Nhiều chủ hộ kinh doanh tại Hà Nội đã bắt đầu tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc từ ngày 1/7, sau khi Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực. Chị Trần Thị Hường, chủ một quán phở tại quận Ba Đình, Hà Nội, cho biết đã tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được một năm và vừa chuyển sang nhóm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc sau khi được cán bộ bảo hiểm xã hội tư vấn.
Chị Hường chia sẻ, việc kinh doanh mang lại thu nhập không ổn định và có nhiều chi phí như mặt bằng, nhân công, nguyên liệu hàng ngày. Vì vậy, chị mong muốn Nhà nước xem xét hỗ trợ mức đóng bảo hiểm xã hội để giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho các chủ hộ kinh doanh.
Trong một quán bánh xèo ở phố Đội Cấn (Hà Nội), nhóm cán bộ của bảo hiểm xã hội Ba Đình đang tư vấn về mức đóng và quyền lợi bảo hiểm xã hội cho đôi bạn trẻ Mai Thị Thu Hoài (20 tuổi) và Vũ Xuân Mạnh (21 tuổi). Hoài cho biết, đây là lần đầu tiên cô tham gia bảo hiểm xã hội và phải mất một chút thời gian để hiểu rõ về các chế độ như thai sản. Sau khi được tư vấn, cô quyết định đóng bảo hiểm xã hội dựa trên thu nhập 10 triệu đồng/tháng.
Ông Lê Hiếu Cường, Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội Ba Đình (Hà Nội), cho biết một điểm mới quan trọng của Luật Bảo hiểm xã hội 2024 là chủ hộ kinh doanh cá thể có đăng ký kinh doanh sẽ thuộc diện đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc. Về mức đóng, chủ hộ sẽ tham gia bảo hiểm xã hội với tỷ lệ 25% trên thu nhập hàng tháng do bản thân lựa chọn, trong đó mức thu nhập tối thiểu bằng mức tham chiếu (tức lương cơ sở hiện hành 2,34 triệu đồng/tháng). Mức đóng thấp nhất khoảng 585.000 đồng/tháng.
Cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ phối hợp với cơ quan thuế để rà soát danh sách chủ hộ kinh doanh và vận động tham gia bảo hiểm xã hội đúng quy định. Khi tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, chủ hộ kinh doanh sẽ hưởng đầy đủ các chế độ gồm lương hưu, ốm đau, thai sản, tử tuất và thẻ bảo hiểm y tế miễn phí theo quy định.
Bà Nguyễn Thùy Linh, cán bộ bảo hiểm xã hội Ba Đình (Hà Nội), cho biết thêm rằng việc xác định chủ hộ kinh doanh cá thể tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sẽ căn cứ vào phương thức kê khai thuế. Nếu chủ hộ kinh doanh kê khai thuế theo phương pháp kê khai, họ sẽ thuộc nhóm tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Còn nếu họ kê khai thuế theo phương pháp khoán, bảo hiểm xã hội sẽ vận động chủ hộ kinh doanh tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Nếu chủ hộ kinh doanh không đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc sẽ bị phạt từ 18-20% tổng số tiền bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp phải đóng tại thời điểm bị lập biên bản nhưng không vượt quá 75 triệu đồng. Trường hợp trốn đóng bảo hiểm xã hội sẽ bị phạt từ 50-75 triệu đồng.
