Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển không ngừng, nhiều chuyên gia an ninh mạng đang đặt ra câu hỏi về khả năng thay thế của AI đối với các thao tác an ninh mạng hiện tại. Liệu AI có thể đảm nhiệm phần lớn các công việc này và liệu nhu cầu về kỹ sư an ninh có giảm xuống? Mới đây, Tổ chức Quốc tế về Chứng chỉ An ninh Mạng (ISC2) đã tiến hành một khảo sát để phác họa rõ nét xu hướng ứng dụng công cụ bảo mật AI cũng như ảnh hưởng của nó đến nhân lực, hiệu quả nhóm và cách vận hành của tổ chức.
Theo kết quả khảo sát của ISC2, 30% chuyên gia an ninh mạng đã bắt đầu sử dụng các công cụ bảo mật tích hợp AI, bao gồm AI tạo sinh (Generative AI) và AI tác nhân (Agentic AI). Đáng chú ý, 70% trong số này đã ghi nhận hiệu quả tích cực rõ ràng, đặc biệt trong việc giảm thiểu khối lượng các tác vụ lặp lại. Nhờ đó, đội ngũ kỹ sư có thể tập trung vào những phần việc đòi hỏi phân tích, sáng tạo và có giá trị cao hơn.
Các tác vụ đang được hỗ trợ mạnh mẽ bởi AI bao gồm giám sát mạng và phát hiện xâm nhập, phản ứng và bảo vệ điểm cuối, quản lý lỗ hổng hệ thống, mô hình hóa các mối đe dọa và kiểm tra bảo mật định kỳ. Các tổ chức lớn có xu hướng tích hợp AI sớm hơn, với những doanh nghiệp có trên 10.000 nhân sự đang dẫn đầu. Tuy nhiên, cả nhóm tổ chức quy mô trung và nhỏ cũng đã bắt đầu tham gia, mặc dù thận trọng hơn.
Về vấn đề tuyển dụng, hơn 50% chuyên gia tin rằng nhu cầu tuyển nhân sự cấp đầu vào có thể giảm, vì các tác vụ cơ bản đã có thể được AI xử lý. Tuy nhiên, vẫn có 31% chuyên gia giữ góc nhìn tích cực: AI không khiến công việc biến mất, mà chỉ làm thay đổi bản chất công việc. Một số vai trò mới, yêu cầu kỹ năng mới sẽ xuất hiện.
Về tổng thể, gần một nửa tổ chức vẫn giữ nguyên kế hoạch tuyển dụng dù đang ứng dụng AI. Đặc biệt, 44% đang xem lại cấu trúc vai trò và kỹ năng trong đội ngũ để phù hợp với môi trường làm việc mới có AI đồng hành.
Nghiên cứu của ISC2 phản ánh một xu thế rõ ràng: AI đang trở thành công cụ không thể thiếu trong lĩnh vực an ninh mạng, nhưng chưa phải là đòn đánh trực diện vào lực lượng lao động con người. Ngược lại, nó đang mở ra cơ hội tái cấu trúc, nâng cao hiệu suất và hướng đội ngũ đến những công việc có chiều sâu hơn.
Với các tổ chức tại Việt Nam, đây có thể là thời điểm vàng để bắt đầu tìm hiểu, thử nghiệm, xây dựng chiến lược AI phù hợp. Thay vì lo lắng ‘AI có thay tôi không?’, câu hỏi nên là: ‘Tôi có đang chuẩn bị đủ kỹ năng để làm việc cùng AI hay chưa?’
