Bộ Nội vụ đang thực hiện dự thảo nghị định liên quan đến tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố, cùng với một số chế độ, chính sách đối với cá nhân hoạt động không chuyên trách. Thông tin trên được Bộ Nội vụ chia sẻ trong văn bản hướng dẫn giải quyết một số vướng mắc khi triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp tại Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk.
Trước đó, Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk đã nêu lên thực tế rằng việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã dẫn đến một số thôn, khu phố không còn đủ số hộ dân theo quy định do điều chỉnh địa giới hành chính. Sở Nội vụ tỉnh đề nghị Bộ Nội vụ hướng dẫn về trình tự, thủ tục xây dựng đề án sáp nhập các cụm dân cư vào thôn, tổ dân phố hiện có.
Theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương, HĐND cấp xã có thẩm quyền thành lập, tổ chức lại, giải thể, đặt tên và đổi tên thôn. Tuy nhiên, đến nay Bộ Nội vụ chưa ban hành hoặc sửa đổi, bổ sung các thông tư hướng dẫn về tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Về vấn đề này, Bộ Nội vụ đã có Văn bản số 4168 hướng dẫn xác định loại hình tổ chức cộng đồng dân cư tại đơn vị hành chính cấp xã (mới), việc chuyển đổi thôn thành tổ dân phố hoặc tổ dân phố thành thôn và việc đổi tên thôn, tổ dân phố do trùng tên.
Về quy trình bầu cử trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố, Bộ Nội vụ cho biết hiện nay quy trình này được thực hiện theo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở và Nghị định số 59/2023/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật này. Các quy định này vẫn còn hiệu lực và phù hợp với mô hình chính quyền hai cấp đang được triển khai.
Trước đó, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình đã ký ban hành Quyết định số 1581/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về kế hoạch tiếp tục hoàn thiện tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và chuẩn bị đại hội đảng bộ các cấp. Theo kế hoạch này, Bộ Nội vụ được giao chủ trì phối hợp với các bộ, ngành liên quan để xác định lộ trình, hướng dẫn việc sắp xếp, tổ chức lại thôn, tổ dân phố theo hướng tinh gọn, tăng cường tính tự quản, phục vụ tốt hơn đời sống cộng đồng dân cư.
