Thảm họa lật tàu Vịnh Xanh 58 tại Vịnh Hạ Long, Quảng Ninh, đã gây ra một trong những tai nạn hàng hải nghiêm trọng nhất trong lịch sử, cướp đi sinh mạng của 37 người và để lại hậu quả đau thương không thể khắc phục. Trong không khí tang tóc và chia buồn, một số cá nhân đã lợi dụng mạng xã hội để dựng chuyện, chế ảnh sai sự thật liên quan đến thảm kịch này. Những hành động này không chỉ thể hiện sự phản cảm và vô đạo đức mà còn có thể phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Lật lại vấn đề, luật sư Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc Công ty Luật TGS, Đoàn Luật sư TP Hà Nội, cho rằng việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để chế ảnh, dựng chuyện về thảm kịch nhằm mục đích tăng tương tác trên mạng xã hội là hành vi đáng lên án. “Không chỉ trái thuần phong mỹ tục, đi ngược với những giá trị đạo đức cơ bản của xã hội, việc làm này còn là hành vi vi phạm pháp luật và cần bị xử lý nghiêm,” ông Tuấn nhấn mạnh.
Theo Điều 101 Nghị định số 15/2020/NĐ-CP của Chính phủ, cá nhân, tổ chức cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân lên mạng xã hội có thể bị xử phạt hành chính. Mức phạt đối với cá nhân vi phạm là 5-10 triệu đồng, với tổ chức vi phạm là 10-20 triệu đồng. Ngoài ra, chủ thể vi phạm còn bị buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn do thực hiện hành vi vi phạm.
Không chỉ dừng lại ở xử phạt hành chính, trong trường hợp hành vi bị xác định gây hậu quả nghiêm trọng trong xã hội, như làm hoang mang dư luận, gây phẫn nộ, bức xúc trong nhân dân, tạo tâm lý tiêu cực cho gia đình nạn nhân hay dẫn tới khó khăn, cản trở cho công tác cứu hộ, người vi phạm có thể bị xem xét trách nhiệm hình sự về tội “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” theo Điều 331 Bộ luật Hình sự 2015. Mức phạt có thể áp dụng là phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Trường hợp hành vi gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thì bị phạt tù từ 2-7 năm.
Như vậy, trong bối cảnh thông tin lan truyền nhanh chóng trên mạng xã hội, việc kiểm soát và xử lý các thông tin sai lệch trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Điều này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của các cá nhân và tổ chức liên quan mà còn góp phần xây dựng một môi trường mạng lành mạnh, an toàn và trách nhiệm.
Trong quá trình chờ đợi cơ quan chức năng vào cuộc điều tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, cộng đồng mạng cũng được kêu gọi để có ý thức cao trong việc ngăn chặn và lên án những hành vi sai trái này. Mọi thông tin chia sẻ nên được kiểm chứng và có trách nhiệm, nhằm thể hiện sự đồng cảm và chia sẻ với những người đang chịu tổn thương vì thảm họa.
