn hoa đăng… Đặc biệt, giải chạy ‘Yên Tử Heritage – Chạm vùng di sản’ dự kiến diễn ra từ ngày 15-16/11 nhằm thu hút hàng nghìn vận động viên đến tham gia và trải nghiệm các hoạt động tại Yên Tử.

Bên cạnh đó, phường Yên Tử cũng tổ chức giới thiệu những nét văn hóa đặc trưng của người Dao Thanh Y phường Yên Tử như: Giao lưu văn nghệ; biểu diễn tái hiện lễ cúng đầu năm người Dao Thanh Y; biểu diễn tái hiện một phần lễ cấp sắc người Dao Thanh Y – Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia… Du khách có cơ hội hòa mình vào nhiều chương trình; hoạt động độc đáo dưới chân núi Yên Tử như: Tour trải nghiệm ‘Bình minh trên đỉnh chùa Đồng’; ‘Hành trình theo dấu chân Phật Hoàng Trần Nhân Tông’; chương trình biểu diễn nghệ thuật ‘Diệu âm Yên Tử sơn’; chương trình âm nhạc ‘Tinh hoa văn hóa Việt’; tour du lịch ‘Huyền thoại Làng Nương’… Du khách còn được trải nghiệm các trò chơi dân gian; tham quan chợ quê và ẩm thực chay Yên Tử…

Tính đến cuối tháng 7/2025, tổng số khách du lịch đến Quảng Ninh là hơn 14,6 triệu lượt; tăng 13% so với cùng kỳ năm 2024; trong đó có hơn 2,6 triệu lượt khách quốc tế. Doanh thu từ du lịch ước đạt 36.700 tỷ đồng. Riêng Khu di tích quốc gia đặc biệt Yên Tử đã đón hơn 7.600 lượt khách tham quan; doanh thu đạt gần 300 tỷ đồng. Quảng Ninh đặt mục tiêu đón 20 triệu lượt khách du lịch trong năm 2025; trong đó có 4,5 triệu lượt khách quốc tế.

Lễ hội truyền thống mùa thu Côn Sơn – Kiếp Bạc năm 2025 sẽ chính thức diễn ra từ ngày 1 đến 11 tháng 10, với chương trình nghệ thuật thực cảnh ‘Uy linh Kiếp Bạc – Côn Sơn’ làm điểm nhấn. Sự kiện này không chỉ nhằm tưởng nhớ 725 năm ngày mất của Anh hùng dân tộc Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn và 583 năm ngày mất của Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi, mà còn để công bố Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc được UNESCO công nhận là Di sản thế giới.

Lễ hội bao gồm nhiều hoạt động chính như lễ tưởng niệm, khai hội mùa thu Côn Sơn – Kiếp Bạc năm 2025, công bố Di sản thế giới và Lễ khai ấn Đức Thánh Trần. Dự kiến, sự kiện này sẽ thu hút đông đảo người dân và du khách thập phương, cũng như vinh dự được đón tiếp đại diện UNESCO, các đại sứ quốc tế, lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ ngành Trung ương và địa phương.

Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc trải rộng trên 3 tỉnh, thành phố gồm Quảng Ninh, Hải Phòng và Bắc Ninh, với 12 điểm di tích. Trong đó, 5 điểm di tích tại thành phố Hải Phòng là những di tích lịch sử, danh thắng tiêu biểu, đang bảo lưu những giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học đặc sắc không chỉ của Việt Nam mà còn mang giá trị nổi bật toàn cầu.

Đặc biệt, chương trình nghệ thuật thực cảnh ‘Uy linh Kiếp Bạc – Côn Sơn’ sẽ là một trong những điểm nhấn của lễ hội, với việc ứng dụng công nghệ ánh sáng và thực tế ảo, không gian lễ hội sẽ được mở rộng đến sông Lục Đầu. Sự kiện này hứa hẹn sẽ mang lại một trải nghiệm mới mẻ và thú vị cho người tham dự. Thông qua các hoạt động và chương trình nghệ thuật, lễ hội Côn Sơn – Kiếp Bạc năm 2025 không chỉ là một sự kiện văn hóa, mà còn là dịp để quảng bá và giới thiệu những giá trị lịch sử, văn hóa của Việt Nam đến với bạn bè quốc tế.

Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và sự tham gia của các nghệ sĩ, diễn viên, lễ hội truyền thống mùa thu Côn Sơn – Kiếp Bạc năm 2025 chắc chắn sẽ là một sự kiện đáng nhớ và hấp dẫn, góp phần thúc đẩy sự phát triển của du lịch và quảng bá văn hóa Việt Nam ra thế giới. Mọi thông tin chi tiết về lễ hội có thể được tìm thấy tại https://vietnam.gov.vn/ hoặc fanpage của Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng.