Tình trạng “bắt cóc online” nhắm vào học sinh, sinh viên đang ngày càng gia tăng và gây ra nhiều lo ngại trong dư luận. Những kẻ xấu đang lợi dụng sự phát triển của công nghệ để thực hiện các hành vi lừa đảo tinh vi, khiến nạn nhân tự cách ly và thực hiện các hành động theo yêu cầu của chúng mà không cần tiếp cận trực tiếp.

Thực tế gần đây cho thấy, thanh thiếu niên đang trở thành mục tiêu dễ dàng của tội phạm mạng. Các chuyên gia cho rằng, đây là hệ quả của việc thế giới ảo dần lấn át thế giới thực. Tiến sĩ Đặng Vũ Cảnh Linh, phó viện trưởng Viện Đào tạo, Bồi dưỡng cán bộ và Nghiên cứu khoa học, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cho rằng: “Thế giới ảo đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của thanh thiếu niên. Tuy nhiên, nếu không có kỹ năng sống và kiến thức cần thiết, các em sẽ dễ dàng trở thành nạn nhân của tội phạm mạng.”

Thủ đoạn của tội phạm mạng là khai thác sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) kết hợp với kịch bản được dàn dựng công phu. Chúng nhắm vào những nhóm dễ tổn thương như người cao tuổi, phụ nữ và đặc biệt là trẻ em. Các đối tượng thường tiếp cận trẻ vị thành niên một cách có hệ thống, đánh vào những “lỗ hổng” trong nhận thức, sự thiếu kinh nghiệm sống, hiểu biết hạn chế về pháp luật và tâm lý chưa ổn định.

Để bảo vệ thế hệ trẻ, vai trò của gia đình được đặt lên hàng đầu. Cha mẹ cần dành thời gian trò chuyện, lắng nghe và thấu hiểu suy nghĩ của con để định hướng, chia sẻ và trang bị kỹ năng và kiến thức sống cần thiết. Việc giáo dục pháp luật và kỹ năng sống cho thanh thiếu niên cần được đẩy mạnh từ cả gia đình và nhà trường.

Cần tạo ra nhiều sân chơi, hoạt động xã hội lành mạnh, môi trường giao tiếp thực tế giúp các em hình thành nhân cách, phát triển toàn diện và biết cách bảo vệ bản thân trong thế giới số đầy biến động. Về mặt pháp luật, cần tăng cường chế tài xử phạt mạnh mẽ hơn để đủ sức răn đe, đầu tư xây dựng hạ tầng công nghệ thông tin hiện đại, kiểm soát hiệu quả các luồng thông tin trên mạng. Thông tin thêm về các biện pháp bảo vệ trẻ em trên mạng có thể được tìm thấy tại các nguồn tin cậy.

Mỗi người cần tự bảo vệ mình trước tội phạm mạng bằng cách giữ sự tỉnh táo khi giao tiếp trên môi trường mạng, đặc biệt với người lạ. Cần thường xuyên cập nhật thông tin thời sự, chính trị, pháp luật để nâng cao nhận thức, tránh trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo.

Một chiến dịch lừa đảo phishing tinh vi đang nhắm đến những người đang tìm việc thông qua email tuyển dụng giả mạo, sử dụng danh tiếng của các thương hiệu toàn cầu như Red Bull để tạo sự tin tưởng và lừa bịp người nhận. Khác với các hình thức lừa đảo trước đây thường lộ liễu và có lỗi chính tả, những email trong chiến dịch này được trình bày một cách chuyên nghiệp và xuất phát từ những địa chỉ email có vẻ đáng tin cậy.

Cụ thể, email trong chiến dịch này được gửi từ domain post.xero.com, một địa chỉ thuộc hệ thống hợp pháp và đã vượt qua các cơ chế xác minh như SPF, DKIM và DMARC. Nhờ đó, email không bị hệ thống lọc đánh dấu là đáng ngờ và dễ dàng xuất hiện trong hộp thư chính của người dùng.

Email giới thiệu một vị trí ‘Social Media Manager’ làm việc từ xa với mô tả rõ ràng, lời lẽ lịch sự và ngữ cảnh hợp lý, đặc biệt phù hợp với xu hướng tuyển dụng hiện tại sau đại dịch Covid-19. Chính sự quen thuộc này khiến nội dung email dễ dàng vượt qua sự cảnh giác ban đầu của người đọc.

Tuy nhiên, khi người dùng nhấp vào liên kết trong thư, họ sẽ được đưa qua một trang reCAPTCHA và sau đó chuyển tiếp đến một giao diện mô phỏng Glassdoor. Trang web này được thiết kế gần như không khác gì trang web chính thức, từ màu sắc đến bố cục, khiến người dùng rất khó phát hiện ra dấu hiệu bất thường. Sau khi nhấn nút ‘Apply’, người dùng sẽ được chuyển đến một trang đăng nhập Facebook. Tại đây, nếu người dùng điền thông tin đăng nhập, dữ liệu sẽ không được gửi đến Facebook mà bị chuyển thẳng về máy chủ của kẻ tấn công mà người dùng không hề hay biết.

Phía sau các trang giả mạo là một hạ tầng tấn công được triển khai bài bản. Tên miền độc hại được đăng ký gần đây và máy chủ đặt tại AS-63023, một mạng IP từng liên quan đến nhiều chiến dịch tấn công ngắn hạn. Chứng chỉ HTTPS hợp lệ được cấp qua Let’s Encrypt, loại bỏ hoàn toàn cảnh báo bảo mật thường thấy. Dấu vết TLS fingerprint cho thấy sự trùng khớp với các trang giả mạo khác từng nhắm vào người dùng Meta và MrBeast, cho thấy đây là một bộ kit lừa đảo có sẵn thuộc mô hình phishing-as-a-service.

Để tránh trở thành nạn nhân của các chiến dịch lừa đảo dạng này, người dùng cần lưu ý một số điểm quan trọng:

– Không đăng nhập vào tài khoản cá nhân như Facebook hoặc Google thông qua bất kỳ đường dẫn nào trong email tuyển dụng, trừ khi đã xác minh rõ ràng nguồn gửi.

– Kiểm tra kỹ địa chỉ email người gửi, đặc biệt phần tên miền, và so sánh với thông tin chính thức của công ty.

– Quan sát tên miền của trang web trước khi nhập thông tin. Những tên miền dài bất thường, chứa cụm từ lạ hoặc lệch so với tên thương hiệu là dấu hiệu cần cảnh giác.

– Không vội tin vào lời mời việc làm có nội dung quá hấp dẫn, nhất là khi trùng hợp với thời điểm nhạy cảm như vừa gửi CV hoặc đang thất nghiệp.

– Tìm kiếm thông tin tuyển dụng thông qua website chính thức của công ty thay vì nhấp vào đường link trong email.

– Nếu cảm thấy nghi ngờ, nên dừng lại và hỏi ý kiến từ nguồn đáng tin cậy như đồng nghiệp, quản trị viên CNTT hoặc diễn đàn chuyên môn.

Các chiến dịch phishing hiện nay không còn được phát tán ồ ạt một cách ngẫu nhiên như trước mà đang dần chuyển sang hình thức nhắm mục tiêu cụ thể, được thiết kế tinh vi và khó phát hiện hơn nhiều. Một lời mời làm việc, nếu không được kiểm chứng kỹ, có thể trở thành cánh cửa mở cho hành vi đánh cắp danh tính và truy cập trái phép vào hệ thống cá nhân hoặc doanh nghiệp.

Khi niềm tin vào thương hiệu bị lợi dụng, việc nhìn thấy một logo quen thuộc trong email không còn đồng nghĩa với sự an toàn. Sự thận trọng vẫn là lớp bảo vệ đầu tiên và hiệu quả nhất trước các hình thức lừa đảo ngày càng tinh vi.

Trường Đại học Quy Nhơn vừa công bố đề án tuyển sinh năm 2025 cùng các chính sách ưu đãi dành cho sinh viên theo học các ngành công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, an toàn và an ninh mạng. Các chính sách này bao gồm hỗ trợ học phí, học bổng, cơ hội thực tập và phát triển nghề nghiệp tại địa phương, trong nước và quốc tế.

Đề án phát triển nguồn nhân lực công nghệ cao tỉnh Bình Định (nay là tỉnh Gia Lai) giai đoạn 2025-2030 đặt mục tiêu đào tạo ít nhất 7.500 kỹ sư, cử nhân và chuyên gia trình độ cao. Mục tiêu này nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển công nghiệp công nghệ cao tại Việt Nam. Trường Đại học Quy Nhơn được giao vai trò chủ lực trong việc thực hiện đề án này, với hệ thống phòng thí nghiệm công nghệ bán dẫn dùng chung được đầu tư lên đến 120 tỷ đồng. Đây là một trong những phòng thí nghiệm hiện đại nhất khu vực miền Trung – Tây Nguyên, phục vụ công tác đào tạo và nghiên cứu chuyên sâu.

4 ngành về công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, an toàn và an ninh mạng sẽ được đào tạo tại Trường Đại học Quy Nhơn (QNU) theo đề án. Các ngành bao gồm: Kỹ thuật điện tử – viễn thông (Chuyên ngành Thiết kế vi mạch); Vật lý kỹ thuật (Chuyên ngành Công nghệ gia công, đóng gói và kiểm thử vi mạch); Trí tuệ nhân tạo; Công nghệ thông tin (Chuyên ngành An toàn – an ninh mạng).

Sinh viên theo học các ngành học này sẽ được hưởng các chính sách ưu đãi và cơ hội việc làm hấp dẫn. Cụ thể, sinh viên sẽ được hỗ trợ tài chính, học phí và chính sách học bổng. Họ cũng có cơ hội thực tập và phát triển nghề nghiệp tại địa phương, trong nước và quốc tế. Sinh viên có thể vay vốn tín dụng từ Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh để đóng học phí và được tỉnh Gia Lai hỗ trợ 100% lãi suất trong suốt thời gian học.

Đặc biệt, nếu cam kết làm việc tại tỉnh tối thiểu 3 năm sau khi tốt nghiệp, sinh viên sẽ được tỉnh chi trả toàn bộ học phí. Ngoài ra, những sinh viên có kết quả học tập xếp loại Khá trở lên sẽ được nhận học bổng khuyến khích học tập của QNU trị giá bằng hoặc cao hơn mức học phí đã đóng. Bên cạnh đó, sinh viên còn có cơ hội được xét chọn nhận học bổng tài trợ từ các doanh nghiệp đối tác của nhà trường, cũng như học bổng Vallet trị giá hơn 30 triệu đồng mỗi năm nếu đáp ứng đủ tiêu chuẩn.

Theo lãnh đạo nhà trường, sinh viên không chỉ được hỗ trợ tài chính mà còn được ưu tiên chỗ ở tại ký túc xá và được thực hành, nghiên cứu với hệ thống thiết bị hiện đại tại phòng thí nghiệm công nghệ cao trị giá 120 tỷ đồng. Nhà trường có đội ngũ giảng viên và nghiên cứu viên trình độ cao, cùng các nhóm nghiên cứu mạnh, tạo điều kiện thuận lợi cho sinh viên phát triển chuyên môn.

Sinh viên còn được thực tập tại các công ty công nghệ hàng đầu như FPT Software, TMA Solutions, FUJINET…, có cơ hội làm cộng tác viên được trả lương, và được ưu tiên tuyển dụng theo chính sách của tỉnh với mức thu nhập hấp dẫn. Những chính sách này không chỉ tạo điều kiện học tập thuận lợi mà còn mở ra triển vọng nghề nghiệp rộng mở cho sinh viên sau khi ra trường.

Tỉnh Gia Lai (mới) đang từng bước khẳng định vai trò tiên phong trong lĩnh vực công nghệ cao khi chính thức triển khai Đề án phát triển nguồn nhân lực trong các lĩnh vực công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, an toàn và an ninh mạng. Đây là một trong những chiến lược trọng điểm của tỉnh nhằm đón đầu xu hướng chuyển đổi số và phát triển công nghiệp công nghệ cao trên cả nước.

Với vai trò chủ lực trong đề án, Trường Đại học Quy Nhơn đang từng bước khẳng định vị thế là trung tâm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao khu vực miền Trung – Tây Nguyên. Việc triển khai đề án không chỉ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đại học mà còn đáp ứng nhu cầu phát triển của nền kinh tế số và hội nhập quốc tế.

Hiệp hội An ninh mạng quốc gia (NCA) vừa phát hành Cẩm nang An ninh mạng tháng 7/2025, một tài liệu hướng dẫn quý giá giúp học sinh tự bảo vệ mình trên môi trường mạng. Điều đáng chú ý là cẩm nang này được thực hiện bởi một nhóm 4 học sinh lớp 6 với sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo (AI).

Trước đó, các số của cẩm nang an ninh mạng đã thu hút hơn 130.000 lượt tham gia của người dùng trên cả nước. Cẩm nang tháng 7/2025 là một ấn phẩm đặc biệt, được chính các bạn học sinh lớp 6 thực hiện dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia đến từ Hiệp hội An ninh mạng quốc gia.

Nhóm học sinh đã tiến hành nghiên cứu và lựa chọn 5 tình huống phổ biến mà học sinh thường gặp phải khi sử dụng mạng, bao gồm: chia sẻ thông tin cá nhân trên mạng xã hội, nhận được hướng dẫn truy cập link để ‘hack game, nhận quà’, nhận được video từ tài khoản không rõ danh tính, nhận được cuộc gọi thông báo trúng thưởng và yêu cầu cung cấp thông tin, cũng như bị chê bai, nói xấu trên mạng xã hội.

Qua các tình huống này, các chuyên gia của Hiệp hội An ninh mạng quốc gia đã phân tích và hướng dẫn các em tìm ra hướng giải quyết tốt nhất để tự bảo vệ mình. Toàn bộ nội dung, hình ảnh, âm thanh và chỉnh sửa của Cẩm nang An ninh mạng tháng 7 đều được thực hiện bởi các em học sinh, với sự hỗ trợ của AI.

Nhóm học sinh cho biết đã mất khoảng 2 tuần để lên ý tưởng cho cẩm nang và chỉnh sửa lại theo góp ý của chuyên gia Hiệp hội An ninh mạng quốc gia. Cẩm nang không chỉ truyền tải kỹ năng an ninh mạng an toàn cho học sinh trên môi trường mạng, mà còn là dịp để cha mẹ, thầy cô hiểu hơn về các tình huống mà các em có thể gặp phải.

Mục tiêu của Chương trình ‘Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng giai đoạn 2021-2025’ là trang bị kiến thức, kỹ năng số cho trẻ em theo từng độ tuổi để biết tự bảo vệ mình và biết cách tương tác an toàn trên môi trường mạng. Cẩm nang An ninh mạng tháng 7/2025 là một trong những nỗ lực để đạt được mục tiêu này.

Sử dụng Wi-Fi miễn phí tại các địa điểm công cộng như quán cà phê, sân bay hay khách sạn đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của nhiều người. Tuy nhiên, bên cạnh sự tiện lợi, việc sử dụng Wi-Fi công cộng cũng tiềm ẩn những rủi ro về bảo mật. Mặc dù không nguy hiểm như nhiều người tưởng tượng, nhưng vẫn có những lỗ hổng bảo mật mà người dùng cần phải ý thức để bảo vệ thông tin cá nhân của mình.

Thực tế là phần lớn các trang web và ứng dụng hiện nay đã được mã hóa bằng giao thức HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure), giúp bảo vệ thông tin đăng nhập, tin nhắn và dữ liệu mua sắm trực tuyến của người dùng. Việc mã hóa này tạo ra một kênh truyền thông an toàn giữa thiết bị của người dùng và máy chủ của trang web, ngăn chặn việc dữ liệu bị đánh cắp hoặc chỉnh sửa.

Tuy nhiên, vẫn có những kẽ hở trong việc sử dụng Wi-Fi công cộng mà người dùng cần phải biết. Yêu cầu DNS (Domain Name System) – dữ liệu về những trang web mà người dùng truy cập – vẫn có thể bị lộ. Điều này có nghĩa là mặc dù dữ liệu của người dùng được mã hóa, nhưng thông tin về các trang web mà họ truy cập vẫn có thể bị lộ cho các bên thứ ba.

Một số website nhỏ hoặc cũ không sử dụng mã hóa tốt, tạo ra khoảng trống cho tin tặc khai thác. Những trang web này có thể không có đủ kinh phí hoặc kiến thức để triển khai giao thức HTTPS, khiến cho thông tin của người dùng dễ bị tổn thương.

Rủi ro thật sự đến từ việc người dùng kết nối nhầm mạng Wi-Fi giả mạo. Hacker có thể tạo ra một mạng Wi-Fi giả có tên gần giống mạng chính thức để đánh lừa người dùng. Một khi kết nối, hacker có quyền kiểm soát mọi dữ liệu đi qua mạng đó, từ việc chèn trang đăng nhập giả để đánh cắp mật khẩu đến chiếm quyền các phiên đăng nhập đang mở.

Để sử dụng Wi-Fi công cộng an toàn hơn, người dùng cần xác minh mạng Wi-Fi trước khi kết nối bằng cách hỏi nhân viên quán cà phê hoặc khách sạn về tên chính xác của mạng. Điều này sẽ giúp người dùng tránh kết nối với mạng Wi-Fi giả mạo.

Ngoài ra, người dùng nên tắt tính năng tự động kết nối và chia sẻ file trên thiết bị. Điều này sẽ giúp ngăn chặn việc thiết bị tự động kết nối với mạng Wi-Fi không an toàn và giảm thiểu rủi ro về việc dữ liệu bị lộ.

Sử dụng VPN (mạng riêng ảo) là một cách hiệu quả để bảo vệ thông tin của người dùng khi sử dụng Wi-Fi công cộng. VPN tạo ra một đường hầm mã hóa giữa thiết bị của người dùng và trang web truy cập, giúp bảo vệ dữ liệu của người dùng khỏi bị đánh cắp.

Khi sử dụng Wi-Fi công cộng, người dùng chỉ nên đăng nhập và nhập thông tin nhạy cảm trên các trang web có biểu tượng ổ khóa (HTTPS). Điều này sẽ giúp đảm bảo rằng thông tin của người dùng được mã hóa và bảo vệ.

Cuối cùng, người dùng cần cập nhật thiết bị thường xuyên để vá lỗ hổng bảo mật. Điều này sẽ giúp ngăn chặn việc thiết bị bị tấn công bởi các hacker và giảm thiểu rủi ro về việc dữ liệu bị lộ.

Người dùng cũng nên tránh sử dụng Wi-Fi công cộng để giao dịch ngân hàng hoặc làm việc với dữ liệu quan trọng nếu không thật sự cần thiết. Thay vào đó, người dùng nên sử dụng mạng Wi-Fi riêng hoặc mạng di động để đảm bảo an toàn cho thông tin của mình.

Thời gian gần đây, một loạt vụ việc liên quan đến hành vi bắt cóc ‘online’ và lừa đảo qua mạng nhắm vào trẻ vị thành niên đã gây ra sự hoang mang trong dư luận xã hội. Các chuyên gia giáo dục và tâm lý học đã lên tiếng về việc cần tăng cường vai trò phối hợp giữa gia đình và nhà trường để trang bị kiến thức và kỹ năng tự bảo vệ cho học sinh.

Theo Tiến sĩ Vũ Thu Hương, chuyên gia giáo dục và nguyên giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, trẻ vị thành niên thường có tâm lý ham khám phá, tò mò với những điều mới mẻ, thích thử thách và khát khao được công nhận. Điều này khiến các em dễ bị cuốn vào những lời dẫn dụ đầy tính kích thích từ kẻ xấu, tạo cơ hội cho những hành vi lừa đảo và bắt cóc diễn ra.

Thạc sĩ Tâm lý học lâm sàng Nguyễn Văn Duẩn, chuyên gia tại Phòng Tâm lý học đường của Trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Lê Quý Đôn, cho rằng trẻ em hiện nay thiếu kỹ năng nhận diện và ứng phó với lừa đảo, đặc biệt là trong môi trường phi vật lý như không gian mạng. Điều này khiến nguy cơ bị tấn công ngày càng gia tăng.

Thầy Nguyễn Đức Phú, giáo viên kỹ năng sống của Trường Phổ thông liên cấp Phenikaa, chỉ ra rằng khi cha mẹ quá bận rộn, ít trò chuyện hoặc thường xuyên áp đặt con cái, các em sẽ cảm thấy cô đơn. Thế giới ảo trở thành nơi để các em tìm kiếm sự chia sẻ và thấu hiểu. Kẻ xấu chỉ cần lợi dụng kẽ hở này, đóng vai một người bạn thấu hiểu và kiên nhẫn lắng nghe, là có thể dần dần thao túng tâm lý và chiếm được lòng tin của các em.

Để bảo vệ trẻ em, các chuyên gia khuyến nghị nhà trường và phụ huynh cần chủ động trang bị cho học sinh kỹ năng tự vệ thiết yếu trong thời đại số. Điều này có thể được thực hiện thông qua việc tích hợp các buổi học về an toàn không gian mạng và kỹ năng nhận diện lừa đảo vào chương trình học cũng như các hoạt động ngoại khóa.

Đồng thời, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa gia đình và nhà trường trong việc giáo dục an toàn trên không gian mạng cho học sinh. Việc này có thể được thực hiện thông qua các hoạt động giáo dục toàn diện, nhất là trong việc trang bị kỹ năng phòng tránh và ứng phó với các tình huống rủi ro trực tuyến.

Tóm lại, không có giải pháp đơn lẻ nào là hoàn hảo. Chúng ta chỉ có thể bảo vệ con trẻ khi cả gia đình và nhà trường cùng chung tay hành động một cách quyết liệt và thấu hiểu. Sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường là chìa khóa để giúp trẻ em phát triển an toàn và khỏe mạnh trong thời đại số.

VNExpress ghi nhận, nhiều vụ việc lừa đảo và bắt cóc online đã được cảnh báo trong thời gian gần đây. Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do trẻ em và thanh thiếu niên đang dành nhiều thời gian trên mạng Internet mà không có sự giám sát và hướng dẫn từ gia đình và nhà trường. Sự cảnh giác và phối hợp giữa gia đình và nhà trường là yếu tố quan trọng để ngăn chặn những tình huống như vậy.

Trong thời đại kỹ thuật số hiện nay, vấn đề bảo mật thông tin cá nhân trên mạng xã hội đang trở thành mối quan tâm hàng đầu của nhiều người dùng. Việc chia sẻ thông tin cá nhân như ảnh, địa điểm du lịch và thông tin công việc trên mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, đi cùng với đó là nguy cơ bị xâm nhập tài khoản, điều mà ai cũng muốn tránh. Các chuyên gia an ninh mạng cho biết, việc bị hack tài khoản Facebook thường không xảy ra một cách bất ngờ mà thường có những dấu hiệu cảnh báo trước đó.

Người dùng cần lưu ý một số dấu hiệu đầu tiên như việc nhận được email khôi phục mật khẩu từ Facebook mà bản thân không yêu cầu. Đây là một dấu hiệu đáng ngờ cho thấy có thể ai đó đang cố gắng truy cập vào tài khoản của bạn. Ngoài ra, người dùng cũng có thể nhận cảnh báo về các lần đăng nhập không xác định vào tài khoản của mình. Nếu xuất hiện những dấu hiệu này, người dùng cần phải thực hiện các biện pháp bảo vệ ngay lập tức để tránh những rủi ro không đáng có.

Để bảo vệ tài khoản Facebook của mình, người dùng nên thực hiện các bước sau: thay đổi mật khẩu ngay lập tức nếu nhận được email đặt lại mật khẩu mà mình không yêu cầu. Điều này sẽ giúp ngăn chặn kẻ xấu truy cập vào tài khoản của bạn. Bên cạnh đó, việc bật cảnh báo đăng nhập cũng giúp người dùng nhận được thông báo khi có ai đó cố gắng đăng nhập vào tài khoản của mình. Điều này cho phép người dùng có thể hành động kịp thời nếu phát hiện ra có sự truy cập trái phép.

Ngoài ra, thay đổi mật khẩu định kỳ và nếu nghi ngờ mật khẩu của mình đã bị lộ cũng là một biện pháp hiệu quả. Mật khẩu nên được thay đổi thường xuyên để giảm thiểu nguy cơ bị hack. Người dùng cũng nên sử dụng các công cụ hỗ trợ như bật xác thực hai yếu tố để tăng cường bảo mật cho tài khoản. Điều này yêu cầu người dùng phải cung cấp cả thông tin xác thực thứ hai, như mã được gửi qua SMS hoặc ứng dụng xác thực, ngoài mật khẩu thông thường. Đây là một lớp bảo vệ bổ sung giúp ngăn chặn việc truy cập trái phép.

Bằng cách thực hiện những biện pháp này, người dùng có thể bảo vệ tài khoản Facebook của mình khỏi những nguy cơ bị hack. Hãy luôn cảnh giác và chủ động trong việc bảo mật thông tin cá nhân của mình trên mạng xã hội. Đồng thời, người dùng cũng nên tìm hiểu và cập nhật thường xuyên các kỹ thuật bảo mật mới nhất để đảm bảo sự an toàn cho thông tin cá nhân của mình. Xem thêm thông tin về cách bảo vệ tài khoản của bạn trên Facebook và các biện pháp bảo mật được cung cấp bởi Facebook.

Đội hình sinh viên tình nguyện Mùa hè xanh của Học viện Tài chính đã triển khai một loạt các hoạt động thiết thực tại xã Cao Minh, tỉnh Tuyên Quang. Các hoạt động này không chỉ gắn với chủ trương ‘Chuyển đổi số vì cộng đồng’ mà còn tích cực hưởng ứng phong trào ‘Bình dân học vụ số’. Mục tiêu chính của đội hình sinh viên tình nguyện là lan tỏa những giá trị nhân văn và hành động thiết thực tới từng hộ dân, từng lớp học, và từng tuyến đường tại vùng cao.

Đội hình sinh viên tình nguyện đã bám sát định hướng ‘Chuyển đổi số toàn dân – không để ai bị bỏ lại phía sau’ để triển khai hiệu quả phong trào ‘Bình dân học vụ số’ tại cả hai xã Cao Minh và Nặm Nhì. Các thành viên trong tổ thực chiến ‘phủ số’ cho dân bản đã nỗ lực tới tận các khu chợ, sinh hoạt cộng đồng, và từng nhà để hướng dẫn người dân cài đặt và sử dụng VNeID. Đặc biệt, họ tập trung hỗ trợ người cao tuổi và người dân tộc thiểu số chưa có điều kiện tiếp cận công nghệ, giúp họ nắm bắt được các công cụ số hiện đại.

Bên cạnh hoạt động ‘phủ số’, các bạn sinh viên tình nguyện còn tổ chức các buổi truyền thông về an toàn và an ninh mạng. Qua đó, người dân được nâng cao cảnh giác trước các hành vi lừa đảo qua mạng, giả mạo thông tin, và đánh cắp dữ liệu cá nhân. Đồng thời, đội hình sinh viên tình nguyện cũng hỗ trợ cán bộ xã và huyện trong việc chuẩn hóa dữ liệu và tiếp cận các phần mềm quản lý cơ sở dữ liệu số. Điều này không chỉ giúp thúc đẩy việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động quản lý mà còn phục vụ người dân tốt hơn.

Ngoài ra, đội hình sinh viên tình nguyện Mùa hè xanh của trường còn tích cực tham gia hỗ trợ cao điểm vận hành chính quyền địa phương hai cấp trên địa bàn. Các bạn được phân công tham gia nhập liệu, rà soát, và cập nhật thông tin hộ dân trên hệ thống quản lý dữ liệu số. Họ cũng hỗ trợ xử lý các thủ tục hành chính công trực tuyến và thậm chí cùng cán bộ ‘đi từng ngõ, gõ từng nhà’ để hướng dẫn người dân thực hiện các thao tác hành chính qua mạng.

Theo Bí thư Đoàn Học viện Tài chính Tạ Đình Hòa, sinh viên của trường cũng tổ chức lớp học Hoa phượng đỏ với chủ đề ‘Quản lý tài chính cá nhân’ dành cho học sinh cấp 1. Trong lớp học này, các tình nguyện viên đã sáng tạo nội dung học qua các trò chơi và tình huống mô phỏng dễ hiểu. Điều này giúp các em bước đầu làm quen với việc lập kế hoạch chi tiêu, tiết kiệm, và phân biệt nhu cầu – mong muốn.

Cuối cùng, đội hình sinh viên tình nguyện đã trao tặng 2 tủ sách với hàng trăm đầu sách kỹ năng sống, truyện tranh, và sách tham khảo học tập tới trường THCS Cổ Linh trên địa bàn. Họ cũng trao tặng 20 phần quà đến tận tay các hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn, thể hiện tinh thần nhân đạo và trách nhiệm xã hội.

Trào lưu sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ deepfake để tạo ra các hình ảnh giả mạo trên mạng xã hội đang ngày càng trở nên phổ biến và biến tướng. Bên cạnh những tiến bộ không thể phủ nhận, AI và công nghệ deepfake đang giúp người dùng mạng xã hội tự tạo những bức ảnh trong vài giây, hình ảnh khó phân biệt thật – giả. Điều này đã làm trầm trọng vấn nạn lan truyền thông tin sai sự thật, ghép ảnh gây tổn thương, xúc phạm danh dự người không liên quan.

Mới đây, trên mạng xã hội xuất hiện loạt hình ảnh người dùng đang bị cảnh sát giao thông lập biên bản, nhưng họ lại tạo dáng và thể hiện thần thái như thể đang khoe tài sản đắt tiền. Những hình ảnh này được tạo ra bởi AI và đã khiến nhiều người nhầm lẫn. Các chuyên gia cho rằng, ảnh tạo ra từ AI đang làm tăng vấn nạn tạo ra tin giả, làm xói mòn nền tảng của sự thật, khiến việc xác định tin tức, hình ảnh thật – giả ngày càng khó.

Điều này đã dẫn đến sự mất lòng tin vào các phương tiện truyền thông và nguồn tin đáng tin cậy. Nhiều quốc gia đã tích cực xây dựng quy định pháp luật và biện pháp kỹ thuật kiểm soát, đối phó kẻ xấu. Một số bang của Mỹ có luật cấm tạo, phát tán deepfake với mục đích quấy rối, đe dọa hoặc lừa đảo. Hàn Quốc tăng cường biện pháp pháp lý, sau nhiều vụ bê bối deepfake tấn công giới giải trí. Trung Quốc yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ deepfake phải có trách nhiệm kiểm duyệt nội dung và yêu cầu người dùng xác thực danh tính.

Mỗi người dùng cần nâng cao trách nhiệm cá nhân, không thể vì “cho vui” mà vô tình tiếp tay cho tin giả, thậm chí vi phạm pháp luật. Việc nâng cao nhận thức và trách nhiệm của người dùng sẽ giúp giảm thiểu sự lan truyền của tin giả và bảo vệ môi trường thông tin trực tuyến.

Trong bối cảnh công nghệ đang phát triển nhanh chóng, việc quản lý và kiểm soát deepfake trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Các công ty công nghệ và chính phủ cần phải hợp tác chặt chẽ để xây dựng các giải pháp hiệu quả, đảm bảo an toàn cho người dùng và duy trì môi trường mạng lành mạnh.

Cuối cùng, người dùng cần phải tỉnh táo và có cái nhìn khách quan khi tiếp cận các thông tin trên mạng xã hội. Không nên lan truyền hoặc tin vào các thông tin chưa được xác thực, nhằm tránh bị lợi dụng hoặc trở thành nạn nhân của tin giả.

Lừa đảo giả mạo shipper – một vấn đề nhức nhối trong thời đại giao dịch trực tuyến

Dù cơ quan chức năng liên tục cảnh báo và báo chí thường xuyên đăng tin về thủ đoạn lừa đảo giả mạo shipper, nhiều người vẫn trở thành nạn nhân của những kẻ gian manh. Những kẻ lừa đảo này đã thao túng nạn nhân bằng cách khai thác triệt để tâm lý chủ quan của người tiêu dùng và sự thiếu cảnh giác trong giao dịch trực tuyến.

Thủ đoạn lừa đảo tinh vi

Những chiêu lừa phổ biến mà kẻ gian sử dụng bao gồm gọi điện giả danh nhân viên giao hàng, đọc chính xác tên, số điện thoại và địa chỉ của khách để tạo sự tin tưởng, sau đó yêu cầu khách chuyển khoản vào tài khoản cá nhân với lý do phát sinh phí giao hàng hoặc phí bảo hiểm hàng hóa. Ngay khi nhận được tiền, đối tượng lập tức chặn liên lạc, khiến nạn nhân mất tiền và không nhận được hàng.

Một thủ đoạn khác là đánh vào sự lo sợ của nạn nhân bằng cách thông báo đã chuyển nhầm tài khoản ‘hội viên shipper’. Đối tượng nói rằng nếu không hủy dịch vụ, tài khoản sẽ bị trừ từ 2 đến 3,5 triệu đồng mỗi tháng. Trong tình huống căng thẳng này, nhiều người làm theo yêu cầu, nhấp vào liên kết lạ hoặc cung cấp mã OTP để ‘hủy dịch vụ’, vô tình mở đường cho kẻ gian chiếm đoạt tiền và thông tin cá nhân.

Nguyên nhân người dân dễ sập bẫy

Nguyên nhân người dân dễ sập bẫy là do tình trạng rò rỉ dữ liệu cá nhân, tâm lý sợ mất đơn hàng, vội vàng nhận hàng khi bận rộn và sự chuyên nghiệp của những kẻ lừa đảo. Chúng sử dụng giọng nói tự tin, thuật ngữ chuyên ngành vận chuyển, thậm chí gửi hình ảnh giả mạo nhân viên giao hàng hoặc phiếu giao hàng để củng cố lòng tin của khách.

Cách nhận biết và phòng tránh

Để nhận biết và phòng tránh, người tiêu dùng cần lưu ý rằng nhân viên giao hàng chính thống không bao giờ yêu cầu khách hàng chuyển khoản vào tài khoản cá nhân trước khi nhận hàng. Nếu gặp tình huống yêu cầu đóng phí bổ sung hoặc cung cấp mã OTP để hoàn tất giao dịch, người mua phải lập tức dừng lại và xác minh thông tin qua ứng dụng chính thức của đơn vị vận chuyển.

Xử lý khi bị lừa

Khi bị lừa, người dân cần giữ lại toàn bộ bằng chứng, trình báo cơ quan công an gần nhất hoặc liên hệ với các đường dây nóng để được hỗ trợ xử lý.

Công an thành phố Hồ Chí Minh gần đây đã phát hiện và giải cứu nhiều trường hợp lừa đảo “bắt cóc online” nhắm vào học sinh và sinh viên. Mặc dù nhiều nạn nhân có kiến thức về công nghệ, nhưng họ thiếu kỹ năng để nhận diện các chiêu trò lừa đảo, dẫn đến việc rơi vào bẫy của những kẻ lừa đảo.

Một trường hợp gần đây điển hình là của sinh viên L.T.K.Y (sinh năm 2004, cư trú tại phường Bảy Hiền, thành phố Hồ Chí Minh). Y nhận được một cuộc gọi từ người tự xưng là nhân viên giao hàng của Shopee, yêu cầu kết bạn trên Zalo. Sau đó, một người mặc đồ công an gọi video qua Zalo, nói rằng Y liên quan đến một đường dây ma túy và rửa tiền. Người này yêu cầu Y cài đặt phần mềm “Zoom Workplace” và đăng nhập bằng mã riêng để “làm việc nội bộ”. Trong quá trình “làm việc”, những kẻ lừa đảo biết rằng Y muốn đi du học Mỹ, nên chúng yêu cầu Y chuyển khoản tổng cộng hơn 800 triệu đồng vào tài khoản ngân hàng mà chúng chỉ định để “chứng minh tài chính”.

Những kẻ lừa đảo thường tiếp cận nạn nhân thông qua tin nhắn, cuộc gọi hoặc video call. Chúng giả danh là cán bộ công an và nói rằng đang xử lý một vụ án liên quan đến nạn nhân, chẳng hạn như rửa tiền, buôn bán ma túy, gian lận tài chính… Qua đó, chúng cố gắng tạo ra sự hoang mang và sợ hãi trong tâm lý của người bị hại. Khi nạn nhân bắt đầu lo sợ, chúng yêu cầu người đó “hợp tác điều tra” bằng cách rời khỏi nơi ở và đến thuê một phòng khách sạn hoặc nhà nghỉ, ở yên một chỗ.

Thượng tá Lê Duy Sâm, Phó Trưởng phòng Cảnh sát hình sự, Công an thành phố Hồ Chí Minh, đã cảnh báo rằng học sinh, sinh viên và người trẻ cần trang bị cho mình kỹ năng nhận diện các chiêu trò lừa đảo và cảnh giác cao độ trước mọi yêu cầu bất thường qua mạng. Ông nhấn mạnh rằng không nên để “màn hình điện thoại” trở thành công cụ dẫn dắt cuộc đời bạn rơi vào tay kẻ xấu.

Công an thành phố Hồ Chí Minh đã giải cứu nhiều nạn nhân trong các vụ lừa đảo “bắt cóc online” và cảnh báo người dân cần cẩn thận khi nhận được các cuộc gọi hoặc tin nhắn lạ. Bất kỳ cuộc gọi nào mạo danh cán bộ Công an, Viện Kiểm sát, yêu cầu cài phần mềm, chuyển tiền hoặc thuê khách sạn… đều là lừa đảo.

Để phòng tránh những vụ lừa đảo này, người dân cần nâng cao cảnh giác và có kiến thức về các hình thức lừa đảo trên mạng. Khi nhận được các cuộc gọi hoặc tin nhắn khả nghi, cần xác minh thông tin và không thực hiện bất kỳ yêu cầu nào mà không có sự xác minh rõ ràng. Nếu cần thiết, hãy liên hệ với cơ quan chức năng để được hỗ trợ và tư vấn.

Công an thành phố Hồ Chí Minh cũng kêu gọi người dân nếu gặp phải trường hợp lừa đảo “bắt cóc online” hoặc có thông tin về các hoạt động lừa đảo, hãy lập tức liên hệ với cơ quan công an gần nhất để được giúp đỡ và xử lý kịp thời.

Ngành kiểm sát nhân dân đang tích cực đẩy mạnh chuyển đổi số trong hoạt động nghiệp vụ và hành chính, với mục tiêu nâng cao năng lực số và hiệu quả công việc. Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã thành lập Ban Chỉ đạo phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, và ban hành Kế hoạch hành động số 09-KH/ĐU để thực hiện Nghị quyết số 57. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc ứng dụng công nghệ số vào hoạt động của ngành kiểm sát nhân dân.

Trong quá trình triển khai ứng dụng nền tảng số, ngành kiểm sát cũng đề cao vai trò người đứng đầu. Người đứng đầu phải trực tiếp chỉ đạo công tác chuyển đổi số và an toàn, an ninh mạng; trực tiếp vào cuộc sử dụng, áp dụng công nghệ số trong công việc. Mới đây, ngành kiểm sát nhân dân đã phát động Phong trào “Bình dân học vụ số ngành kiểm sát nhân dân”, với mục đích nâng cao năng lực số, để mọi công chức, viên chức, người lao động ngành kiểm sát nhân dân cập nhật kiến thức, kỹ năng, làm chủ công nghệ sử dụng hiệu quả các nền tảng số dùng chung.

Phong trào này tập trung vào chủ đề trí tuệ nhân tạo, với việc cập nhật kiến thức, phổ cập kỹ năng sử dụng chatbot AI cho toàn bộ công chức, viên chức, người lao động trong ngành để phục vụ công việc hằng ngày, nhất là các công việc hành chính. Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Nguyễn Huy Tiến nhấn mạnh: ‘Đây không chỉ là một sáng kiến giáo dục, Phong trào “Bình dân học vụ số” còn là cầu nối giữa quá khứ và tương lai. Bằng việc phát huy bài học lịch sử, phấn đấu xây dựng một xã hội không chỉ giàu tri thức mà còn giàu sức mạnh công nghệ, sẵn sàng hội nhập, phát triển’.

Ngành kiểm sát nhân dân cũng đang vận hành hiệu quả nền tảng Quản lý án hình sự, đây được xác định là nhiệm vụ số 1 về chuyển đổi số của ngành kiểm sát nhân dân. Mục tiêu trước mắt là đưa việc xử lý vụ án hình sự trong ngành kiểm sát nhân dân gồm nhập thông tin liên quan vụ án, duyệt báo cáo án, ban hành lệnh, quyết định tố tụng… ngay từ lúc một vụ án được bắt đầu cho tới lúc kết thúc, được thực hiện toàn trình trên môi trường số; bảo đảm dữ liệu luôn “đúng, đủ, sạch, sống”.

Thời gian tới, ngành kiểm sát nhân dân sẽ tăng cường chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo dữ liệu lớn trong công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Ngành sẽ tập trung ưu tiên nguồn lực xây dựng, phát triển hạ tầng công nghệ thông tin, cơ sở dữ liệu lớn, ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo phục vụ đổi mới, hiện đại hóa công tác xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật, bảo đảm “đúng, đủ, sạch, sống”, liên thông, dễ khai thác, dễ sử dụng, an toàn thông tin và bí mật Nhà nước.

Cảnh Báo Về Thủ Đoạn Lừa Đảo ‘Bắt Cóc Online’ Nhắm Vào Học Sinh, Sinh Viên

Mới đây, Phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP Hồ Chí Minh đã phát cảnh báo về thủ đoạn lừa đảo ‘bắt cóc online’ nhắm vào học sinh, sinh viên và những người có trình độ. Theo đó, các đối tượng lừa đảo thường tiếp cận nạn nhân thông qua tin nhắn, cuộc gọi hoặc video call, giả danh là cán bộ Công an đang xử lý một vụ án liên quan đến nạn nhân.

Quá trình lừa đảo diễn ra tinh vi khi các đối tượng yêu cầu nạn nhân ‘hợp tác điều tra’ bằng cách rời khỏi nơi ở, đến thuê một phòng khách sạn hay nhà nghỉ ở yên một chỗ. Sau đó, chúng chiếm đoạt tài khoản Zalo, Facebook và yêu cầu nạn nhân không nghe điện thoại, không liên lạc với bất kỳ ai, kể cả người thân.

Nạn nhân sau khi bị cô lập hoàn toàn sẽ làm theo mọi chỉ dẫn của kẻ lừa đảo. Chúng điều khiển từ xa, yêu cầu nạn nhân thực hiện các hành vi phục vụ cho âm mưu đòi tiền chuộc từ gia đình. Thượng tá Lê Duy Sâm, Phó trưởng Phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP Hồ Chí Minh cho biết, cần phải hiểu rõ rằng Công an không làm việc qua mạng xã hội, không yêu cầu công dân chuyển tiền để phục vụ điều tra.

Nếu ai đó gọi điện mạo danh cán bộ Công an, Viện Kiểm sát, yêu cầu cài phần mềm, chuyển tiền, thuê khách sạn… thì chắc chắn là lừa đảo. Học sinh, sinh viên, người trẻ cần trang bị cho mình kỹ năng nhận diện chiêu trò lừa đảo, cảnh giác cao độ trước mọi yêu cầu bất thường qua mạng.

Trong vài tháng gần đây, cơ quan Công an đã phát hiện và giải cứu nhiều vụ lừa đảo ‘bắt cóc online’. Điều đáng nói, nạn nhân phần lớn là sinh viên các trường đại học, cao đẳng, những người có trình độ, sử dụng công nghệ thành thạo, nhưng lại thiếu kỹ năng phản ứng trước các hành vi lừa đảo không phải là mới.

Cụ thể, vào ngày 5/7, một sinh viên L.T.K.Y. (SN 2004) nhận được cuộc gọi điện thoại tự xưng nhân viên giao hàng Shopee yêu cầu kết bạn Zalo. Sau đó, một người mặc sắc phục Công an gọi video vào Zalo nói Y. liên quan đường dây ma túy và rửa tiền. Người này yêu cầu Y. cài phần mềm ‘Zoom Workplace’ và đăng nhập theo mã riêng để ‘làm việc nội bộ’. Quá trình ‘làm việc’, các đối tượng biết Y. muốn đi du học Mỹ nên yêu cầu em chuyển khoản tổng cộng hơn 800 triệu đồng vào tài khoản ngân hàng chúng chỉ định để ‘chứng minh tài chính’.

Trước đó, vào ngày 11/5, Phòng Cảnh sát hình sự đã giải cứu một nam sinh (SN 2007) cũng bị ‘bắt cóc online’ tại một khách sạn, gia đình em đã chuyển khoản 200 triệu đồng cho nhóm lừa đảo để chuộc. Ngày 26/6, Phòng Cảnh sát hình sự cũng giải cứu một nam sinh (SN 2006), em này đã chuyển khoản 51 triệu đồng đến tài khoản ngân hàng do nhóm lừa đảo chỉ định trước khi được giải cứu.

Chuyên gia cảnh sát hình sự khuyến cáo người dân cần tỉnh táo và cẩn trọng khi nhận được các cuộc gọi lạ, đặc biệt là những yêu cầu chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin cá nhân. Người dân cần trực tiếp đến cơ quan Công an để được hỗ trợ và giải quyết khi gặp phải các tình huống tương tự. Phòng Cảnh sát hình sự cũng là một nguồn thông tin đáng tin cậy để người dân có thể tìm hiểu và cập nhật thông tin về các thủ đoạn lừa đảo mới.