Khả năng Tổng thống Mỹ Donald Trump tìm cách sa thải Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell sẽ dẫn đến một cuộc chiến pháp lý phức tạp, với những tác động khó lường trước được đối với ngân hàng trung ương, thị trường tài chính và toàn bộ nền kinh tế. Các chuyên gia pháp lý và chính sách đã đưa ra quan điểm rằng tình huống này đặt ra nhiều câu hỏi quan trọng về quyền hạn của người đứng đầu Nhà Trắng và tính độc lập của Fed.
Một vấn đề cốt lõi đang được quan tâm là liệu Tổng thống Trump có đủ thẩm quyền để cách chức ông Jerome Powell hay không. Câu trả lời nhận được sự đồng thuận là gần như chắc chắn là không, trừ khi có ‘nguyên nhân chính đáng’ được đưa ra. Tuy nhiên, việc xác định ‘nguyên nhân chính đáng’ có thể rất chủ quan và phụ thuộc vào nhiều yếu tố phức tạp.
Trong trường hợp ông Trump quyết tâm thực hiện việc sa thải ông Powell, rất có khả năng Chủ tịch Fed sẽ khởi kiện. Vụ kiện này nhiều khả năng sẽ được đưa lên Tòa án Tối cao. Trước đây, tòa án cấp cao nhất của Mỹ đã phán quyết rằng Fed, với tư cách là một thực thể đặc biệt, và các thống đốc của cơ quan này không thể bị thay đổi nhân sự một cách tùy tiện.
Ông Powell còn có một phương án khác là yêu cầu Ủy ban Thị trường Mở Liên bang Mỹ (FOMC) giữ lại ông làm Chủ tịch, qua đó tiếp tục có ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ. Điều này hoàn toàn khả thi vì trong lịch sử, Chủ tịch FOMC luôn là Chủ tịch Hội đồng Thống đốc Fed, nhưng không phải là một yêu cầu bắt buộc.
Tổng thống Trump đã không ít lần bày tỏ mong muốn cắt giảm lãi suất, một điều có thể gây ra những hệ quả kinh tế đáng kể. Mục tiêu của ông là lãi suất thấp hơn nhiều và ông muốn điều đó được thực hiện ngay lập tức, bất kể những hệ quả kinh tế có thể xảy ra.
Các chuyên gia nhận định rằng nếu ông Trump sa thải ông Powell, điều đó có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho thị trường và nền kinh tế. Việc sa thải ông Powell khó có thể thay đổi cách tiếp cận của FOMC đối với chính sách tiền tệ và có thể còn làm cứng rắn hơn lập trường của họ về lãi suất.
Hơn nữa, chi phí về danh tiếng từ việc sa thải ông Powell sẽ khó có thể khắc phục. Sự can thiệp chính trị vào hoạt động của Fed có thể dẫn đến chính sách tiền tệ yếu kém, tương tự như những gì đã xảy ra vào cuối những năm 1960 và đầu những năm 1970, với những hậu quả bất lợi cho lạm phát.
