Một tuần đã trôi qua kể từ vụ lật tàu Vịnh Xanh 58, và nó đã gióng lên một hồi chuông báo động về những khoảng trống còn tồn tại trong quá trình chuyển đổi số tại Việt Nam. Mặc dù chỉ cách bờ 3 km và cách cảng Tuần Châu 1 km, con tàu chở 49 người đã gặp phải giông lốc bất ngờ và lật giữa biển mà không hề có hệ thống giám sát nào phát hiện ra trong khoảng 2 giờ đồng hồ. Sự chậm trễ này đã được coi là một “lỗ hổng chết người” trong thời đại mà mọi chuyển động của con người đều có thể được giám sát qua GPS, cảm biến, AI, dữ liệu lớn…
Trong thời đại số, việc giám sát thời gian thực đối với mọi tàu du lịch là điều bắt buộc. Tuy nhiên, vụ việc lần này không chỉ đơn thuần là một tai nạn hàng hải, mà còn làm lộ ra những khoảng trống lớn và thiếu tính toàn diện trong việc ứng dụng công nghệ vào thực tế vận hành đời sống ở nhiều lĩnh vực. Chuyển đổi số và công nghệ chỉ thực sự có ý nghĩa khi chúng có thể chạm đến những tình huống khẩn cấp nhất, khốc liệt nhất, nơi con người không còn đơn độc.
Các địa phương, trong đó có Quảng Ninh, và các bộ, ngành liên quan cần nhanh chóng thực hiện việc số hóa các tình huống khẩn cấp. Tất cả tàu ra khơi phải được trang bị thiết bị định vị và truyền dữ liệu thời gian thực. Hệ thống Trung tâm Điều hành (IOC) phải tích hợp AI để phát hiện các lộ trình bất thường. Khi một tàu không về đúng giờ, phải có cảnh báo. Khi mất tín hiệu, phải có quy trình truy vết nhanh để xác định vùng tìm kiếm. Và khi có mưa bão, phải có radar thời tiết – tín hiệu số gửi đến từng tàu, từng thuyền viên.
Sự sống không chỉ trông chờ vào wifi mạnh và “may rủi” trong kỷ nguyên chuyển đổi số. Chuyển đổi số không dừng lại ở việc lắp đặt hệ thống camera nhận diện khuôn mặt trong thành phố, mà còn cần một hệ thống giám sát các tàu du lịch, radar cảnh báo thời tiết, cảnh báo khi lịch trình bất thường. Chuyển đổi số không chỉ cần vẽ bản đồ đẹp, mà còn cần khả năng ứng cứu người đúng lúc, trong những tình huống nguy cấp.
Như vậy, việc chuyển đổi số cần được triển khai một cách toàn diện và đồng bộ, không chỉ tập trung vào một số lĩnh vực mà bỏ qua những lĩnh vực khác. Việc ứng dụng công nghệ vào thực tế vận hành đời sống cần được quan tâm và đầu tư đúng mức, để có thể đảm bảo an toàn cho người dân và tài sản. Đồng thời, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các địa phương, bộ, ngành liên quan để có thể xây dựng một hệ thống giám sát và ứng cứu khẩn cấp hiệu quả.
Cuối cùng, vụ lật tàu Vịnh Xanh 58 là một bài học kinh nghiệm quý giá cho việc chuyển đổi số tại Việt Nam. Nó cho thấy rằng, việc chuyển đổi số không chỉ là một vấn đề công nghệ, mà còn là một vấn đề liên quan đến sự an toàn và tính mạng của con người. Vì vậy, cần có sự quan tâm và đầu tư đúng mức vào việc chuyển đổi số, để có thể xây dựng một xã hội an toàn và phát triển bền vững.
