Luật Nhà giáo – một đạo luật quan trọng dự kiến có hiệu lực từ ngày 01/01/2026, đánh dấu một bước ngoặt lớn trong việc nâng cao vị thế và quyền lợi của nhà giáo. Đây là một nỗ lực nhằm cải thiện môi trường làm việc và chế độ đãi ngộ cho đội ngũ giáo viên, những người đã và đang cống hiến cho sự nghiệp giáo dục.

Một trong những điểm mới nổi bật của luật này là việc bỏ chia hạng nhà giáo, thay vào đó, chức danh nhà giáo sẽ được xác định dựa trên yêu cầu của hoạt động nghề nghiệp trong từng cấp học và trình độ đào tạo. Điều này được kỳ vọng sẽ chấm dứt những bất cập và bất công trong việc trả lương cho nhà giáo hiện nay. Việc xếp hạng nhà giáo hiện tại có thể dẫn đến sự so sánh và phân biệt không công bằng giữa các giáo viên, và qua đó, ảnh hưởng đến động lực và hiệu quả làm việc.

Từ ngày 01/01/2026, giáo viên sẽ không còn được chia thành các hạng I, II, III như hiện nay. Thay vào đó, lương của nhà giáo sẽ được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Bộ Giáo dục và Đào tạo dự kiến sẽ tham mưu Chính phủ xếp lại bảng lương của một số chức danh nhà giáo, bao gồm giáo viên mầm non, phổ thông, dự bị đại học, và giáo viên giáo dục nghề nghiệp hạng IV. Mục đích là để bảo đảm tính thống nhất về bảng lương áp dụng với các chức danh nghề nghiệp viên chức nhà giáo và viên chức các ngành, lĩnh vực khác.

Dự thảo Nghị định quy định chính sách tiền lương, phụ cấp, chế độ hỗ trợ, thu hút đối với nhà giáo cũng đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo xây dựng. Theo đó, hệ số lương đặc thù đối với nhà giáo sẽ được áp dụng với mức từ 1,1 đến 1,6 tùy theo cấp học và trình độ đào tạo. Điều này sẽ giúp bảo đảm mức sống của nhà giáo, giúp họ an tâm công tác và cống hiến cho sự nghiệp giáo dục. Với mức lương và phụ cấp hợp lý, nhà giáo có thể tập trung vào việc giảng dạy và cống hiến mà không phải lo lắng về vấn đề tài chính.

Bên cạnh đó, Luật Nhà giáo cũng quy định các chính sách ưu đãi và phụ cấp đặc thù khác cho nhà giáo. Chính sách thu hút và trọng dụng nhà giáo sẽ bao gồm ưu tiên trong tuyển dụng, tiếp nhận, tiền lương, phụ cấp, đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch, bổ nhiệm, điều kiện làm việc, trang thiết bị làm việc, và phúc lợi. Những chính sách này được thiết kế để tạo môi trường làm việc tốt hơn và cơ hội phát triển cho nhà giáo.

Việc xếp lương theo cấp học và trình độ đào tạo sẽ giúp đảm bảo công bằng và hợp lý trong việc trả lương cho nhà giáo. Giáo viên có trình độ đào tạo cao hơn sẽ được hưởng lương cao hơn, và giáo viên có hiệu quả công việc cao hơn sẽ được thưởng cao hơn. Điều này không chỉ khuyến khích sự phát triển chuyên môn mà còn góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.

Tuy nhiên, để đảm bảo tính hiệu quả của các chính sách mới, cần phải đi kèm với trách nhiệm và cấm tuyệt đối dạy thêm tiêu cực, dạy thêm trái phép. Chỉ khi có sự kết hợp giữa nâng cao vị thế và quyền lợi của nhà giáo với trách nhiệm và kỷ luật nghiêm khắc, chúng ta mới có thể trả lại sự tôn nghiêm, uy tín và vị thế của nhà giáo. Việc thực hiện nghiêm ngặt các quy định và đảm bảo môi trường làm việc lành mạnh là chìa khóa để phát huy tối đa tiềm năng của đội ngũ nhà giáo.

Cuối cùng, sự thành công của Luật Nhà giáo và các chính sách đi kèm phụ thuộc vào quá trình thực hiện và giám sát chặt chẽ. Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo, và các cơ quan liên quan cần phối hợp nhịp nhàng để đảm bảo rằng những thay đổi này mang lại lợi ích thực sự cho nhà giáo và toàn bộ hệ thống giáo dục.

Việc công khai các nhóm nhiệm vụ hoặc vị trí làm việc liên quan đến khối tư thục được xem là một bước đi quan trọng trong việc tăng cường tính minh bạch và hiệu quả trong lĩnh vực này. Luật Cán bộ, công chức mới đã có những điều chỉnh quan trọng, mở rộng đối tượng có thể ký hợp đồng để thực hiện nhiệm vụ lãnh đạo, quản lý công. Điều này cho phép các cơ quan quản lý có thể tận dụng nguồn lực từ xã hội, bao gồm cả các chuyên gia và doanh nhân ngoài khu vực nhà nước.

Trong lĩnh vực giáo dục, đặc biệt là giáo dục tư thục, vai trò của các chuyên gia và lãnh đạo cơ sở tư thục trở nên đặc biệt quan trọng. Họ là những người trực tiếp hiểu rõ về thực tiễn vận hành, những khó khăn, tiềm năng và thách thức mà khu vực giáo dục tư thục đang đối mặt. Với kinh nghiệm và kiến thức của mình, họ có khả năng đóng góp trực tiếp vào việc hoạch định các kế hoạch và chính sách phù hợp với thực tế, khả thi và tạo động lực phát triển cho ngành giáo dục.

Nhờ có sự tham gia của các chuyên gia và lãnh đạo cơ sở tư thục, các chính sách và kế hoạch phát triển giáo dục tư thục có thể được xây dựng một cách sát thực tế và hiệu quả hơn. Sự đóng góp của họ không chỉ giúp nâng cao chất lượng giáo dục mà còn giúp tạo ra môi trường giáo dục sáng tạo, linh hoạt và phù hợp với nhu cầu của xã hội.

Đồng thời, việc công khai các nhóm nhiệm vụ hoặc vị trí làm việc có liên quan đến khối tư thục cũng tạo cơ hội cho các chuyên gia và doanh nhân tham gia vào quá trình phát triển giáo dục. Qua đó, họ có thể áp dụng kiến thức và kinh nghiệm của mình vào thực tiễn, đồng thời đóng góp vào sự phát triển của lĩnh vực giáo dục tư thục.

Cuối cùng, để phát huy tối đa vai trò của các chuyên gia và lãnh đạo cơ sở tư thục, cần có những cơ chế và chính sách hỗ trợ phù hợp. Điều này không chỉ bao gồm việc tạo điều kiện thuận lợi cho họ tham gia vào quá trình hoạch định chính sách mà còn bao gồm việc ghi nhận và đánh giá cao đóng góp của họ.