Bắc Cực, một vùng đất từng được xem là xa lạ đối với ngành du lịch thế giới, giờ đây đã trở thành điểm đến hấp dẫn và độc đáo cho nhiều du khách. Sự gia tăng nhu cầu khám phá vùng đất tận cùng của Trái đất đã dẫn đến sự bùng nổ du lịch Bắc Cực trong những năm gần đây, đặc biệt là sau đại dịch COVID-19. Du khách tìm kiếm trải nghiệm biệt lập, gần gũi với thiên nhiên và khám phá những cảnh quan độc đáo.

Theo Hiệp hội Du thuyền Bắc Cực (AECO), lượng khách du lịch đến khu vực này đã tăng gấp ba lần trong vòng một thập kỷ. Mùa hè năm 2024, hơn 30.000 du khách đã đặt chân tới quần đảo Svalbard của Na Uy, một trong những cửa ngõ vào Bắc Cực. Các chuyến du thuyền hạng sang đã kín chỗ từ nhiều tháng trước, với mức giá lên tới 30.000 USD/người cho hành trình 10 ngày.

Trên mạng xã hội, hình ảnh về Bắc Cực với những chú gấu trắng, vệt hoàng hôn đỏ rực trên nền tuyết và cực quang rực rỡ đã thu hút hàng triệu lượt yêu thích. Tuy nhiên, trước đây, Bắc Cực chủ yếu là đích đến của các nhà khoa học, nhà báo hoặc những nhà thám hiểm được đào tạo kỹ lưỡng.

Sự phát triển của công nghệ và hạ tầng du lịch đã làm cho chuyến đi vùng cực trở nên dễ tiếp cận hơn. Các tàu phá băng hiện đại với phòng hạng sang, nhà hàng 5 sao và phòng gym cho phép du khách tận hưởng tiện nghi như khách sạn giữa đại dương băng giá. Một số công ty còn cung cấp dịch vụ trực thăng bay qua Bắc Cực hay lặn xuống dưới lớp băng bằng tàu ngầm cá nhân.

Tuy nhiên, biến đổi khí hậu đang góp phần thúc đẩy sự bùng nổ du lịch Bắc Cực. Nhiệt độ trung bình tại Bắc Cực đã tăng gấp đôi mức trung bình toàn cầu trong 50 năm qua, khiến lớp băng tan sớm và tan nhiều hơn vào mùa hè. Điều này đồng nghĩa với việc các tuyến đường hàng hải vốn bị băng bao phủ giờ đây có thể được khai thác cho du lịch trong thời gian dài hơn mỗi năm.

Nhưng cũng vì thế, Bắc Cực đang đối mặt với những hệ lụy môi trường nghiêm trọng. Các loài động vật như gấu trắng, cáo tuyết và hải cẩu đang mất dần môi trường sống. Tiếng ồn và khí thải từ du thuyền làm ảnh hưởng đến hệ sinh thái biển. Du lịch không kiểm soát có thể đẩy nhanh sự suy giảm đa dạng sinh học tại Bắc Cực trong vòng 20 năm tới.

Dù chi phí cao, du lịch Bắc Cực vẫn hấp dẫn tầng lớp giàu có bởi sự khan hiếm và độc đáo. Tuy nhiên, nhiều du khách bắt đầu đặt câu hỏi về tác động môi trường của chuyến đi. Một số hãng du lịch đã chủ động thực hiện các biện pháp giảm thiểu tác động môi trường, như dùng nhiên liệu ít phát thải, giới hạn số lượng khách và hợp tác với cộng đồng bản địa để phát triển du lịch bền vững.

Để bảo vệ môi trường và đảm bảo sự phát triển bền vững của du lịch Bắc Cực, các chuyên gia kêu gọi các quốc gia Bắc Cực cần nhanh chóng thiết lập khung pháp lý nghiêm ngặt cho du lịch vùng cực. Việc cấp phép hạn chế, kiểm soát tuyến đường, giới hạn số tàu trong khu vực và thu phí môi trường là những biện pháp cấp thiết. Du lịch Bắc Cực không chỉ là một cơn sốt thời thượng, mà còn phản ánh khát khao khám phá của con người trong thời đại biến đổi.

Liên bang Nga đã âm thầm mở rộng cơ sở hạ tầng vũ khí hạt nhân trong những năm gần đây, như được tiết lộ qua các hình ảnh vệ tinh mới. Những phát hiện này cho thấy sự hiện đại hóa cơ sở hạ tầng vũ khí hạt nhân của Nga đang được đẩy mạnh, đồng thời gửi đi thông điệp cứng rắn tới NATO và Mỹ trong bối cảnh cuộc chiến tại Ukraine tiếp diễn. Các chuyên gia phân tích cho rằng việc nâng cấp này diễn ra với hai mục đích chính: nâng cấp định kỳ và thể hiện sức mạnh với các cường quốc hạt nhân khác.

Các hình ảnh vệ tinh đã tiết lộ hoạt động xây dựng quy mô lớn tại năm địa điểm quân sự, trong đó có bốn địa điểm gần châu Âu, bao gồm Belarus, Kaliningrad và vùng duyên hải Bắc Cực của Nga, và một địa điểm gần Thái Bình Dương, gần Alaska. Tại Belarus, gần thị trấn Asipovichy, hoạt động xây dựng tại Căn cứ đạn dược số 1405 đã được phát hiện, với hàng rào ba lớp, các tòa nhà mới, đường dốc dỡ hàng có mái che và một ăng-ten lớn – tất cả đều là dấu hiệu điển hình của một cơ sở lưu trữ hạt nhân.

Một trong những diễn biến đáng chú ý nhất là tại Belarus, nơi các nhà phân tích phát hiện hoạt động xây dựng quy mô lớn tại Căn cứ đạn dược số 1405. Hình ảnh vệ tinh cho thấy có hàng rào ba lớp, các tòa nhà mới, đường dốc dỡ hàng có mái che và một ăng-ten lớn – tất cả đều là dấu hiệu điển hình của một cơ sở lưu trữ hạt nhân. Một đầu mối đường sắt mới đã kết nối căn cứ với mạng lưới đường sắt quốc gia, có khả năng phục vụ việc vận chuyển đầu đạn.

Các chuyên gia cho rằng cơ sở này đã sẵn sàng để lưu trữ vũ khí hạt nhân của Liên bang Nga. Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko tuyên bố các đầu đạn chiến thuật này “mạnh gấp ba lần” quả bom Mỹ thả xuống Hiroshima và Nagasaki. Tuy nhiên, Tổng thư ký Cộng đồng các quốc gia độc lập (CIS) Sergei Lebedev sau đó làm rõ rằng các vũ khí này vẫn sẽ do Liên bang Nga kiểm soát thông qua cơ chế “nút hạt nhân kép”, đòi hỏi sự cho phép từ cả hai bên – trên thực tế, quyền quyết định cuối cùng vẫn nằm trong tay Moskva (Moscow).

Liên bang Nga vẫn là quốc gia sở hữu kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới, với khoảng 4.300 đầu đạn đang hoạt động. Mỹ có khoảng 3.700. Cả hai nước đều đang nâng cấp lực lượng hạt nhân của mình. Ví dụ, Mỹ đang thay thế các tên lửa Minuteman III cũ kỹ bằng một hệ thống mới có tên là Sentinel.

Liên bang Nga chưa đưa ra bình luận nào về các phát hiện từ ảnh vệ tinh, và chính phủ Belarus cũng giữ im lặng. Các chuyên gia cho rằng dù hiện tại các địa điểm trên có thể chưa lưu trữ đầu đạn hạt nhân, nhưng tốc độ và quy mô xây dựng có thể khiến căng thẳng xoay quanh vũ khí hạt nhân ngày càng gia tăng.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga, Maria Zakharova, vừa lên tiếng phản bác đề xuất của một quan chức quân sự Mỹ về việc Washington nên xem xét mua lại quần đảo Commander từ Moscow. Đề xuất này được đưa ra bởi Trung tá Jeffrey Fritz, hiện đang phục vụ tại Bộ Chỉ huy Hỗ trợ An ninh của Lục quân Mỹ ở Estonia.

Trung tá Fritz đề xuất rằng Mỹ nên bỏ ra 15 tỷ USD để mua quần đảo Commander từ Nga, với mục đích chính là để giám sát hoạt động của tàu ngầm Trung Quốc trên đường di chuyển tới Bắc Cực. Quần đảo này có vị trí chiến lược dọc theo một tuyến đường khả dĩ từ căn cứ hải quân Jianggezhuang của Trung Quốc đến Bắc Cực. Theo ông Fritz, việc mua lại này sẽ giúp mở rộng vùng đặc quyền kinh tế của Mỹ thêm khoảng 3,8%.

Tuy nhiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga, Maria Zakharova, đã mô tả đề xuất này là không đáng để bình luận. Bà Zakharova cũng nhấn mạnh rằng việc bán lãnh thổ trên đất mẹ của Nga bị xem là một trong những tội nghiêm trọng nhất, cả về mặt pháp lý lẫn đạo đức.

Bắc Cực đã trở thành điểm nóng địa chính trị trong những năm gần đây khi đây là khu vực giàu tài nguyên chưa khai thác và có tầm quan trọng chiến lược đáng kể. Biến đổi khí hậu đang giúp con người tiếp cận với những khu vực mới tại Bắc Cực, có tiềm năng về hoạt động hàng hải và khai thác tài nguyên. Các nhà khoa học tin rằng Bắc Cực có trữ lượng dầu mỏ, khí đốt và khoáng sản khổng lồ, khiến nơi đây trở thành tâm điểm cho các lợi ích kinh tế từ các cường quốc toàn cầu như Mỹ, Nga, Trung Quốc.

Xem xét bối cảnh căng thẳng trong quan hệ giữa Mỹ và Nga cũng như sự cạnh tranh ảnh hưởng ở khu vực Bắc Cực, đề xuất của Trung tá Fritz có thể được xem là một phần của chiến lược lớn hơn của Mỹ nhằm khẳng định sự hiện diện và ảnh hưởng của mình trong khu vực. Tuy nhiên, với phản ứng từ phía Nga, có thể thấy rằng việc mua lại quần đảo Commander sẽ không dễ dàng thực hiện.

Hiện tại, vẫn chưa rõ phản ứng chính thức từ phía Mỹ về đề xuất của Trung tá Fritz cũng như việc liệu Washington có xem xét nghiêm túc đề xuất này hay không. Tuy nhiên, một điều chắc chắn là Bắc Cực sẽ tiếp tục là một khu vực địa chính trị quan trọng và các cường quốc sẽ tiếp tục cạnh tranh để bảo vệ lợi ích của mình trong khu vực này.

Chuyến du lịch Bắc Cực – một trong những điểm đến lạnh nhất thế giới – đang trở thành một trải nghiệm đắt đỏ và hấp dẫn đối với nhiều du khách. Mới đây, một cặp đôi du khách Việt đã chia sẻ về chuyến đi 8 ngày của họ đến Bắc Cực, với chi phí lên tới 760 triệu đồng.

Du khách sẽ phải bắt đầu hành trình từ Việt Nam, mua vé máy bay đến Phần Lan, sau đó tiếp tục hành trình bằng tàu của đơn vị tổ chức tour. Con tàu ở đây là một du thuyền hạng sang với 8 tầng, tích hợp phòng nghỉ lưu trú và đầy đủ các tiện nghi để phục vụ du khách. Theo Tuấn Dương, một trong hai du khách Việt, chuyến đi của họ kéo dài 8 ngày và tốn khá nhiều thời gian và công sức di chuyển. Chi phí mua tour đã bao gồm trải nghiệm đa số các dịch vụ trên tàu, nên hầu như không phải bỏ thêm chi phí gì.

Du lịch Bắc Cực – Vì sao đắt đỏ đến vậy? Bắc Cực là vùng đất băng giá kỳ vĩ, nơi có cực quang rực rỡ, gấu trắng hoang dã và những chuyến du thuyền phá băng ngoạn mục. Tuy nhiên, mức giá của các hành trình này luôn ở ngưỡng cao, khiến nhiều người phải đắn đo.

Có nhiều lý do khiến du lịch Bắc Cực trở thành một trong những trải nghiệm đắt đỏ bậc nhất thế giới. Thứ nhất, chi phí hậu cần ở Bắc Cực rất cao do thiếu hạ tầng. Không có đường bộ kết nối, mọi vật tư, thực phẩm, nhiên liệu đều phải vận chuyển bằng máy bay hoặc tàu chuyên dụng.

Thứ hai, phương tiện di chuyển tới Bắc Cực cũng rất đặc biệt. Các du thuyền expedition phải là loại tàu phá băng, sử dụng nhiên liệu chuyên biệt với đội ngũ thủy thủ được đào tạo chuyên sâu.

Thứ ba, các chuyến đi thường giới hạn số lượng người để đảm bảo an toàn và bảo vệ môi trường. Một số tàu chỉ chở từ 75 – 100 khách, đồng nghĩa với việc dịch vụ trở nên cá nhân hóa hơn nhưng giá thành cũng cao hơn.

Cuối cùng, chính tính bền vững và trách nhiệm môi trường cũng là yếu tố khiến chi phí bị đẩy lên. Các hãng như Hurtigruten đã đầu tư hàng trăm triệu euro vào công nghệ giảm phát thải, tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn môi trường nhằm bảo vệ hệ sinh thái Bắc Cực vốn rất mong manh.

Với tất cả những yếu tố trên, du lịch Bắc Cực không chỉ là hành trình khám phá thiên nhiên, mà còn là trải nghiệm xa xỉ đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng cả về tài chính lẫn nhận thức về môi trường.

Những trải nghiệm có 1-0-2 ở Bắc Cực. Du lịch Bắc Cực không chỉ là hành trình chạm đến nơi tận cùng thế giới, mà còn mở ra những trải nghiệm hiếm có, khó lặp lại ở bất kỳ đâu. Một trong số đó là săn cực quang cùng người bản địa Inuit – nơi du khách vừa được ngắm dải ánh sáng kỳ ảo, vừa nghe kể truyền thuyết từ những cư dân sinh sống giữa băng tuyết suốt nhiều thế hệ.

Với những ai ưa khám phá, hoạt động ngồi Zodiac tiến sát băng trôi, tiếp cận gấu Bắc Cực hoặc hải cẩu là lựa chọn khó quên. Một đêm nghỉ tại cộng đồng Inuit cũng là trải nghiệm đáng giá. Tại đây, du khách được thưởng thức đặc sản địa phương như cá char, thịt bò rừng muskox, đồng thời tìm hiểu nghệ thuật truyền thống của người bản địa.

Tiếp cận gấu trắng, trải nghiệm chó kéo xe hay nhìn những tảng băng trôi ở cực ly siêu gần là những thứ 1-0-2 chỉ có khi du lịch Bắc Cực. Du khách có thể tìm hiểu thêm về các chuyến tour du lịch Bắc Cực và lên kế hoạch cho chuyến đi của mình.